ABD Merkez Bankası (Fed), politika faizini beklentiler doğrultusunda 25 baz puan artırarak 22 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 5,25-5,50 aralığına yükseltti.
Fed'den yapılan açıklamada, faiz oranının artırılması kararının oy birliğiyle alındığı belirtildi.
Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) maksimum istihdam ve uzun vadede yüzde 2 enflasyon elde etmeyi amaçladığı vurgulanan açıklamada, bu hedeflerin desteklenmesi için federal fon oranının yüzde 5,25-5,50 aralığına yükseltilmesine karar verildiği bildirildi.
Açıklamada, son göstergelerin ekonomik aktivitenin ılımlı bir hızda genişlediğine işaret ettiği belirtilerek, iş kazanımlarının son aylarda güçlü olduğu, işsizlik oranının düşük kaldığı ancak enflasyonun yüksek kalmaya devam ettiği aktarıldı.
ABD bankacılık sisteminin sağlam ve dayanıklı olduğuna dikkati çekilen açıklamada, "Hanehalkları ve işletmeler için daha sıkı kredi koşullarının ekonomik aktivite, işe alım ve enflasyon üzerinde baskı oluşturması muhtemeldir." denildi.
Açıklamada, bu etkilerin boyutunun belirsizliğini koruduğu, FOMC'nin enflasyon risklerine karşı son derece dikkatli olmaya devam ettiği belirtildi.
Komite'nin, ek bilgileri ve bunun para politikası üzerindeki etkilerini değerlendirmeye devam edeceği vurgulanan açıklamada, enflasyonu zaman içinde yüzde 2'ye döndürmek için uygun olabilecek ek politika sıkılaştırmasının boyutu belirlenirken, para politikasındaki kümülatif sıkılaştırma, para politikasının iktisadi faaliyet ve enflasyona etkisindeki gecikmeler ile ekonomik ve finansal gelişmelerin dikkate alınacağı bildirildi.
Açıklamada, Komite'nin, enflasyonu yüzde 2 hedefine geri döndürme konusunda kararlı olduğu vurgulandı.
FAİZ ORANI 2001'DEN BU YANA EN YÜKSEK ARALIKTA
ABD'de yüksek enflasyon karşısında geçen yıl varlık alım operasyonunu tamamlayarak faiz artışlarına başlayan Fed, Mart 2022'deki toplantısında 25 baz puan artışla 2018'den itibaren ilk kez faiz artırımına gitme kararı almıştı.
Fed, geçen yıl mayıs toplantısında 50 baz puan ile 2000 yılından itibaren en hızlı faiz artışını gerçekleştirmesinin ardından haziran toplantısında 75 baz puanla 1994'ten itibaren en güçlü faiz artırımına gitmiş, temmuz, eylül ve kasım toplantılarında da politika faizini aynı oranda artırmıştı.
Geçen yıl art arda 4 toplantısında 75 puanlık faiz artırımına giden Fed, geçen yılın son toplantısında tekrar 50 baz puanlık artışa giderek faiz artış hızını yavaşlatmaya başlamıştı.
Banka, 2023'ün ilk toplantısında 25 puanlık artışla faiz artış hızını yavaşlatmaya devam etmişti. Fed, mart ve mayıs aylarındaki toplantılarında da faiz oranını 25 puan yükseltmişti.
Hazirandaki toplantısında politika faizini 15 ay sonra ilk kez sabit tutan Fed, faiz oranını yüzde 5-5,25 aralığında bırakmıştı.
Bu ayki artışla birlikte Fed, politika faizini 2001'den bu yana kaydedilen en yüksek aralığa çıkardı.
Geçen yılın mart ayından bu yana 11. faiz artırımını gerçekleştiren Banka, faiz oranını toplam 525 puan yükseltmiş oldu.
ABD'de enflasyon, geçen yıl haziranda yıllık bazda yüzde 9 ile 1981'den itibaren en yüksek seviyeyi görmesinin ardından son olarak haziranda yüzde 3 olarak kaydedilmişti.
ANLIK DOLAR-EURO-ALTIN FİYATLARI
FED BAŞKANI POWELL'DEN EYLÜL SİNYALİ
Fed Başkanı Powell: "Veriler gerektirirse eylülde faiz oranını yeniden artırmamızın mümkün olduğunu söyleyebilirim ancak sabit de bırakabiliriz. Dikkatli şekilde karar vereceğiz."
ABD'DEKİ EKONOMİK TABLO
Fed 15 ay süren sıkılaşmanın ardından enflasyonda yavaşlama sinyalleriyle Haziran toplantısında oybirliğiyle faizleri değiştirmeme kararı almıştı. Başkan Jerome Powell, gelecek toplantılarda yetkililerin daha fazla faiz artışını uygun gördüğü mesajını vermişti.
ABD'de son açıklanan Haziran ayı enflasyonu yıllık yüzde 3 olarak 2 yılın en düşük seviyesine gerilemişti.
ABD'DE DÜNKÜ VERİLER
ABD'de dün açıklanan verilere göre, Conference Board Tüketici Güven Endeksi, temmuzda aylık bazda 6,9 puan artışla 117'ye yükseldi. Böylece veri, Temmuz 2021'den bu yana en yüksek seviyesine çıkarak, yumuşak iniş düşüncelerini destekler nitelikte artış kaydetti.
Dün, ABD'de açıklanan S&P Case-Shiller Ulusal Konut Fiyat Endeksi, mayısta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,5 gerilerken, ülkenin 20 kentindeki konut fiyatlarına ilişkin endeks de aynı dönemde yıllık yüzde 1,7 azalış gösterdi.
Ayrıca, Uluslararası Para Fonu (IMF), küresel ekonomik büyüme tahminini bu yıl için yüzde 2,8'den yüzde 3'e yükseltirken, 2024 için yüzde 3'te sabit bıraktı.
Raporda, ABD'de borç limiti açmazının çözülmesinin ve yetkililerin ABD ile İsviçre bankacılığındaki türbülansı kontrol altına almak için attığı güçlü adımların finans sektörü risklerini azalttığına dikkat çekildi.
ABD ekonomisinin, bu yıl yüzde 1,8 ve 2024'te yüzde 1 büyümesinin beklendiği bildirilirken, IMF'nin nisan ayındaki tahminlerinde, ABD ekonomisinin bu yıl yüzde 1,6 ve 2024'te yüzde 1,1 büyüyeceği öngörülmüştü.
Öte yandan, ABD'de devam eden bilanço sezonunda dün finansal sonuçlarını açıklayan ABD'li teknoloji şirketlerinden Google'ın ana kuruluşu Alphabet yılın ikinci çeyreğinde geçen senenin aynı dönemine kıyasla gelirini yüzde 7 artırarak 74,6 milyar dolara çıkardı.
Microsoft'un geliri de geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 8 artarak 56,2 milyar dolara çıktı.
Söz konusu gelişmelerle, altının ons fiyatı yeni güne yüzde 0,1 azalışla 1.964 dolardan başlarken, Brent petrolün varil fiyatı, şu dakikalarda önceki kapanışın hemen üzerinde 83 dolardan işlem görüyor.
Dün New York borsasında, yükseliş eğilimini üst üste 12. işlem gününe taşıyan Dow Jones endeksi günü yüzde 0,08, S&P 500 endeksi yüzde 0,30 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,61 artışla tamamladı. ABD'de endeks vadeli kontratlar, yeni güne ise karışık seyirle başladı.
Avrupa'da Fransa hariç pozitif bir seyir izlenirken, Fed'in bugünkü faiz kararının ardından yarın da Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) para politikası kararı yatırımcıların odağında olacak.
Avrupa'da enflasyon baskısının ABD'ye göre daha güçlü kalmayı sürdürmesi ECB'nin şahin tonunu korumaya devam edebileceği anlamı taşısa da, bölge genelinde ekonomik aktiviteye dair alınan olumsuz sinyaller Banka'nın elini zayıflatıyor.
Analistler, para piyasalarında ECB'nin yarın politika faizini 25 baz puan artırmasına kesin gözüyle bakıldığını belirterek, ECB Başkanı Christine Lagarde'ın karar sonrası yapacağı açıklamaların önemini vurguladı.
Avro Bölgesi'nde özellikle çekirdek enflasyonun beklentilerin üzerinde gelmesinin Banka'nın politika alanını daralttığını aktaran analistler, resesyon ve enflasyon ikilemindeki politika yapıcıların yapacağı sözle yönlendirmelerin varlık fiyatları üzerinde etkili olacağını söyledi.
Öte yandan, dün IMF'nın açıkladığı raporda, geçen yıl yüzde 3,5 olduğu tahmin edilen Avro Bölgesi ekonomisinin büyüme hızının da bu yıl yüzde 0,9'a gerilemesinin beklendiği aktarılırken, bölge ekonomisinin 2024'te yüzde 1,5 büyümesinin tahmin edildiği kaydedildi.
Dün İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,17, DAX 40 endeksi yüzde 0,13 ve İtalya'da MIB 30 endeksi 0,20 değer kazanırken, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,16 azaldı. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar, yeni güne ise karışık bir seyirle başladı.
Asya'da pay piyasaları, güne negatif bir seyirle başladı.
Çin Politbüro'nun emlak sektörünü destekleyeceğine dair yaptığı açıklamaların ardından Çin hükümetinin ekonominin farklı alanlarını destekleyeceğine ilişkin beklentiler sıcaklığını koruyor.
IMF raporunda, Çin'in bu yıla ilişkin ekonomik büyüme beklentisinin yüzde 5,2 ve 2024 yılı büyüme tahmininin yüzde 4,5 olarak korunduğu aktarıldı.
Öte yandan, Avusturalya'da enflasyon yavaşlamaya devam ediyor. Dün açıklanan verilere göre ülkede Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 6 artışla beklentilerin altında gerçekleşti.
Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,1, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,5, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,8 azalış kaydetti.
Yurt içinde dün düşüş eğiliminde hareket eden Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,35 azalışla 6.605,04 puandan tamamladı.
Dolar/TL, dün yüzde 0,1 azalışla 26,9223'ten günü tamamlamasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 26,9510 seviyesinden işlem görüyor.
IMF'nin dünkü raporunda, Türkiye ekonomisinin bu yıl yüzde 3 ve 2024'te yüzde 2,8 büyümesinin tahmin edildiği kaydedildi. Nisan ayındaki tahminlerde, Türkiye ekonomisinin 2023'te yüzde 2,7 ve 2024'te yüzde 3,6 büyüyeceği öngörülmüştü.
Öte yandan, dün Koç Holding, Yapı ve Kredi Bankası'ndaki 575 milyon lira nominal değere kadar hissesinin hızlandırılmış talep toplama yöntemi ile borsa dışında kurumsal yatırımcılara satış işlemini gerçekleştirdi. Buna göre, 575 milyon adet pay dünkü kapanış fiyatına göre yaklaşık yüzde 12 iskontoyla 11,75 liradan satılarak toplamda 6 milyar 756 milyon 250 bin lira gelir elde edildi.
Bugün yurt içinde veri gündeminin sakin olduğunu, yurt dışında ise ABD'de Fed'in faiz kararı ve Powell'ın açıklamalarının yanı sıra inşaat izinleri ve yeni konut satışları verilerinin takip edileceğini belirten analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 6.700 ve 6.800 seviyelerinin direnç, 6.500 ve 6.400 puanın destek konumunda olduğunu ifade etti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
15.00 ABD haziran ayı inşaat izinleri
17.00 ABD, haziran ayı yeni konut satışları
21.00 Fed'in faiz kararı
21.30 Fed Başkanı Powell'ın konuşması
Analister, söz konusu satışın yabancı yatırımcıların Türk varlıklarına ilgisinin arttığı şeklinde yorumlanabileceğini kaydetti.