Yıllık ücretli izin bütün çalışanların hem yasadan hem de Anayasa'dan kaynaklanan bir hakkı. İşveren 'kullandırmıyorum' diyemediği gibi işçi de 'ben kullanmıyorum' diyemiyor. İşçilerin yıllık izin için en az bir yıl çalışmaları gerekiyor. 1-5 yıl arası çalışanlar en az 14 gün, 5-15 yıl arası en az 20 gün, 15 yıl ve daha fazlası için en az 26 gün izne hak kazanıyor. 50 yaş üstü ve 18 yaş altı çalışanların izinleri 20 günden az olamıyor.
BİR YILDAN AZ ÇALIŞAN İZİN YAPAMAZ MI?
Yasa gereği 1 yılını doldurmayan bir çalışan izin kullanamıyor.
Fakat işveren isterse işçilerine 1 yıl dolduktan sonra hak edeceği izin günlerini avans olarak kullandırabilir. Burada iznin tamamı da bir bölümü de kullandırılabilir.
BİR YILLIK SÜRE NASIL HESAPLANIYOR?
Yıllık izin için gerekli 1 yıl hesaplanırken işyerinde bulunulan tüm zamanlar dikkate alınıyor. Yani deneme süresi de bu 1 yıla dahil ediliyor. Doğum izni gibi yasal izinler de 1 yıllık süre hesabına katılıyor.
PART-TİME ÇALIŞANLAR İZİN YAPAR MI?
Part-time çalışan işçilerin izin için gerekli 1 yıllık süreleri de işe başladıktan sonra geçen zaman olarak hesaplanır. Çalışmadıkları günler de bu hesabın içindedir.
YILLIK ÜCRETLİ İZİN GÜNLERİ BÖLÜNEBİLİYOR MU?
Yıllık ücretli izin ile ilgili son yapılan düzenlemelerle artık toplam izinler ilk bölümü 10 günden az olmamak üzere istenilen güne kadar bölünebiliyor. Yani çalışanlar isterlerse izinlerini 1'er gün olarak bile kullanabiliyor.
ÇALIŞAN İSTEDİĞİ ZAMAN İZİN KULLANABİLİR Mİ?
Çalışanın bu hakkı olmasına rağmen, çalışma düzeni bakımından burada takdir hakkı işverendedir.
İZİN DİLEKÇESİ NE ZAMAN VERİLİR?
İşçi yıllık ücretli iznini, kullanmak istediği zamandan en az bir ay önce işverene yazılı olarak bildirmelidir.
İŞİN YOĞUNLUĞU GEREĞİ TAMAMI YA DA BİR KISMI KULLANILMAYAN İZİN YANAR MI?
İzin hakkının yanması söz konusu değildir. Çeşitli sebeplerle kullanılmayan izinler ya sonraki dönemde kullandırılır ya da iş akdinin feshedilmesi sırasında son maaştan parası ödenir.
İZİNDEYKEN MAAŞ EKSİK Mİ ÖDENİR?
Yıllık izinler ücretli izinlerdir. Çalışana maaşı ve sigorta primleri tam olarak ödenir.
GAZETECİLERİN İZİN SÜRESİ NASIL BELİRLENİR?
Gazeteciye en az 1 yıl çalışmış olmak şartıyla 4 hafta izin kullandırılıyor. Meslekte hizmeti 10 yıldan yukarı olan bir gazeteciye, 6 hafta ücretli izin veriliyor. Gazetecilerin kıdemi çalıştıkları işyerindeki süreden değil, meslekteki kıdemlerinden hesaplanıyor...
İZİN PARASI İSTENİLEN ZAMAN ALINIR MI?
İşçi 'Ben izin kullanmayayım parasını alayım' diyemiyor. Dolayısıyla izin yerine para alınamıyor. Ancak eğer kullanılamayan izinler var ise işçi ayrılırken son maaş üzerinden hesaplanıp parası ödeniyor. İzin ücreti hesaplanırken 1 tam yıl hesaba katılır. 1 yıldan eksik süreler dikkate alınmaz. Örneğin, 1 yıl 8 ay çalışan bir işçi için izin ücreti 1 yıl üzerinden belirlenir. İşçiye ödenecek miktar son çıplak ücreti ile hesaplanır.