Türkiye'de 2 milyonun üzerinde vatandaşa iş fırsatı yaratan part-time (kısmi süreli) çalışmada sosyal güvenlik, izin, kıdem tazminatı gibi haklar güvence altına alınıyor. Üniversiteli gençlerin istihdamını kolaylaştıracak, yeni çalışma modelleri ve teşvikleri de içeren adımlar devreye girecek. Uzaktan çalışma mevzuatı yeni iş modellerine uyum sağlayacak şekilde revize edilecek.
Kısmi süreli çalışmada hafta tatili, yıllık ücretli izni hak etme süresi ve kıdem tazminatına hak kazanma sürelerinin İş Kanunu'nda açıkça belirtilmesine yönelik düzenleme yapılacak. Parttime çalışanlar eksik günlerini isteğe bağlı olarak öderken, hem kamu hem de özel sektörde projelerde iş bulmaları sağlanacak. Kamuda esnek çalışma yöntemleri uygulanırken; mali, sosyal hak, yardımlar gibi özlük haklar ise saklı kalacak.
AYNI İŞYERİNDE KISMİ SÜRELİ ÇALIŞANLARIN SAAT ÜCRETİ TAM SÜRELİ ÇALIŞANLARDAN DÜŞÜK OLABİLİR Mİ?
İş Kanunu'na göre kısmi ve tam süreli çalışan arasında herhangi bir ayrım yapılamaz, farklı bir işlem uygulanamaz. Ücret ve paraya ilişkin menfaatlerde çalışanlar arasında kısmi ya da tam süreli ayrımı yapılamaz. Ücret ve paraya ilişkin bölünebilir haklar, işçinin, çalıştığı süreye oranlanarak hesaplanır. Dolayısıyla çalışanlar saat ücretinde farklı işleme tabi tutulamaz.
YILLIK İZİN SÜRESİ NEYE GÖRE BELİRLENİYOR?
Çalışanların yıllık izni çalışılan süreye göre belirleniyor. Ayda 10 gün çalışan bir yıllık sürenin sonunda 5 gün izin hakkı elde ediyor. Önümüzdeki dönemde yıllık ücretli izni hak etme süresi konusunda da çalışan lehine düzenleneme yapılması öngörülüyor.
SAĞLIK HİZMETLERİNDEN ÜCRETSİZ YARARLANILABİLİR Mİ?
Bir ay içinde 20 günden az çalışanın eksik güne ait sağlık sigortası primini 30 güne tamamlama zorunluluğu bulunuyor. Anne, baba, eş üzerinden bakmakla yükümlü olunan kişilerin eksik günlerin sağlık primini yatırması gerekmiyor. Gelir testi ile ödeme gücü olmadığı belirlenenler de prim yatırmıyor.
PART-TİME ÇALIŞANLARA SİGORTA YAPILMASI ZORUNLULUĞU VAR MI?
Yasal olarak belirlenen haftalık tam çalışma süresi 45 saat iken, kısmi süreli çalışanlarda bu durum haftada en fazla 30 saat olarak belirleniyor. Bu kapsamda çalışanlara da sigorta yapılması zorunluluğu bulunuyor. Sözleşmesi aylık ücret üzerinden yapıldıysa haftalık çalışma süresi dikkate alınmadan 30 günlük sigorta yatırılır. Bu durumda ödenecek ücret de brüt asgari ücretin altında olamaz. Sözleşme saat ücreti üzerinden gerçekleştiyse bir ayda çalışılan süreler toplanır ve günlük 7.5 saat olan çalışma süresine bölünür. Hesaplanan gün sayısı üzerinden prim yatırılır. Bu hesaplamada 7.5 saatten az olan küsuratlar da 1 gün kabul edilir.
PART-TİME ÇALIŞIP İŞSİZ KALANLAR İŞSİZLİK PARASI ALABİLİR Mİ?
İsteğe bağlı sigorta ile eksik prim günlerini tamamlayanlar işsizlik sigortası primi de yatırabilir. Ancak bu durumda işsizlik maaşı almak mümkün olabilir.
KISMİ SÜRELİ ÇALIŞANLARIN KIDEM TAZMİNATI ALMASINDA BİR ENGEL VAR MI?
Kısmi süreli çalışanın ücreti ve menfaatleri (işçi ister haftanın bir veya birkaç günü veya her gün birkaç saat olarak çalışsın fark etmeksizin) tam süreli çalışan işçiye göre, çalıştığı süre oranınca hesaplanarak ödeniyor.
EKSİK GÜNLERİN PRİMİ YATIRILABİLİR Mİ?
Emeklilik için eksik prim gününü 30 güne tamamlamak çalışanın tercihine bırakılıyor. İsteğe bağlı ya da borçlanma yoluyla eksik prim günleri tamamlanabilir.
