Türkiye'de yaklaşık 5 milyon kişi, EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) yasasıyla birlikte emeklilik yolunu açma fırsatı elde etti. 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olanlar veya borçlanma yoluyla başlangıçlarını bu tarihe çekenler, belirli prim ve yıl şartlarını tamamladıklarında emekli aylığı almaya hak kazanabilecek. Ancak, fazla çalışma imkanı bulunmayan bireyler için kısmi emeklilik seçeneği, birçok kişi için umut ışığı olmaya devam ediyor. İşte kısmi emeklilik şartları ve detayları...
KISMİ emeklilik sistemi, son zamanlarda torba yasa gündemiyle birlikte hız kazanmış durumda.
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) olarak bilinen ve mevcut emeklilik şartlarını karşılamalarına rağmen emekli olamayanlar için kısmi emeklilik düzenlemesi bekleniyor.
Kadınlar için kısmi emeklilik yaşının 50'ye, erkekler için ise 55'e indirilmesi planlanıyor.
10 YIL PRİMLE EMEKLİ OLMA:
Kısmi emeklilik imkanıyla birlikte, en az 10 yıl prim ödeyenler emeklilik hakkı elde edebiliyor.
Bu durum için ilk şart, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olmak. İkinci şart ise Sosyal Sigortalar Kurumu'na (SSK) bağlı olmaktır.
Ayrıca, 3600 prim günü (10 yıl) ve kadınlar için 50, erkekler için 55 yaşını tamamlamak gerekmektedir.
Emekli aylığı, bu üç şartın en son gerçekleştiği tarihe göre belirlenen emeklilik yaşı doldurulduğunda başlar.
TARIM İŞÇİLERİ İÇİN 10 YIL
PRİMLE EMEKLİLİK: EYT düzenlemesi kapsamında, tarım işçileri de kısmi emeklilik hakkından faydalanabilmektedir.
8 Eylül 1999 tarihinden önce tarım sigortası olanlar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü koşulunu yerine getirdiklerinde EYT'den emekli olabilirler.
Bu kişiler, kadınlarda 40-54, erkeklerde 44-58 yaş aralığında emekli olma hakkına sahiptir.
Bu kişiler 10 yıl (3600 prim günü) doldurduklarında yaşa bakılmaksızın emekli olabilir.
12.5 YIL PRİMLE EMEKLİLİK:
SSK'lılar için 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olanlar, kısmi emeklilik için 4500 prim günü (12.5 yıl) ödemeleri gerekmektedir.
Ayrıca, 25 yıldan beri sigortalı olmak ve kadınlar için 58, erkekler için 60 yaşını doldurmak da gerekmektedir.
KISMI EMEKLİLİK BANA NASIL YANSIR?
1971 doğumluyum. Sigortalı işe başlama tarihim 1 Mayıs 1994 olup aralıklı iş çıkışlarım olduğundan toplam 2320 gün prim ödemem var. 1995, 1996 ve 1999 doğumlu üç çocuğum var. Halen çalışmaktayım. Ne zaman emekli olurum ve kısmi emeklilik bana nasıl yansır?
Emekli olmak için 20 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. 1'inci doğumunuz ile 2'nci doğumunuz arasındaki sürede ve 2'nci ile 3'üncü doğumlarınız sonrasındaki iki yıllık sürelerde prim ödenmeyen günleri borçlanma hakkınız var.
1'inci ve 2'nci doğumunuz arasında bir yıl süre olduğunu ve bu sürede ve 2'nci ve 3'üncü doğumlarınız sonrasındaki iki yıllık sürelerde prim ödemediğinizi varsayarsak, 3 doğumunuzu borçlanarak toplam 1800 gün kazanabilirsiniz.
Doğum borçlanmasından sonra 1555 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5675 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Ayrıca 1280 gün daha prim ödeyerek (veya 1280 gün doğum borçlanması yaparak) toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 2029'da 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte yaş haddinden (kısmi emeklilik) emekli olmanız da mümkün (15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olarak).
3600 GÜNDEN EMEKLİ OLABİLİR MİYİM?
1971 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1 Aralık 1989 olup 738 gün primin var. Askerliğimi borçlanarak 3600 günden emekli olabilir miyim? Tarım sigortasına kayıt yaptırdım. Emekli olmak için kaç yıl ödeme yapmalıyım?
Yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigorta süresi, 3600 gün prim ve 60 yaş şartlarına tabisiniz.
Ek madde 5 kapsamında tarım sigortasına ödenen prim SSK'ya sayılıyor.
Prim eksiğini tarım sigortasına prim ödeyerek tamamlayabilirsiniz.
Askerlik sürenizi (18 ay kabul edilmiştir) borçlanıp, ayrıca 2322 günde prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.