Türkiye'de emeklilik, vatandaşların çalışma hayatları boyunca merak ettiği ve üzerine düşündüğü önemli bir konu. Emeklilik yaşı, prim gün sayısı, doğum borçlanması gibi konular vatandaşlar arasında sıkça gündeme gelir. İşte, emeklilikle ilgili sıkça sorulan bazı sorular ve bu soruların yanıtları...
EYT olarak kısmi emekli olursam ne kadar maaş alırım diye düşünenler dikkat. Kısmi (yaş haddinden) emeklilik EYT kapsamında mı? Kısmi emekli olmak için şartlar neler? İşte kısmi emeklilik, sigorta ve EYT hakkında merak edilen sorulara yanıtlar...
Soru: 18 Haziran 1980 doğumluyum. 4a tescil başlangıcım 1 Ağustos 1999 olup 4369 gün prim ödemem var. Sigortalılık sürem 24 yıl, 20 gün, yaşım 43 yıl, 2 ay, 3 gündür. Primlerim hep asgari ücret üzerinden yattı. EYT olarak kısmi emekli olursam yaklaşık ne kadar maaş alırım?
Cevap: Kısmi (yaş haddinden) emeklilik EYT kapsamında değil. Kısmi emekli olmak için; 15 yıl sigortalılık süresi, 3600 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli, bundan sonra prim ödemeseniz de 58 yaşı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Bugün için ödenen en az emekli aylığı tutarı 7 bin 500 liradır.
Normal emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5975 gün prim ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. EYT kapsamında olduğunuzdan emekli olurken yaş aranmayacak. 1606 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5975 güne tamamlayacağınız tarihte EYT kapsamında emekli olabilirsiniz.
SİGORTANIZIN NEDEN GEÇERSİZ SAYILDIĞINI YAZILI OLARAK SORUN
SORU: 20 Nisan 2011 ile 20 Nisan 2012 arasında tarım Bağkur sigortam var. Bağkur'umu 4/a hizmetine dönüştürmek istiyorum. Fakat SGK'ya gittiğimde 2011'deki Bağkur sigortamın geçersiz olduğu ve dönüştüremeyeceğim belirtildi. Böyle bir şeyin aslı var mıdır, nasıl bir yol izlemem gerekiyor?
CEVAP: Bağkur sigortanızı SSK'ya dönüştüremezsiniz. Çünkü bu şekilde bir dönüştürme uygulaması yok. Ancak Bağkur ile SSK prim ödemenizi birleştirerek SSK'dan emekli olabilirsiniz. Acaba SGK'dan hangi nedenle Bağkur sigortanız geçersiz olduğunu söylediler? Şayet primlerinizi süresi içinde ödemişseniz tarım Bağkur'unuz geçersiz olmaz. Ancak tarım Bağkur'lu olmak için belli şartlar aranıyor.
Öncellikle tarımsal faaliyette bulunanlar Bağkur'lu olabiliyor. Tarımsal faaliyetinizin olmadığı tespit edilmişse, sigortanızı geçersiz saymış olabilirler. Bilgi aldığınız SGK il veya merkez müdürlüğüne yazılı olarak başvuru yaparak, Bağkur'unuzun neden geçersiz sayıldığını sorun.
SGK geçersiz sayılma nedenini yazılı olarak bildirir. Siz de bu cevaba göre işlem yaparsınız. Cevabı bizimle paylaşırsanız, cevaba göre yapılacak bir iş ve işlem varsa sizle paylaşırız.
BİR GÜNLÜK BORÇLANMA BEDELİ 201.22 LİRADİR
Soru: 1967 doğumluyum. 1991'den beri yurtdışında çalışıyorum. 2012'de 117 gün Türkiye'de sigortalı çalışarak SSK'ya prim ödemem var. Emekli olmak için kaç gün borçlanmam ve ne kadar para yatırmam lazım?
Cevap: Yurtdışı çalışma sürelerinin borçlanılmasıyla kazanılan günler Bağkur'a sayılıyor. Bağkur emekli olmak için en az 5400 gün prim arar. Yurtdışı çalışma sürenizin 5283 gününü borçlanarak toplam priminizi 5400 güne tamamlamanız şartıyla, 2025'te 58 yaşınızı dolduracağınız tarihte Bağkur'dan emekli olabilirsiniz. Yıl sonuna kadar yapılacak borçlanmalarda bir günlük borçlanma için ödenecek en az borçlanma bedeli 201.22 liradır. Yılsonuna kadar borçlanmanız halinde 5283 gün yurtdışı çalışma için ödeyeceğiniz en az borçlanma bedeli 1.063.045.27 liradır (5283 gün X 201.22 TL).
EYT'Lİ OLMAK İÇİN BAŞKA BİR YOL VAR MI?
SORU: 1978 tarihi doğumluyum. Şubat 1998 ve Ağustos 1999 yılları arasında 18 ay askerlik yaptım. İlk sigorta başlangıç tarihim 15 Mayıs 2001 olup şu an 6750 gün prim ödemem mevcut. Askerlik borçlanması yaparsam, EYT'den faydalanıp emekli olabilir miyim? Ya da EYT'den faydalanabileceğim başka bir yolu var mıdır?
CEVAP: İlk defa 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanlar EYT kapsamında. Askerliğinizi borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 18 ay geri giderek 15 Kasım 1999 olur. Bu tarihte EYT kapsamına girmenizi sağlamaz. Maalesef EYT'li olmanızı sağlayacak başka bir yol da bulunmuyor. Ancak bir günle, sizin gibi birkaç ayla EYT yasası dışında kalıp 17 yıl geç emekli olmak toplum vicdanını yaralıyor.
Toplumda siz ve sizin durumunuzda olanlar için yeni bir kademelendirme getirilerek emeklilik yaşının düşürülmesi yönünde büyük bir talep var. Siyasi otorite bu tür taleplere duyarsız kalmıyor.
Belki zaman içinde EYT'den yararlanamayanların emeklilik şartlarını yumuşatan bir düzenleme yapılırsa, sizin de yararlanacağınıza hiç şüphe yok. Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 250 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.