Sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar çeşitli nedenlerle malul duruma geldiğinde emekli olabiliyor. Sosyal güvenlik mevzuatı altında sağlık sorunları nedeniyle erken emekli olabilme imkanı bulunan kişiler genel olarak iki ana kategoride toplanıyor. Bu kategoriler arasında malulen emeklilik ve engelli hakkıyla emeklilik yer alıyor. Öte yandan iki kategori arasında da bazı önemli farklar bulunuyor. Malulen emeklilik bir kişinin iş yerindeki görevini yerine getiremeyecek kadar veya büyük zorluklarla yapacak durumda olması durumunda uygulanan bir emeklilik türü olarak biliniyor.
BU HASTALIKLARI GEÇİRENLER EMEKLİ OLABİLİYOR
Malulen emeklilik bir kişinin iş yerindeki görevini yerine getiremeyecek kadar veya büyük zorluklarla yapacak durumda olması durumunda uygulanan bir emeklilik türüdür. Bu tür emeklilik kişilerin işini yapamayacak durumda olması ve başka bir iş bulma ihtimalinin düşük olması nedeniyle oluşabilecek mağduriyetleri önlemeyi amaçlanıyor.
Ancak malulen emeklilik hakkı her türlü hastalık durumu için geçerli değildir. Malulen emekli olunabilecek hastalıklar, sigortalı çalışanlar arasında oldukça merak edilen bir konudur. Bu tür hastalıkların başlıcaları şunlardır:
Kanser
Epilepsi
Parkinson hastalığı
Beyin tümörleri
Behçet hastalığı
Organ nakli (kemik iliği hariç)
AIDS
Tüberküloz
Siroz
Zeka geriliği
Şizofreni
Bipolar bozukluk
Multipl skleroz (MS)
Serebral palsi
Felç
Uzuv kayıpları
Demans
Görme kaybı
Bu hastalıkların varlığı durumunda iş gücü kaybının %60 ve üzeri olduğu tespit edilirse kişi malulen emeklilik hakkı kazanabilir.
ARANAN ŞARTLAR
Yasaya göre malulen emeklilik hakkının kazanılması için belirlenen şartlar şu şekildedir:
Çalışanların en az 10 yıl süreyle sigortalı olarak çalışmış olması gerekmektedir. Yani en az 10 yıllık sigortalı çalışma süresi tamamlanmalıdır.
1800 günlük prim ödemesi yapılmış olmalıdır. Sigortalı kişinin 1800 günlük prim ödemesi gerçekleştirmesi gerekmektedir.
Malullük durumu, sigortalı işe giriş tarihinden sonra meydana gelmelidir. Yani kişinin sigortalı olarak çalışmaya başladıktan sonra malul duruma düşmesi gerekmektedir.
Çalışanın maluliyet durumu, malulluk raporu ile belgelenmelidir. Maluliyet raporu, resmi sağlık kuruluşlarından alınmalıdır.
Maluliyet raporu ile emeklilik başvurusu yapabilmek için en az %60 oranında bir güç kaybının bulunması gerekmektedir. Yani kişinin çalışma kapasitesinin %60'tan daha az olduğu tespit edilmelidir.