Türkiye'de emeklilik başvurusu yapacak olan vatandaşlar için önemli değişiklikler gündemde. 8 Eylül 1999 tarihinden önce ve sonra sigortalı olanlar arasında farklı emeklilik şartları belirlendi. Bu kapsamda Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK), Bağkur ve Emekli Sandığı gibi sigorta kolları için önemli detaylar göz önüne alınmalı. Bazı değişkenlere göre emekli aylığını arttırmak mümkün. İşte adım adım emekli maaşını yükseltmenin yolları...
EMEKLİ MAAŞI HESAPLAMA
Emekli maaşlarını belirleyen temel parametre, kişinin çalışırken SGK'ya bildirilen kazançlarıdır. Çalışma hayatı boyunca elde edilen kazançlar üzerinden üç ayrı hesaplama yapılır: 1999 öncesi, 1999-2008 arası ve 2008 sonrası. Ayrıca, asgari ücretten kazanç veya kısmi emeklilik durumu gibi faktörler de maaşı etkiler.
KÖK MAAŞ NEDİR?
Kök maaş, emeklilerin kazançlarına göre hesaplanan net tutarı ifade eder. Bu maaşa yüzde 4 oranında her ay ek ödeme eklenip bankaya yatırılır.
TABAN MAAŞ UYGULAMASI
Pandemi döneminde başlayan taban maaş uygulaması, en düşük emekli maaşını belirlemek amacıyla kullanılır. Ocak ayında taban maaşın 7.500 TL olarak belirlenmesi bekleniyor.
MEMUR EMEKLİLERİ VE KÖK MAAŞ
Memur emeklileri de diğer emekliler gibi kök maaş uygulamasına tabidir. Ancak, taban maaş uygulaması SSK ve Bağ-Kur emeklileri için geçerlidir. Pandemi döneminde başlayan taban maaş uygulaması, Ocak ayında yeniden artırılabilir. 7.500 TL olan taban maaşın 10.000 TL'nin üzerine çıkması gündemde.
EMEKLİLERE YÜKSEK ARTIŞ BEKLENİYOR
Yapılacak refah payı artışıyla birlikte, emekli maaşlarının yüzde 50'ye yakın bir artış göstermesi bekleniyor.
UZUN YILLAR ÇALIŞMAK EMEKLİ AYLIĞINI ARTIRIR MI?
Önemli olan uzun yıllar çalışmak değil, brüt kazancın, dolayısıyla da SGK bildirilen primlerin yüksek olması. SGK'ya yatırılan primler ne kadar yüksek olursa, emekli maaşı da o oranda yüksek olur.
İŞTE EMEKLİ MAAŞINI ARTIRMAK İÇİN ÖNEMLİ PÜF NOKTALARI:
BRÜT MAAŞA DİKKAT
Emeklilik tarihini belirleyen faktörler arasında işe giriş tarihi ve yaş yer alıyor. Ancak maaşı belirlemek sizin elinizde. Brüt maaş, en önemli parametre olarak karşımıza çıkıyor. Emekliliğinizi planlarken sadece son 1-2 yılı değil, mümkünse 8-10 yıl öncesinden plan yapmak önemli. Bu sayede alınan maaşı daha da artırmak mümkün olabilir.
ÇOKLU SİGORTALILIK
Birden fazla yerde sigortalı çalışmak, prime esas kazancı yükseltebilir. Gün sayısı değil, brüt maaş önemli olduğundan, birden fazla işte çalışmak maaşı artırabilir.
TAVANDAN KAZANÇ
SSK'lı veya Bağ-Kur'lu olun, son 3.5 yılda SGK'ya tavandan kazanç bildirilmesi emekli aylığına ekstra katkı sağlar. Tavandan bildirilen her ay için ileride alınacak emekli aylığı artabilir.
SSK TERCİHİ
Bağ-Kur yerine SSK'dan emekli olmak avantajlıdır. SSK'dan emekli olma imkanı varsa, Bağ-Kur seçenekleri ikinci planda tutulmalı.
ASGARİ ÜCRET UYGULAMASINA DİKKAT
Gerçek maaşın bordroda doğru bir şekilde gösterilmesine özen gösterilmeli. Asgari ücretten gösterilmesine razı olunmamalı. Ayrıca düzenli nakit ödemeler de brüt kazanca eklenmelidir.
SSK'DA ÇALIŞMA SÜRESİ
Hangi kurumda olunursa olunsun, son 3.5 yılda (1261 gün) SSK'lı olmak emekliliği SSK şartlarından hesaplatır. Yüksek kazanç bildirerek hem daha erken emekli olunabilir hem de yüksek maaş alınabilir.
TAHSİS FORMU DOLDURURKEN DİKKAT
Emeklilik başvurusu yaparken doldurulan 'Tahsis Formu'nda bakmakla yükümlü kişi hanesine, aile bireyleri gibi yakınlarını eklemek, aylık bağlama oranını yükseltebilir.
Emeklilik planlaması için son 1-2 yıl değil, mümkünse 8-10 yıl öncesinden başlamak önemlidir. Bu süreçte yapılan doğru adımlar, emekli maaşını artırmada büyük etki sağlayabilir.