Yeni yıl yeni kazançlarla başlayacak. Çalışan emekliler 5'er bin lira ikramiye alırken; asgari ücretlilerin, memurların, emeklilerin maaşları artacak. Asgari ücretteki artış diğer özel sektör çalışanlarına, işsizlere, annelere yapılan ödemelere de yansırken, pek çok sosyal destek ödemesi memur maaş katsayısındaki artışla zamlanacak. Peki yeni kazançlar ne zaman ceplere yansıyacak? İşte detayları...
■ YENİ ASGARİ ÜCRET NE ZAMAN CEPLERE GİRECEK?
İlk belirlenecek zam oranı asgari ücret için olacak. Asgari ücretin 31 Aralık'a kadar belirlenmesi gerekiyor. Yeni ücret 1 Ocak itibariyle yürürlüğe girecek. Maaşını çalışarak alan asgari ücretliler 1 Şubat'ta zammı hesabında görecek.
5 BİN LİRA İKRAMİYE NE AŞAMADA?
Çalışan emeklilere yapılacak bu ödemeye ilişkin düzenleme TBMM Genel Kurulu'nda görüşülmeye başlandı. Görüşmelere Meclis'teki bütçe maratonu 24 Aralık'ta tamamlandıktan sonra devam edilmesi bekleniyor. 2023'ün son haftasında Genel Kurul'da kabul edilerek yasalaşması beklenen teklif, Başkan Recep Tayyip Erdoğan'a sunulacak. Erdoğan'ın onayının ardından da Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girecek. Çalışma Bakanlığı da bu süreçlerin tamamlanmasıyla birlikte ödeme takvimini duyuracak. Ödeme yıl sonunda yapılabileceği gibi, büyük bir ihtimalle Ocak ayı içerisinde gerçekleştirilecek.
■ MEMUR VE EMEKLİ ZAMLARI NE ZAMAN BELLİ OLACAK?
Hem memurların hem emeklilerin zam oranları enflasyon verilerinin açıklanacağı 3 Ocak'ta belli olacak. 2023'ün ikinci yarısındaki enflasyon; SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin zam oranını, memurların ve memur emeklilerinin yüzde 15 artışına eklenecek farkı ortaya koyacak. SSK ve Bağ-Kur emeklilerine ayrıca bir iyileştirme de gündemde. Bu iyileştirmenin de aynı tarihte duyurulması, hızla yasalaştırılarak maaş ödeme günlerine yetiştirilmesi bekleniyor.
■ ZAMLI ÖDEMELER NE ZAMAN YAPILACAK?
Memur emeklilerinin maaş günü ayın 1'i ile 5'i arasında oluyor. Enflasyon verileri bekleneceği için Ocak'taki ödemeler zamsız yapılacak. Zam farkı ay içinde yatırılacak. Memurlar 15 Ocak'ta 14 günlük zam farkıyla birlikte yeni maaşlarını alırken; SSK emeklileri 17-26, Bağ-Kur emeklileri ise 25-28 Ocak'ta zamlı paralarını hesaplarında görecek.
■ SOSYAL YARDIMLAR NE ZAMAN ARTACAK?
65 yaş aylığından evde bakım parasına, engelli aylığına kadar pek çok sosyal yardım ödemesi Ocak'ta memur maaş katsayısındaki artışla yükselecek. Bu yardımlardan yararlanmak için gelir sınırı da yeni asgari ücretle artacak. Desteklerin pek çoğunda Ocak'ta zamlı ödeme yatırılacak.
■ BORÇLANMA, İHYA NE ZAMAN ARTACAK?
Borçlanma ve ihyada en düşük ve en yüksek tutarlar yeni asgari ücretle artacak. Burada başvuru tarihi önemli. Bu yıl sonuna kadar başvuru yapanlar mevcut asgari ücret üzerinden hesaplanan tutarı ödeyecek. Bu kişilerin mevcut tutardan ödeme yapabilmesi için yıl sonuna kadar başvuru yapması, SGK'nın tebligat tarihinden itibaren hizmet borçlanmalarında 1 ay, yurt dışı borçlanması ve ihyada 3 ay içinde ödemeyi gerçekleştirmesi yeterli olacak.
■ GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEKLERİNDE ALT SINIR NE ZAMAN ARTACAK?
Değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten başlanılarak, değiştirilmiş günlük kazançların alt sınırına göre ödenmesi gerekiyor. Yani 31 Aralık 2023'e kadar istirahatli bulunulan günlere ait ödeneklerde alt sınır mevcut, 1 Ocak 2024'ten sonra olanlarda ise yeni asgari ücret üzerinden oluyor. Raporlulara, doğum izninde bulunanlara yapılan ödemeler bu tarihlere göre değişiyor.
■ İŞSİZLİK MAAŞI HEMEN Mİ ARTACAK?
İşsizlik ödeneği son 4 aylık maaş ortalamasına göre hesaplandığı için, burada en düşük tutar işten ayrılma tarihine göre aydan aya farklılık gösterecek. Bağlanacak en düşük işsizlik maaşı Ocak'ta ayrılma halinde farklı, Şubat'ta ayrılma halinde farklı olacak. Yeni tavan tutar (brüt asgari ücretin yüzde 80'i) ise Ocak ayından itibaren devreye girecek.
BU TARİHLERE DİKKAT
✔ 25-29 ARALIK: Çalışan emeklilere ikramiye teklifinin TBMM Genel Kurulu'nda 25 Aralık haftasında görüşülüp yasalaşması bekleniyor. Aralık bitmeden ödeme yapılma ihtimali var. Ancak büyük ihtimalle Ocak ayı içinde ödeme olacak.
✔ 31 ARALIK: Borçlanma ve ihyayı mevcut tutarlar üzerinden yapmak için başvuruda son tarih.
✔ 1 OCAK: Yeni asgari ücret yürürlüğe girecek. En düşük ve en yüksek prim tutarları, iş göremezlik ödeneklerinde alt sınır yükselecek.
✔ 1-5 OCAK: Memur emeklilerine maaş, ay içinde zam farkı ödenecek.
✔ 3 OCAK: Zam oranı belli olacak.
✔ 15 OCAK: Memurlara zamlı maaş.
✔ 17-26 OCAK: SSK emeklilerine zamlı maaş.
✔ 25-28 OCAK: Bağ-Kur emeklilerine zamlı maaş.
✔ 1 ŞUBAT: Asgari ücretlilere zamlı maaş.