Emeklilik ya da başka gerekçeyle işten ayrılmayı planlayanlar yeni yıl için kıdem tazminatı hesabı yapmaya başladı. Asgari ücret, memura zamla beraber ocak ayı itibarıyla kıdem tazminatı taban ve tavanı artırıyor.
Asgari ücret ve memur maaşı katsayılarındaki artışla birlikte yeni yılda emekli olacaklar daha fazla kıdem tazminatı alacak. Kıdem tazminatında taban tutarı brüt asgari ücret belirliyor. Asgari ücretin yüzde 40 artması durumunda kıdem tazminatı taban (asgari kıdem tazminatı tutarı) 18 bin 779 lira, yüzde 50 artması durumunda da 20 bin 121 liraya çıkacak.
Hakem Kurulu 2024-2025 dönemi memur maaşlarına yapılacak toplu sözleşme zam oranını belirledi. Merkez Bankası'nın yılsonu tahmini ve toplu sözleşme zammıyla ocak ayında maaşlara yapılacak zam oranı da büyük ölçüde belli oldu. Memur maaşlarına yapılacak bu artış işçilerin kıdem tazminatını da etkileyecek. Bu yıl 23 bin 489 lira olan kıdem tazminatı tavanı da yüzde 45 artışla 34 bin 60 lira, yüzde 50 artışla 35 bin 234 liraya çıkacak.
KIDEM TAZMİNATI HESABINDA "ÇIPLAK ÜCRET Mİ GİYDİRİLMİŞ ÜCRET Mİ" DİKKATE ALINIYOR?
Kıdem hesabında, brüt ücrete ilaveten çalışana sağlanan para ve parayla ölçülmesi mümkün yan ödemeler de dikkate alınıyor. Bordroda yer alan brüt ücrete "çıplak ücret" deniliyor. Ayni, nakdi ödenen ücret dışındaki para ve parayla ölçülebilen menfaatler "giydirilmiş ücret" olarak tanımlanıyor. Bir yıl içinde yapılan ayni, nakdi ödemelerin tamamı toplanarak 365'e bölünüyor. Yan ödemenin giydirilmiş ücrete dahil olması için devamlılık esası bulunuyor.
EMEKLİ OLDUKTAN SONRA ÇALIŞMAYA DEVAM EDENLERİN AYLIK BAĞLANDIĞI TARİHE KADAR OLAN ÇALIŞMALARI SIFIRLANIYOR MU?
Yargıtay kararlarına göre ilk dönem çalışması emeklilik nedeniyle sona eren ve kıdem tazminatı ödenen işçinin bu çalışma döneminin sona ererek tasfiye edildiği kabul ediliyor. Kıdem tazminatını almadan çalışmaya devam edenler için süreç mevcut haliyle devam ediyor. Çalışanın iş akdi yeniden kıdem tazminatı hak kazanacak şekilde sona ererse kıdem tazminatı hesabında tüm hizmet süresi değil son dönem dikkate alınır.
İŞYERİNİN VERDİĞİ AYLIK YEMEK KARTI TUTARI DA KIDEM TAZMİNATI HESABINA DAHİL EDİLİR Mİ?
Yemek karşılığı verilen nakit para, çek, kart ya da işyerinde verilen yemek de yemek yardımı kapsamında bulunuyor. Çalışana verilen servis hizmeti, ulaşım parası da aynı şekilde hesaba katılıyor. Diğer yandan çalışana verilen koruyucu elbise, ulusal bayram, tatil ödemeleri tazminat hesabına dahil edilmiyor.
EYT DÜZENLEMESİYLE BİRLİKTE KIDEM TAZMİNATINA HAK KAZANMA KOŞULLARINDA BİR DEĞİŞİKLİK VAR MI?
Aynı işverenin bir ya da değişik işyerlerinde bir yıl çalışanlar kıdem tazminatı almaya hak kazanır. Kıdem tazminatı çalışanın emekli olması, yaşamını yitirmesi, kadın çalışanın evlendikten sonra bir yıl içinde işi bırakması, işten çıkarılma, çalışanın haklı nedenle iş akdini feshi, askerlik nedeniyle işten ayrılması durumunda veriliyor.
HANGİ KIDEM TAZMİNATI TAVANI ESAS ALINIYOR?
Kıdem tazminatı hesabında memur maaş katsayısındaki artış dikkate alınıyor. Kıdem tazminatı ocak ayına kadar tavanı 23 bin 489 lira uygulanıyor. İki yıl sonra işten ayrıldığınızda da memur katsayısına göre güncellenen tutar üzerinden kıdeme hak kazanırsınız.
EMEKLİLİK SONRASI İÇİN DE KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR MİYİM?
Tazminatını sıfırlayıp emekli aylığı bağlatarak çalışmaya devam edenler yeniden kıdem tazminatı alamazlar. Emekli aylığı bağlandıktan sonra bunu kestirip normal çalışmaya geçilebilir. Çalışıp yeniden emeklilik dilekçesi verildiğinde tazminat alınır.
İŞVEREN TAVANDAN TAZMİNAT ÖDER Mİ?
İşverenin istemesi durumunda ödeme yapmasında bir engel bulunmuyor. Sabah'ta yer alan habere göre, çalışanın son aldığı aylık giydirilmiş brüt ücret kıdem tazminatı tavan tutarının üzerindeyse tavan tutar, altındaysa giydirilmiş brüt ücret esas alınıyor.
İŞVEREN HANGİ DURUMDA KIDEM TAZMİNATI ÖDEMEDEN İŞTEN ÇIKARABİLİR?
Ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık nedeniyle yapılan işten çıkarmalarda işçiye kıdem tazminatı ödenmiyor. Uyarı almasına karşın işini yapmamakta ısrar ettiği için işten çıkarılan kıdem tazminatı hakkını kaybediyor.