Yeni asgari ücretin açıklanmasıyla gözler emekli ve memur maaşlarına çevrildi. Maaşlara yapılan zamlar sosyal yardım ödemelerini de etkileyecek. Bu kapsamda dul ve yetim maaşı da zamlanacak. 2024 yılında dul ve yetim aylığının ne kadar, kaç TL olacağı araştırılan konular arasında yer alıyor. Peki Dul ve yetim maaşı zammı belli oldu mu? Dul ve yetim maaşı 2024 ne kadar olacak? İşte yeni zamlı dul ve yetim aylığı tablosu ve hesaplaması...
2024 ZAMLI YENİ DUL VE YETİM MAAŞI NE KADAR, KAÇ TL?
Yeni yılla birlikte milyonlarca vatandaşın gelirleri artacak. Ocak ayı zamları sosyal yardım alanları da sevindirecek. Asgari ücrete yapılan yüzde 49.11'lik zamdan sonra gözler 3 Ocak'ta açıklanacak enflasyon oranlarında. Bu oranların belli olmasıyla zamlı dul ve yetim maaşları belli olacak.
İşte gelirleri artacak kesimler:
İŞÇİLER: Yılın son günlerinde toplanan Asgari Ücret Tespit Komisyonu 2024 yılında geçerli olacak yeni asgari ücreti belirledi. Buna göre brüt asgari ücret 20.002 TL'ye net asgari ücret ise 17.002 TL'ye yükseldi. Artış oranı Yüzde 49.11 oldu. İşçiler yeni ücretlerini 31 Ocak ya da 1 Şubat'ta almış olacaklar.
ÖZEL SEKTÖR ÇALIŞANLARI: Asgari ücrete yapılan yüzde 49.11 oranındaki artış tüm özel sektör çalışanları için de maaş zammı anlamına gelecek. Asgari ücretle çalışanların maaşları yüzde 49.11 artarken bu rakamın üzerinde maaş alanların da ücretleri yukarı doğru çekilecek.
MAAŞLARIN ASGARİ ÜCRET KADAR Kİ KISMINDAN VERGİ ALINMAYACAK
Özel sektörde bilançoların yüzde 40-50 arasında yapıldığı belirtiliyor. Öte yandan asgari ücretten vergi alınmaması uygulaması da devam edecek. Yüksek maaşlardaki asgari ücret kadar kısım da vergiden muaf tutulacak.
SSK VE BAĞ-KUR EMEKLİLERİ: Emekliler için Ocak ayı 2024 yılının ilk 6 ayı için artış zamanı oluyor. SSK ve Bağ-Kur emeklileri 6 aylık oran kadar enflasyon artışı alıyor. 5 aylık enflasyon yüzde 33.66 olurken 6 aylık enflasyonun da yüzde 38-40 bandında çıkması bekleniyor.
SGK EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI NE KADAR OLACAK?
Bu noktada eğer refah payı verilirse bu oranın yükselmesi söz konusu olabilecek. Ayrıca 7.500 TL olan taban maaşın artırılması ve kök maaşlarla ilgili bir seyyanen düzeltme ve ile kademeli zam yapılması da gündemde. En düşük emekli maaşı için 10 bin ila 12 bin TL arasında bir rakam belirlenmesi bekleniyor.
MEMURLAR VE MEMUR EMEKLİLERİ: Memurlar ve memur emeklileri de SSK ve Bağ-Kur emeklileri gibi yılda iki kez artış alıyor. Ocak ve Temmuz ayındaki artışlar toplu sözleşmede belirleniyor. Bunun üzerine de enflasyon farkı konuluyor.
6 aylık enflasyonun yüzde 38-40 bandında çıkması durumunda memurların ve memur emeklilerinin Ocak zammı yüzde 15'lik toplu sözleşme artışı ve enflasyon farkı ile birlikte yüzde 50'yi bulacak. Bu durumda en düşük memur maaşı 33 bin lirayı bulacak.
SOSYAL YARDIMLAR: Ocak ayı ile birlikte sosyal yardımlar da artacak. Buna göre 65 yaş aylığı, engelli aylığı, evde bakım parası, SED (Sosyal Ekonomik Destek) ödemeleri de yükselecek. Burada artış oranı memur ve memur emeklilerine yapılan oranla paralel olacak. Memurlara yapılacak yüzde 50 civarındaki artış sosyal yardımları da artıracak.
DUL VE YETİM MAAŞLARI: Emeklilere yapılacak artışlar vefat eden sigortalıların yakınlarına ödenen maaşları da artıracak. Buna göre vefat eden sigortalı SSK veya Bağ-Kur'lu ise bu kesime yapılan oran geçerli olacak. Emekli Sandığı mensubu ise bu sefer burada yapılacak yüzde 50 oran geçerli olacak.
DUL AYLIĞI NASIL HESAPLANIR?
Dul maaşı hesaplanması için vefat eden eşin çocuğu yoksa maaşının %75 'i kadarı eşe verilir. Vefat eden kişinin çocuğu varsa maaş oranının %50 'si eşe verilir. Vefat eden eşin çocuğu varsa maaşının %25'i çocuğa ya da çocuklarına verilir. Dul maaşı zam oranları ve miktarı özellikle enflasyon oranları belirler. Enflasyon oranına göre hesaplanan dul maaşı ödemeleri Ocak ve Haziran aylarında güncel bir şekilde yenilenmektedir.
KİMLER DUL MAAŞI ALABİLİR?
Ölüm aylığı alabilmek için ölen eşin en az 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları priminin bildirilmiş olması şartı var.
SGK'lı olanların en az 5 yıl sigortası ve 900 gün primi varsa yine maaş bağlanıyor. Eşin çalışıyor olması ya da emekli olması durumunda aylıkta belli kesintiler yapılıyor. Örneğin çalışmayan ya da emekli olmayan koca ölen eşinin maaşının yüzde 75'ini alırken, çalışıyorsa yüzde 50'sini alıyor.
Yine maaş alabilecek durumda çocuklar varsa ödenecek para belli oranlarda bunlar arasında pay edilebiliyor. Burada eş olarak tamamen nikahlı evlilikler kast ediliyor. Birlikte yaşamak ya da dini nikahlı olmak, çocuklar olsa dahi ölüm aylığı bağlanmasında dikkate alınmıyor.
Erkek, SGK ve Bağkur kapsamında çalışıyorsa veya emekliyse ölen eşin aylığının yüzde 50'sini dul aylığı olarak alabiliyor. Erkek sigortalı çalışmıyor ve Bağkurlu da değilse ölen eşinin aylığının yüzde 75'ini alıyor.
Ölen eş Emekli Sandığı'na tabi ise ve erkek de memur veya memur emeklisiyse bu durumda erkek ölen eşinin aylığının yüzde 50'sini alıyor. Bu hakkın elde edilebilmesi için ölen eşin en az 5 yıllık memuriyeti olması gerekiyor.