Ülkemizde emeklilik sistemi, bireylerin çalışma hayatı boyunca ödedikleri primlerin ve sosyal güvenlik katkılarının birikmesiyle oluşan bir yapıya dayanmaktadır. Ancak, birçoğu tarafından göz ardı edilen veya tam olarak anlaşılamayan bir konu, 18 yaş öncesi yapılan çalışmaların emeklilik sürecine nasıl etki ettiğidir. Haberimizde, 18 yaş öncesi çalışmaların emeklilik prim hesaplamalarına ve sigorta başlangıcına nasıl katkı sağladığını inceleyeceğiz.
Bu yaştan önceki sürelere ait sigorta günleri prim gün sayısında hesaba katılıyor. Sigorta başlangıcı 18 yaşının doldurulduğu tarih kabul ediliyor. Ancak bir istisna bulunuyor. Bu yaştan önceki çalışmaların emekliliğe etkisinde Nisan 1981 tarihi önem taşıyor. Bu tarihten önce işe girenler için 18 yaş altı çalışmalar sigorta başlangıcı olarak kabul ediliyor.
EMEKLİLİKTE KİMLERİN YAŞ DÜZELTMESİ DİKKATE ALINIR?
Nüfus kayıtlarına göre kişinin ilk defa sigortalı olduğu tarihteki yaşı emeklilik açısından dikkate alınıyor. İlk defa çalışmaya başladıktan sonra mahkeme kararıyla yapılan düzeltmeler emeklilik işlemlerinde geçerli sayılmıyor.
YIPRANMA PAYI FİİLİ HİZMETTEN SAYILIYOR MU?
Sayılıyor, bu kapsamda olan mesleklerde her yıla 90 gün ek fiili hizmet artışı eklenmesi durumunda bir yıl çalışan 15 ay çalışmış kabul ediliyor. Emeklilikte esas olan 360 gün sayısına fiili hizmet artışı ile 60-180 gün arasında farklı oranlarda prim sayısı ekleniyor.
40'ın üzerinde iş kolunda yıpranma ile erken emekli olunabiliyor. İşçilerde yıpranma payıyla eklenen prim gün sayısının yarısı kadar süre yaş şartından düşürülüyor. İşçinin yıpranma payı kapsamında olan işlerde en az 3600 gün çalışmış olması gerekiyor.
MAAŞI ARTIRAN ANA ETKEN PRİM
Esnaf emekli aylığını nasıl yükseltebilir?
Kazancın yüksek olması doğrudan emekli aylığını yükseltir. Yatırılan prim yükseldikçe emekli maaşı da artar. Bağ-Kur'lu olanların asgari ücretin yüzde 32'sinin 7.5 katına kadar prim ödeme imkanı var. Yüksek prim yatırmaları halinde emekli aylıkları da artacaktır.
BAĞ-KUR SÜRELERİ SİLİNİR Mİ?
SSK'dan emekli olabilmek için Bağ- Kur'lu çalıştığım döneme ilişkin primleri sildirebilir miyim?
Yatırılan Bağ-Kur primlerinin sildirilmesi mümkün değil. Primi ödenen son 7 yılda fazla prim yatırılan statüden emekli olunur. SSK ve Bağ-Kur statüsünde prim ödemeleri eşitse son olarak tabi olunan sigortalılık statüsünden emekli olunur. 10 yıl Bağ-Kur'lu çalışsanız da son 1261 günde SSK'lı çalışırsanız bu statüden emekli olabilirsiniz.
