Çalışanların en büyük hayali emekli olmak ve bu dönemde rahat bir yaşam sürebilmek için yüksek emekli maaşı almak. Emeklilik tarihi, işe giriş tarihine göre belirlenirken, emeklilik maaşını yüksek tutmak ise tamamen çalışanın elinde. İşte yüksek emekli maaşı almanın yolları...
ÇOK PRİM Mİ, YÜKSEK AYLIK MI?
Çok çalışmak ya da çok fazla prim gününe sahip olmak tek başına emekli aylığını yükseltmeye yetmiyor. Hatta prim günü daha az olana, günü fazla olandan daha çok aylık bağlanabiliyor. Burada sizin brüt maaşınız yani prime esas kazancınız önemli.
Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilen kazanç arttıkça emekli aylığı da artıyor. Ayrıca 3 döneme ilişkin farklı aylık bağlama oranları ve güncelleme katsayıları nedeniyle; bu oranların yüksek olduğu dönemlerde primi daha fazla olan hak sahipleri daha yüksek emekli maaşı alıyor.
İKİ YERDE İŞ KAZANCA YANSIR
Birden fazla yerde sigortalı çalışmak prime esas kazancı yükseltiyor. Kaç yerde sigortalı olursanız olun, prim gün sayısı açısından 1 ay '30 gün' sayılıyor. Prim gün sayısı değişmiyor ancak kazançlar yükseliyor. Bu da emekli aylığını yükseltici etki yapıyor.
SSK'DAN EMEKLİLİK ÖNCELİĞİNİZ OLSUN
1 Ekim 2008'den önce sigortalı olanların emekli olacağı kurumu, son 3.5 yıldaki çalışmaları belirliyor. Son 7 yıllık sigortalılık süresinin yarısından bir fazla olan 1261 gün çalışma hangi statüde gerçekleşmişse o statüden emekli olunuyor.
İmkanınız varsa bu kurala uyup son 1261 gün sigortalı bir iş yerinde çalışıp SSK'dan emekli olun. Daha erken emekli olabilir, yüksek kazanç bildirirseniz yüksek maaş alırsınız.
ERKEN HAREKETE GEÇİN
Emekli aylığı hesaplanırken tüm çalışma hayatına bakılıyor. Bu nedenle sadece son 1-2 yılı düşünmeyin.
DİLEKÇE TARİHİNE DİKKAT
Emeklilik dilekçesinin tarihi de önem taşıyor. Burada dilekçeyi yılın sonunda ve yılın başında vermek arasında hesaplama farkı bulunuyor.
Emeklilik dilekçesini yılbaşından önce mi yoksa sonra mı vermenin daha avantajlı olduğunun tespiti için o yıl emekli aylıklarına yapılan kümülatif zam oranı ile o yılın güncelleme katsayısının (o yılın TÜFE artış oranı+ülke büyümesinin yüzde 30'u) mukayese edilmesi gerekiyor.
Eğer emekli zamları güncelleme katsayısından fazlaysa yılbaşından önce başvuru yapılmalı, az ise Ocak ayı beklenmeli. Tabii bir de bekleyerek kaçırılacak emekli aylıklarının da hesaba katılması şart...
BORDRO ÖNEMLİ
Aylık kazancınız maaşı belirleyen en büyük etken. Dolayısıyla öncelikle gerçek maaşınızın bordroda olmasına özen gösterin. Hatta sadece maaşın değil, ek ödemelerin de nasıl gösterildiğine dikkat edin.
İkramiye, prim gibi düzenli nakit ödemeleriniz varsa, bunların da brüt kazanca eklendiğinden emin olun. Bu sayede prime esas kazancınız yükselecek, dolayısıyla da emekli aylığınızı etkileyecektir.
BORÇLANMANIN ETKİSİNE BAKIN
Borçlanmanın emekli aylığına etkisi kişinin üç dönemden hangisinde ne kadar prim günü bulunduğuna ve primlerinin hangi kazanç üzerinden yatırıldığına göre değişiyor.
Bunları dikkate alarak karar vermek gerekiyor. Örneğin; 2008 sonrası askerlik sürelerini borçlananların asgari ücret üzerinden mi yoksa daha yüksek ücret üzerinden mi prim yatırmaları gerektiği 2008 sonrasındaki ücret düzeylerine göre değişiyor.
