Emeklilik sürecinde üç temel kriter ön plana çıkıyor: yaş, hizmet süresi ve prim gün sayısı. Bu kriterleri karşılayan vatandaşlar, emeklilik hakkına kavuşuyor. Özellikle 10 yıl (3600 gün) süreyle çalışmış ya da bu süreye eşdeğer borçlanma yapmış sigortalılar için erken emeklilik avantajları bulunuyor.
1999 SONRASI KISMİ EMEKLİLİK HAKLARI
9 Eylül 1999 tarihinden sonra sigortalı olanlar için kısmi emeklilik hakkı da söz konusu. Bu hak, 25 yıl sigortalılık ve 4500 gün prim ödeme şartını içeriyor.
İlgili şartları yerine getirenler, sigorta başlangıç tarihlerinden itibaren 25 yıl sonunda ve gerekli prim gününü tamamlayarak emekliliğe hak kazanıyor.
DOĞUM VE ASKERLİK BORÇLANMASI İMKANLARI
Kadın çalışanlar doğum borçlanması yaparak, 2160 güne kadar ek prim kazanma şansı elde ediyorlar.
Bu süreç, çocukların sağ olması ve doğumdan sonraki iki yıl içinde prim yatırılmamış olması şartını gerektiriyor. Askerlik borçlanması ise, askerlik öncesi dönemde sigortalı olarak çalışmış olan kişilere, emeklilik prim gün sayısını artırma fırsatı sunuyor. Bu, özellikle emeklilik yaşını doldurmuş ancak prim günü eksik olan bireyler için büyük bir avantaj sağlıyor.
YAŞTAN EMEKLİLİK KOŞULLARI
Yaştan emeklilik, belirli bir prim günü, sigortalılık süresi ve yaş koşullarının karşılanması ile mümkün hale geliyor. 3600, 4500 ve 5400 prim günü ile emeklilik şansı sunan bu sistem, kadın ve erkekler için farklı yaş şartları uyguluyor.
Örneğin, 24.05.2002 ile 23.05.2005 tarihleri arasında belirtilen şartları yerine getiren erkekler 56, kadınlar ise 52 yaşında emekli olabiliyorlar. Bu tarihler ilerledikçe, emeklilik yaşı da yükseliyor.