Genel Ticaret Sistemi'ne (GTS) göre ihracat mayısta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11,4 artarak 24 milyar 75 milyon dolara yükselirken, ithalat yüzde 10,3 azalışla 30 milyar 593 milyon dolara geriledi.
Ticaret Bakanlığının mayıs ayına ilişkin geçici dış ticaret istatistiklerinden oluşan veri bülteni yayımlandı.
GTS esas alınarak hazırlanan verilere göre, ihracat mayısta 2023'ün aynı ayına kıyasla yüzde 11,4 artarak 24 milyar 75 milyon dolara çıktı. İthalat ise yüzde 10,3 düşüşle 30 milyar 593 milyon dolar oldu.
Aynı dönemde dış ticaret hacmi yüzde 1,9 azalışla 54 milyar 668 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret açığı bu dönemde yüzde 47,8 azalarak 6 milyar 518 milyon dolara geriledi.
İhracatın ithalatı karşılama oranı, geçen ay yıllık bazda 15,3 puan artarak yüzde 78,7, enerji verileri hariç tutulduğunda 17,9 puan yükselişle yüzde 88,1, enerji ve altın verileri hariç tutulduğunda 14,4 puan artarak yüzde 91,7 olarak belirlendi.
ÜRÜN, ÜLKE VE ÜLKE GRUPLARINA GÖRE İHRACAT
Geçen ay en fazla ihracat yüzde 10,3 artış ve 12 milyar 214 milyon dolarla "ham madde (ara mallar)" grubunda gerçekleşti. Bu grubu yüzde 13,5 yükseliş ve 8 milyar 502 milyon dolarla "tüketim malları", yüzde 1,5 artış ve 2 milyar 823 milyon dolarla "yatırım (sermaye) malları" takip etti.
Söz konusu ayda sektörlere göre ihracatın payı, imalat sanayisinde yüzde 94,8 (22 milyar 816 milyon dolar), tarım, ormancılık ve balıkçılıkta yüzde 3,1 (741 milyon dolar), madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 1,7 (405 milyon dolar) olarak kaydedildi.
Mayısta en fazla ihracat yapılan ülke 1 milyar 902 milyon dolarla Almanya oldu. Bu ülkenin ardından 1 milyar 475 milyon dolarla ABD ve 1 milyar 448 milyon dolarla İngiltere geldi.
İhracatta en çok paya sahip ilk 10 ülkenin toplam ihracat içindeki payı yüzde 48,2 olarak hesaplandı.
Mayısta en fazla ihracat yapılan ülke grupları, 9 milyar 933 milyon dolarla Avrupa Birliği, 3 milyar 952 milyon dolarla Yakın ve Orta Doğu, 3 milyar 742 milyon dolarla diğer Avrupa ülkeleri olarak kayıtlara geçti.
İTHALAT VERİLERİ
Mayısta en çok ithalat yüzde 16,4 azalış ve 21 milyar 81 milyon dolarla "ham madde (ara mallar)" grubunda gerçekleştirildi. Bu grubu yüzde 19,8 artış ve 4 milyar 920 milyon dolarla "tüketim malları", yüzde 5,4 azalış ve 4 milyar 510 milyon dolarla "yatırım (sermaye) malları" izledi.
Sektörlere göre ithalatın payı yüzde 82,9 ile imalat sanayisinde (25 milyar 349 milyon dolar), yüzde 10,5 ile madencilik ve taş ocakçılığında (3 milyar 211 milyon dolar), yüzde 3,6 ile tarım, ormancılık ve balıkçılıkta (1 milyar 109 milyon dolar) hesaplandı.
Mayısta en fazla ithalat yapılan ülkeler 3 milyar 861 milyon dolarla Çin, 3 milyar 780 milyon dolarla Rusya ve 2 milyar 283 milyon dolarla Almanya oldu.
İthalatta en çok paya sahip ilk 10 ülkenin toplam ithalat içindeki payı yüzde 59,4 olarak kayıtlara geçti.
Söz konusu ayda en fazla ithalat yapılan ülke grupları, 10 milyar 209 milyon dolarla Avrupa Birliği, 8 milyar 209 milyon dolarla Asya ülkeleri ve 6 milyar 25 milyon dolarla diğer Avrupa ülkeleri oldu.
OCAK-MAYIS DÖNEMİNDE DIŞ TİCARET AÇIĞI YÜZDE 34,4 AZALDI
GTS kapsamında ocak-mayıs döneminde ihracat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,5 artarak 106 milyar 914 milyon dolar, ithalat yüzde 9,3 azalışla 143 milyar 674 milyon dolar, dış ticaret hacmi de yüzde 3,8 düşüşle 250 milyar 588 milyon dolar olarak hesaplandı.
Söz konusu dönemde, dış ticaret açığı yüzde 34,4 azalarak 36 milyar 761 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 74,4 oldu.
TÜM ZAMANLARIN EN YÜKSEK MAYIS AYI İHRACATI
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, mayıs ihracatının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11,4 artarak 24,1 milyar dolarla tüm zamanların en yüksek mayıs ayı ihracatı olarak kayıtlara geçtiğini bildirdi.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve TİM Başkanı Mustafa Gültepe, TİM Dış Ticaret Kompleksi'nde mayıs ayı dış ticaret rakamlarını açıkladı.
Bakan Bolat, konuşmasında, ihracatı artırmaya ve ithalatı düşürmeye yönelik atılan adımlar neticesinde, 2024'ün ilk çeyreğinde yüzde 5,7'lik büyümenin yüzde 1,6'sının dış ticaretten geldiğini dile getirdi.
Dünya ihracatının düştüğü bir dönemde Türkiye'nin küresel mal ihracatından aldığı payın yüzde 1,02'den yüzde 1,08'e yükseldiğini ifade eden Bolat, hizmetler ihracatında da küresel payın yüzde 1,25'ten yüzde 1,29'a çıktığını söyledi.
"CUMHURİYET TARİHİNİN EN YÜKSEK AYLIK İHRACATINA ULAŞTIK"
Mayıs ayının dış ticaret açısından rekorlarla geçtiğini belirten Bolat, şunları kaydetti:
"Şimdi görevde olan hükümetimizin bir mensubu olarak birinci yılı doldurduğumuz bu günde sizlere çok güzel rekorlar ve müjdeli haberleri açıklamanın sevinci ve heyecanı içindeyim ve ilk rekorumuzu şimdi açıklıyorum. Tarihin en yüksek mayıs ayı ihracatını 2024 Mayıs ayında başardık. Yüzde 11,4'lük artışla 24,1 milyar dolara ulaştık. Bir yıl önce mayısta 21,6 milyar dolardaydık. Böylece tarihin en yüksek mayıs ayı ihracatına ulaşmış olduk. Tam 2,5 milyar dolarlık bir artış başarılmış oldu. Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık ihracatına ulaştık, 24,1 milyar dolarla. Mayıs 2024 yüzyılın ve 1207 ayın en yüksek aylık ihracatı oldu. Bu açıdan bugün gerçekten büyük bir gün, mutlu bir gün."
Yıllıklandırılmış ihracatta da 260,1 milyar dolarla Cumhuriyet tarihinin rekorunun kırıldığını dile getiren Bolat, böylece son bir yılda 6 milyar dolarlık net artışın kaydedildiğini bildirdi.
2024 Yılı Mayıs Ayı Dış Ticaret Rakamlarımız
— T.C. Ticaret Bakanlığı (@ticaret) June 3, 2024
(03.06.2024) pic.twitter.com/mWGQhFMmGn
"İTHALATIMIZ MAYIS AYINDA YÜZDE 10,3 AZALDI"
Bakan Bolat, ithalatın ise mayısta yüzde 10,3 azaldığını belirterek, şöyle devam etti:
"Bu da 3,5 milyar dolarlık bir azalma demektir ve 34,1 milyar dolardan 30,6 milyar dolara ithalatımızı azaltmayı başardık. Dış ticaret açığımızın da azalması, bu şekilde hızlandı. Mayıs ayında, ihracattaki artış ve ithalattaki azalışın etkisi ile dış ticaret açığımız yıllık bazda yüzde 48 azalarak 6,5 milyar dolara geriledi. Neydi 2023 Mayıs'ta? 12,5 milyar dolarlık dış ticaret açığımız vardı. Net 6 milyar dolar bir tasarruf başardık."
Bolat, bu gelişmeden sonra ihracatın ithalatı karşılama oranının da 15,3 puanlık yükselişle yüzde 78,7 seviyesine çıktığını aktardı.
"DIŞ TİCARET AÇIĞIMIZ İLK 5 AYDA 36,8 MİLYAR DOLARA GERİLEDİ"
Yılın ilk 5 aylık dönemine ilişkin verileri de paylaşan Bolat, şunları kaydetti:
"2024 yılının ilk 5 ayında ihracat bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 4,5 oranında artışla 106 milyar 914 milyon dolara yükselmiştir. Böylece ilk 5 ayda net 4,6 milyar dolar artışı sağlamış olduk. Aynı şekilde ithalatta da aylık itibarıyla ilk 5 aya baktığınızda yüzde 9,2 azalışla 143 milyar 674 milyon dolara ithalatımız geriledi. İthalattaki 5 aylık azalma 14,6 milyar dolar oldu. İhracatımızdaki net artış ne kadar? 4,6 milyar dolar. Toplam 19,2 milyar dolarlık bir döviz tasarrufu sağlamış olduk. Dış ticaret açığımız ilk 5 ayda üçte birden fazla, yüzde 34,4 düştü. Böylece 36,8 milyar dolara geriledi. Geçen yıl aynı dönemde ilk 5 ayda 56 milyar dolar açığımız vardı. Böylece ilk 5 ayda toplamda 19,2 milyar dolar dış ticaret açığımızı düşürmüş olduk."
"ŞİMDİ TURİZM VE LOJİSTİĞİN ALTIN DÖNEMİNE GİRİYORUZ"
Ticaret Bakanı Bolat, "Şu anda mayıs sonu itibarıyla yıllıklandırılmış dış ticaret açığımız sadece 87 milyar dolardır. Nereden geldik? 122,2 milyar dolardan geriye geldik 1 yıl içinde. Tasarrufumuz ne kadar oldu? 35,2 milyar dolar oldu." diyerek, ithalatın azaldığına dikkati çekti.
Yılın ilk 5 ayında hizmet ihracatının bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 8 artış göstererek 36,2 milyar dolar seviyesine yükseleceğini tahmin ettiklerini dile getiren Bolat, sözlerini şöyle tamamladı:
"Şimdi turizm ve lojistiğin altın dönemine giriyoruz. Haziran, temmuz, ağustos, eylül, ekim ayları turizm gelirleri, lojistik gelirleri açısından çok önemli aylar. Bu rakamlar hızla yükselecek. İnşallah yıl sonunda 110 milyar dolar hedefimizi tutturacağız. Yılın ikinci yarısında gerçekten ihracatta yüksek bir hıza erişeceğiz. İnşallah aylık ortalamalar 22,5, 23 milyar doların altına düşmesin diye gayret edeceğiz. Gelecek yıl ihracatta 24 milyar dolar ortalamalar, 2026'da da 25 milyar dolar aylık ortalamalarla orta vadeli programın 2026 sonu hedefi olan 302 milyar dolar mal ihracatına ulaşacağız."
Dış dengedeki iyileşme devam ediyor.
— Mehmet Simsek (@memetsimsek) June 3, 2024
İhracatın yüzde 11,4 arttığı, ithalatın ise yüzde 10,3 daraldığı mayısta dış ticaret dengesi yıllık 6 milyar dolar iyileşti.
Nisandaki geçici bozulmanın ardından dış ticaret dengesindeki iyileşme öngörülerimiz doğrultusunda devam etti.… pic.twitter.com/6wObeCuA8P
DEZENFLASYONUN DENGELENMEYE EŞLİK EDECEĞİ BİR DÖNEME GİRİYORUZ
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, mayısta dış ticaret dengesinin yıllık 6 milyar dolar iyileştiğini belirterek, "Nisandaki geçici bozulmanın ardından dış ticaret dengesindeki iyileşme öngörülerimiz doğrultusunda devam etti." ifadesini kullandı.
Şimşek, sosyal medya hesabından mayıs ayı dış ticaret istatistiklerine ilişkin paylaşım yaptı.
Dış dengedeki iyileşmenin devam ettiğine dikkati çeken Şimşek, ihracatın yüzde 11,4 arttığı, ithalatın ise yüzde 10,3 daraldığı mayısta dış ticaret dengesinin yıllık 6 milyar dolar iyileştiğini bildirdi.
Bakan Şimşek, şunları kaydetti:
"Nisandaki geçici bozulmanın ardından dış ticaret dengesindeki iyileşme öngörülerimiz doğrultusunda devam etti. Son 20 yılda ortalama yüzde 3,8 olan cari açığın milli gelire oranının yıl sonunda yüzde 2,5 civarında gerçekleşmesini bekliyoruz. Açığın daralması dış kaynak ihtiyacımızı azaltarak kalıcı rezerv birikimine imkan sağlayacaktır. Dezenflasyonun dengelenmeye eşlik edeceği bir döneme giriyoruz."