Türkiye'de kripto varlıklara ilişkin ilk yasal düzenleme TBMM'den geçti.
KRİPTO VARLIKLAR KANUN TEKLİFİ YASALAŞTI
Kripto varlıkların tanımlanması, lisans alınması gibi konulara ilişkin düzenlemeler içeren Sermaye Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı.
Bu alanda ilk yasal düzenlemenin sektörde neleri değiştireceğini derledi. Düzenlemenin öne çıkan başlıklarıyla, kripto varlık ekosisteminde yaratacağı değişimlerin bazılarına yönelik soru ve cevaplar şöyle:
1- Yatırımcılardan vergi alınacak mı?
Düzenlemeye dair en merak edilen konuların başında vergilendirme geliyordu. Yasada yatırımcılardan vergi alınması yönünde bir düzenleme yer almadı.
Sadece, Türkiye'de hizmet sunacak platformların her yıl bir önceki yılki faiz gelirleri hariç tüm gelirlerinin yüzde 1'i Sermaye Piyasası Kuruluna (SPK), yüzde 1'i ise TÜBİTAK bütçesine ilgili yılın mayıs ayı sonuna kadar platformlarca ödenerek gelir olarak kaydedilecek.
2- Yetkili kurumlar hangileri olacak?
SPK, sermaye piyasası araçlarının kripto varlık olarak ihraç edilebilmesinde yetkili olacak. Ekosistemin düzenlenmesine yönelik yetki SPK'ye verilirken, bilgi sistemleri ve teknolojik altyapıları konularında TÜBİTAK'ın belirleyeceği kriterler uygulanacak.
3- Kullanıcılara işlem sunmak için izin alınacak mı?
İlk düzenlemelerin ana odak noktalarından biri, ülkede hizmet sunan platformların lisanslama süreçleri oldu. Buna göre, platformların kurulabilmesi ve faaliyete başlaması için SPK'den izin almaları zorunlu olacak.
Şu anda hizmet sağlayıcılığı faaliyeti yürütenler, yürürlük tarihinden itibaren 1 ay içinde faaliyet izni almak üzere gerekli başvuruları yapacaklar. Bu platformlar eğer lisans almak istemiyorsa müşteri hak ve menfaatlerini zarara uğratmadan 3 ay içinde tasfiye kararı alacaklarına dair bir beyan sunmak zorunda olacak.
4- Platformlar izin almadan işlem yürütürse ne olacak?
İzin almaksızın kripto varlık hizmet sağlayıcısı olarak faaliyet yürüttüğü tespit edilen gerçek kişiler ve tüzel kişilerin yetkililerine 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin günden 10 bin güne kadar adli para cezası verilecek.
5- Yurt dışı merkezli platformlar lisans almazsa kapatılacak mı?
Kanunla yurt dışı merkezli, ülkede hizmet sunmayan ve lisansı olmayan platformlar için işlem uygulanmayacak.
Ancak bu platformlarca lisans alınmadan Türkiye'de iş yeri açılması, Türkçe internet sitesi oluşturulması, sunulan kripto varlık hizmetlerine ilişkin doğrudan veya Türkiye'de yerleşik kişi ya da kurumlar aracılığıyla tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinden herhangi birinde bulunulması, izinsiz kripto hizmet sağlayıcılığı olarak kabul edilecek.
6- Kripto varlıklara el konulabilecek mi?
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının borçları nedeniyle müşterilerin nakit ve kripto varlıkları haczedilemeyecek. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının mal varlığı ise müşterilerin borçları nedeniyle kamu alacakları için olsa dahi haczedilemeyecek.
7- Kripto varlıkların listelenme işlemleri nasıl gerçekleşecek?
Kripto varlıkların listelenmesine yönelik ilke ve esaslar SPK tarafından belirlenecek. Belirlenecek ilke ve esaslarda, TÜBİTAK'ın ya da gerekli görülen diğer kurum ve kuruluşların görüşü alınarak kripto varlıkların teknolojik özelliklerine ilişkin teknik kriterlere yer verilebilecek. Bir kripto varlığın platformlarca listelenmiş olması bunların kamuca onaylandığı anlamını taşımayacak.
8- Platformları kim denetleyecek?
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının mali denetimi ve bilgi sistemleri bağımsız denetimi, SPK tarafından ilan edilen listede yer alan bağımsız denetim kuruluşlarınca yapılacak.
9- Platformların yöneticileri ceza alacak mı?
Kripto varlık hizmet sağlayıcı yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile diğer mensupları zimmet suçu işlerse, 8 yıldan 14 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak.
10- Kripto ATM'leri kullanılabilecek mi?
Müşterilerin kripto varlıklarını nakde veya kripto varlığa çevirebilmelerine imkan veren ve ATM olarak bilinen elektronik işlem cihazları, faaliyetlerini kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden üç ay içinde sonlandırılacak. Faaliyetini sonlandırmayan ATM'ler yetkili idareler tarafından kapatılacak.