Türkiye'nin cari işlemler hesabı haziranda 407 milyon dolar, altın ve enerji hariç cari işlemler hesabında 4 milyar 549 milyon dolarlık fazla oluşurken, Türkiye 8 ay sonra cari fazla verdi.
EN SON EYLÜL'DE FAZLA VERMİŞTİ
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından açıklanan ödemeler dengesi verilerine göre, Haziran 2024'te cari işlemler hesabı 407 milyon dolar fazla verdi. Cari işlemler hesabı en son Eylül 2023'te fazla vermişti.
NET GELİRLER 4 MİLYAR 790 MİLYON DOLAR OLARAK GERÇEKLEŞTİ
Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı, haziranda 4 milyar 139 milyon dolar oldu. Bu dönemde hizmetler dengesi kaynaklı net girişler 5 milyar 603 milyon dolar, seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler de 4 milyar 790 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Birincil gelir dengesi kaleminde 1 milyar 55 milyon dolar ve ikincil gelir dengesi kaleminde de 2 milyon dolarlık net çıkış kaydedildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, haziranda doğrudan yatırımlar kaynaklı 447 milyon dolar, portföy yatırımlarında 591 milyon dolarlık net giriş gerçekleşti.
TCMB, Haziran 2024 dönemine ilişkin ödemeler dengesi verilerini açıkladı.
Buna göre, haziranda doğrudan yatırımlar kaynaklı 447 milyon dolar, portföy yatırımlarında 591 milyon dolarlık net giriş oldu.
Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasalarında 1 milyar 367 milyon dolarlık net satış, devlet iç borçlanma senetlerinde 688 milyon dolarlık net alış gerçekleşti.
Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak, bankalar 612 milyon dolar ve diğer sektörler 468 milyon dolar net borçlandı.
Diğer yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 4 milyar 438 milyon dolar artış gösterdi.
Yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları yabancı para cinsinden 459 milyon dolar ve Türk lirası cinsinden 1 milyar 60 milyon dolar azalış olmak üzere toplam 1 milyar 519 milyon dolar net azalış kaydetti.
Bu dönemde sağlanan kredilerle ilgili olarak, bankalar ve diğer sektörler sırasıyla 4 milyar 629 milyon dolar ve 234 milyon dolar net kullanım gerçekleştirirken, Genel Hükümet 226 milyon dolar net geri ödeme gerçekleştirdi.
Resmi rezervlerde haziranda 1 milyar 242 milyon dolarlık net artış oldu.
Ödemeler dengesine ilişkin yıllık veriler şöyle:
| 2024 Haziran | 2024 Ocak-Haziran | ||
| A- | CARİ İŞLEMLER HESABI | 407 | -16.494 |
| 1. | İhracat | 18.683 | 123.611 |
| 2. | İthalat | 22.822 | 154.096 |
| Mal Dengesi | -4.139 | -30.485 | |
| 3. | Hizmet Gelirleri | 10.220 | 47.241 |
| 4. | Hizmet Giderleri | 4.617 | 25.840 |
| Mal ve Hizmet Dengesi | 1.464 | -9.084 | |
| 5. | Birincil Yatırım Kaynaklı Gelirler | 1.069 | 6.348 |
| 6. | Birincil Yatırım Kaynaklı Giderler | 2.124 | 13.716 |
| Mal, Hizmet ve Birincil Gelir Dengesi | 409 | -16.452 | |
| 7. | İkincil Yatırım Kaynaklı Gelirler | -2 | -42 |
| B. | SERMAYE HESABI | -6 | -28 |
| C. | FİNANS HESABI | -66 | -21.719 |
| 8. | Doğrudan Yatırımlar: Net Varlık Edinimi | 395 | 2.724 |
| 9. | Doğrudan Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu | 842 | 4.692 |
| 10. | Portföy Yatırımları: Net Varlık Edinimi | -1.033 | 6.514 |
| 11. | Portföy Yatırımları: Net Yükümlülük Oluşumu | -442 | 18.722 |
| 11.1. | Hisse Senetleri | -1.367 | -1.250 |
| 11.2. | Borç Senetleri | 925 | 19.972 |
| 12. | Diğer Yatırımlar: Net Varlık Edinimi | 3.764 | 9.740 |
| 12.1. | Merkez Bankası | 0 | 0 |
| 12.2. | Genel Hükümet | 0 | 19 |
| 12.3. | Bankalar | 4.886 | 9.846 |
| 12.4. | Diğer Sektörler | -1.122 | -125 |
| 13. | Diğer Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu | 2.792 | 17.283 |
| 13.1. | Merkez Bankası | -162 | -1.558 |
| 13.2. | Genel Hükümet | 234 | 166 |
| 13.3. | Bankalar | 3.766 | 18.447 |
| 13.4. | Diğer Sektörler | -1.046 | 228 |
| Cari, Sermaye ve Finans Hesapları | 467 | 5.197 | |
| D. | NET HATA VE NOKSAN | 775 | -11.472 |
| GENEL DENGE | -1.242 | 6.275 | |
| E. | REZERV VARLIKLAR | 1.242 | -6.275 |
| 14. | Resmi Rezervler | 1.242 | -6.275 |
| 15. | Uluslararası Para Fonu Kredileri | 0 | 0 |
CARİ İŞLEMLER HESABININ 407 MİLYON DOLAR FAZLA VERDİ
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, cari işlemler açığının ocak-haziran döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 55 azalış kaydettiğini bildirerek, "Zirve noktası olan Mayıs 2023'te 57 milyar dolar olarak gerçekleşen yıllıklandırılmış cari işlemler açığı, sonraki aylarda 32,2 milyar dolar azalarak, haziran itibariyle 24,8 milyar dolara gerilemiştir." ifadesini kullandı.
Bolat, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, haziran ayına ilişkin ödemeler dengesi istatistiklerini değerlendirdi.
Haziranda cari işlemler hesabının 407 milyon dolar fazla verdiğine işaret eden Bolat, "Cari işlemler açığı bu yılın ocak-haziran döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 55 azalışla 16,5 milyar dolar olarak kaydedilmiştir. Böylelikle zirve noktası olan Mayıs 2023'te 57 milyar dolar olarak gerçekleşen yıllıklandırılmış cari işlemler açığı, sonraki aylarda 32,2 milyar dolar azalarak, haziran itibariyle 24,8 milyar dolara gerilemiştir." değerlendirmesinde bulundu.
Bolat, söz konusu dönemde yıllıklandırılmış dış ticaret açığının da 34,6 milyar dolara gerilediğine dikkati çekerek, Mayıs 2023'e göre yıllıklandırılmış cari işlemler açığının, dış ticarette uygulanan politikaların etkisiyle yüzde 56,4 gerilediğini aktardı.
CARİ İŞLEMLER AÇIĞINDA ÖNEMLİ BİR GERİLEME KAYDEDİLMİŞTİR
Haziranda yıllıklandırılmış ihracatın yıllık bazda yüzde 2,9'luk artışla 258,8 milyar dolara yükseldiğini bildiren Bolat, paylaşımını şöyle sürdürdü:
"Aynı ayda yıllıklandırılmış ithalat ise yüzde 6,6 azalışla 346,4 milyar dolara gerilemiştir. Yıllıklandırılmış dış ticaret açığı yüzde 26,6 azalarak 87,6 milyar olurken, ihracatın ithalatı karşılama oranı 6,9 yüzde puan artarak yüzde 74,7 olmuştur. Dış ticaret açığındaki gerilemeye, hizmet ihracatımızdaki artış da eşlik etmektedir. Hizmet gelirleri haziranda yıllıklandırılmış bazda 105,8 milyar dolarla rekorunu yenilemiştir. Hizmetlerin altında yer alan seyahat gelirleri ise 51,9 milyar dolara yükselmiştir. Mal ve hizmet ihracatını artırmaya yönelik destekler ve ithalatı düşürmeye yönelik tedbirlerin uygulamadaki sonuçlarıyla cari işlemler açığında önemli bir gerileme kaydedilmiştir."
Bolat, temmuz ayı geçici dış ticaret istatistiklerine göre ihracatın yüzde 13,8 artış, ithalatın ise yüzde 7,9 azalış kaydettiğini belirterek, dış ticaret açığında yüzde 42,3'le güçlü bir gerileme görüldüğünü vurguladı.
"CARİ İŞLEMLER AÇIĞININ ORTA VADELİ PROGRAM HEDEFİNİN ALTINDA GERÇEKLEŞMESİ TAHMİN EDİLİYOR"
Temmuz ayı yıllıklandırılmış cari işlemler açığının 20 milyar doların altına gerileyerek önemli bir iyileşme kaydetmesini öngördüklerini aktaran Bolat, şunları kaydetti:
"İhracattaki artış ve ithalattaki azalış eğilimiyle yıl sonunda cari işlemler açığının Orta Vadeli Program hedefinin altında gerçekleşmesi tahmin edilmektedir. Dış ticaret dengesindeki olumlu gelişmeler, ekonomik büyümeyi daha dengeli hale getirirken, cari işlemler hesabındaki iyileşmeyle birlikte makroekonomik istikrarı güçlendirmektedir. Bu yılın genelinde ihracattaki artış ve ithalattaki azalış eğiliminin sürmesi beklenmekte olup, dış ticaretin cari işlemler dengesine ve ekonomik büyümeye olumlu katkılar yapacağı öngörülmektedir. Bakanlık olarak küresel mal ve hizmet ihracatındaki payımızı artırmak amacıyla üretici ve ihracatçılarımızla sıkı işbirliği içinde çalışmalarımızı kararlılıkla sürdüreceğiz."