Haberimizde taban maaşta yaşanması muhtemel değişiklikleri ve yeni zam oranlarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Öte yandan Temmuz ayında yapılan zamların ardından, Ocak 2025'te bazı emekliler için sıfır zam tehlikesi yeniden gündeme gelebilir.
Haberimizde taban maaşta yaşanması muhtemel değişiklikleri ve yeni zam oranlarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Öte yandan Temmuz ayında yapılan zamların ardından, Ocak 2025'te bazı emekliler için sıfır zam tehlikesi yeniden gündeme gelebilir.
Bu ne anlama geliyor? Şu an, maaşı 12.500 TL'nin altında olan tüm emekliler, devlet tarafından yapılan seyyanen ödemelerle bu miktara tamamlanıyor. Yani, bir emeklinin maaşı 7.000 TL de olsa, 12.500 TL alacak şekilde devlet bütçesinden ödeme yapılıyor. Bu uygulama, özellikle düşük maaş alan milyonlarca emeklinin ekonomik zorluklarını bir nebze olsun hafifletiyor. Ancak bu uygulamayla ilgili bazı tartışmalar da var. Örneğin, daha az prim günü olan emeklilerin 12.500 TL alırken, daha fazla prim günü olanların çok küçük farklarla 13.000 TL gibi maaşlar alması bazı adaletsizliklere yol açabiliyor.
Ocak ayında yapılacak maaş artışlarıyla ilgili pek çok spekülasyon var. Yıl sonu enflasyon oranları, emeklilerin maaş zamlarının belirlenmesinde kritik bir rol oynuyor. Merkez Bankası'nın açıkladığı tahminlere göre, yıl sonu enflasyon oranı %41,5 civarında olabilir. Bu tahminlere dayanarak, SSK ve Bağkur emeklileri için Temmuz'dan Ocak'a kadar olan 6 aylık enflasyon farkı %13,4 olarak öngörülüyor.
Bu artışla birlikte, 12.500 TL olan en düşük emekli maaşı, 13,4'lük enflasyon farkıyla 14.110 TL'ye çıkabilir. Ancak burada sadece enflasyon farkı değil, refah payı da devreye girerse, bu rakam daha da yükselebilir.
Öte yandan, memur ve memur emeklileri içinse durum biraz farklı. Onların %6'lık toplu sözleşme zammına ek olarak %9,31'lik bir enflasyon farkı oluşacak. Yani memurların alacağı zam, SSK ve Bağkur emeklilerine göre daha düşük olacak. Refah payı eklenirse, zam oranlarının nasıl değişeceği de Ocak ayında netleşecek.
Asgari ücret artışları da emekli maaşlarını etkileyen önemli bir faktör. Aralık ayında yapılacak asgari ücret tespit komisyonu toplantısı, emekliler için bir referans niteliğinde olacak. Çünkü asgari ücrette yapılacak artış, emekli maaşlarına yapılacak zammı da dolaylı olarak etkileyebilir.
Eğer yıllık enflasyon oranı %41,5 olarak gerçekleşirse, en düşük emekli maaşı yaklaşık 17.700 TL'ye çıkabilir. Yani, sadece 6 aylık enflasyon farkına göre bir artış yapılırsa maaşlar 14.110 TL olurken, yıllık enflasyon farkıyla bu rakam çok daha yüksek seviyelere ulaşabilir. Ayrıca refah payı da bu artışa eklenirse, en düşük emekli maaşı 16.000 TL ile 17.700 TL arasında bir seviyeye çıkabilir.
Taban maaş artışları her ne kadar milyonlarca emekli için bir rahatlama sağlasa da, bazı adaletsizlikleri de beraberinde getiriyor. Özellikle Bağkur ve SSK emeklileri, prim gün sayıları yüksek olmasına rağmen taban maaşa çok yakın maaşlar alıyorlar. Örneğin, 9.000 gün prim ödemiş bir Bağkurlu'nun maaşı 13.000 TL olurken, 3600 günle emekli olmuş bir kişi de 12.500 TL alabiliyor. Bu fark, emekliler arasında ciddi bir adaletsizlik algısı yaratıyor.
Maaş bağlama sistemiyle ilgili yapılacak bir reform bu sorunu çözebilir. Orta Vadeli Program'da, daha fazla prim günü olan emeklilerin daha avantajlı olacağı yeni bir sistemin sinyalleri verildi. Bu değişiklikle birlikte, özellikle uzun yıllar çalışan ve daha fazla prim ödeyen emekliler için adalet sağlanabilir.
Kaynak: Faruk Erdem
