Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem'e göre 2025 yılında emekli olmayı düşünen milyonlarca kişi, dilekçelerini ne zaman vereceklerini dikkatlice değerlendiriyor. Özellikle emekli maaşlarının nasıl hesaplandığı ve 2024 ile 2025 yılları arasındaki fark, emeklilik planlamalarında kritik bir rol oynuyor. Peki, 2025'te dilekçe verenlerin emekli maaşı daha mı düşük olacak? Hükümet bu farkı ortadan kaldırmayı nasıl planlıyor? İşte tüm detaylar ve çözüm önerileri...
Fotoğraflar: Takvim Fotoğraf Arşivi
Emekli maaşı hesaplanırken kullanılan en önemli parametrelerin başında güncelleme katsayısı geliyor. Güncelleme katsayısı, bir önceki yılın enflasyon oranı ve büyüme rakamlarına göre belirleniyor. 2024 yılında emekli olanlar için 2023 yılı enflasyonu ve büyümesi dikkate alınırken, 2025'te emekli olanlar için bu oranlar 2024 yılı verilerine göre hesaplanacak. Ancak 2023 yılı enflasyon ve büyüme oranlarının 2024'e kıyasla daha yüksek olması, 2024'te dilekçe verenlerin daha avantajlı olmasına sebep oluyor.
Yapılan hesaplamalar gösteriyor ki 2025 yılında dilekçe verenlerin emekli maaşı, 2024'te dilekçe verenlere kıyasla daha düşük olacak. Bunun sebebi ise güncelleme katsayısının 2024'te daha yüksek bir oranda hesaplanması.
Bu oranlar arasındaki fark, 2024'te emekli olan bir sigortalının maaşının 2025'te emekli olacak bir sigortalıya göre yüzde 30 daha yüksek olmasına neden olacak. Ayrıca 2025'te dilekçe verenler, 2024'teki yüksek artış oranlarından da faydalanamayacak ve yıllık maaş artışlarını kaçırmış olacak.
Emekli maaşı belirlenirken aşağıdaki parametreler dikkate alınıyor:
Üç dönem için aylık bağlama oranları
(2000 öncesi, 2000-2008 arası ve 2008 sonrası dönemler)
Güncelleme katsayısı
(Bir önceki yılın enflasyon ve büyüme oranları dikkate alınarak hesaplanıyor.)
Enflasyon oranı
(Bir önceki yılın gerçekleşen enflasyon oranı)
Büyüme oranı
(Büyümenin yüzde 30'u)
İlgili yılın Ocak ve Temmuz artışları
2024'te emekli olan bir sigortalının maaşı nasıl hesaplanıyor?
Üç dönem için aylık bağlama oranı dikkate alınıyor.
2023 yılı enflasyon oranı: %64.77
Büyüme oranı: %4.5 (Büyümenin %30'u = %1.35)
Güncelleme katsayısı: 1.6612
2024 yılı artış oranları:
Ocak artışı: %49.25
Temmuz artışı: %24.73
Kümülatif artış: %86.6
2025'te emekli olan bir sigortalının maaşı nasıl hesaplanacak?
2024 yılı enflasyon oranı: %41.5 (Orta Vadeli Program tahmini)
2024 yılı büyüme oranı: %3.5 (Orta Vadeli Program tahmini)
Güncelleme katsayısı: 1.4255
Bu veriler doğrultusunda, 2024'te emekli olanlar 2025'te emekli olacaklara göre daha yüksek maaş alacak.
2024 ve 2025 yılları arasındaki maaş farklılığının gündeme gelmesinin ardından, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bir çalışma başlattı. Bakan Vedat Işıkhan, güncelleme katsayısından kaynaklanan farkların kapatılması için çözüm arayışında olduklarını belirtti. Bu konuda TBMM'de de değerlendirmeler yapılacak. AK Parti Grup Başkanvekili Abdullah Güler, "Emekli maaşlarının adil bir şekilde hesaplanması için bakanlığın çalışmalarını takip ediyoruz ve bu farklılığın ortadan kaldırılması için gerekli düzenlemelerin yapılması planlanıyor" dedi.
Uzmanlar, emekli maaşı hesaplanırken kullanılan güncelleme katsayısının sabitlenmesi gerektiğini öneriyor. Belirlenecek ortalama bir güncelleme katsayısı (örneğin, asgari ücret artış oranı ya da memur maaş zamları) yıllar arasındaki maaş farklılıklarını ortadan kaldırabilir. Böylece emekli olacaklar, hangi yıl dilekçe verseler de sabit bir oranla maaşlarını hesaplayabilecek ve farklı enflasyon oranlarından etkilenmeyecekler.
Eğer 2025 yılında emekli olmayı planlıyorsanız, bu farktan etkilenmemek için 2024 yılı içinde emeklilik dilekçenizi vermeyi düşünebilirsiniz. Ancak hükümetin yapacağı düzenlemeleri takip etmekte fayda var. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın yapacağı açıklamalar doğrultusunda adım atmak, emeklilik maaşınızın daha yüksek olmasını sağlayabilir.
