Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), devlete 5 milyon liranın üzerinde vergi borcu olan 36 bin 806 mükellefin 914,9 milyar lira ödenmemiş vergi ve cezası bulunduğunu bildirdi.
813 MİLYAR BUHAR OLDU
Listenin 39'uncu sırasında Cem Uzan yer aldı. Uzan'ın borcu 907 milyon lirayı bulurken, 1.5 milyar liralık stopaj borcunu ödemeyen Hilmi Başaran da vergi yüzsüzleri listesinin isimlerinden biri oldu. Konyaspor ve Kayserispor'un da olduğu listenin ilk sıralarına akaryakıt firmaları yerleşti. Vergi borçluları listesinde yer alan birçok firma da iflas etmiş şirketler çıktı. Bu nedenle, borcun yaklaşık 813 milyar TL'si Maliye kasasına girmeden buhar oldu.
36 BİN 806 BORÇLU BULUNUYOR
Gelir İdaresi Başkanlığı, konu ile ilgili iki farklı liste yayımladı. İlk listesinde 419'u gerçek, 2 bin 45'i tüzel kişi olmak üzere toplam 2 bin 464 mükellef bulunuyor. Bu mükelleflerin 299'unu faal. Terk mükellef sayısı ise 2 bin 165. Kesinleşen vergi ve cezaların toplamı 53.1 milyar TL. Bu tutarın 6.3 milyar lirası faal mükelleflere, 46.7 milyar lirası ise terk mükelleflere ait. İkinci listede 7 bin 948'i gerçek, 28 bin 858'i tüzel kişi olmak üzere toplam 36 bin 906 mükellef bulunuyor. Bu mükelleflerin 4 bin 807'si faal. Terk mükellef sayısı ise 31 bin 999.
VERGİ VE CEZALARIN TOPLAMI 915 MİLYAR TL
Vadesi geçtiği halde ödenmemiş vergi ve cezaların toplamı 914.9 milyar lira olarak hesaplandı. Bu borcun 113.8 milyar lirası faal mükelleflere aitken, 801.1 milyar lirası ise terk mükelleflere ait.
Yani borç içinde faal olanların oranı sadece yüzde 12.4. Yayımlanan listelerde 1 Haziran 2023 ile 31 Mayıs 2024 tarihleri arasında kesinleşen ve toplam miktarı 5 milyon lirayı aşan tarhiyatların bulunduğu ilk listede 1 milyar 265 milyon 539 bin 269 lirayla Yurtpet Akaryakıt birinci sırada. 740 milyon 699 bin 196 lirayla Mir Kıym. Mad. ikinci sırada. 603 milyon 831 bin 261 lirayla Ospet Petrolcülük üçüncü sırada.
TÜTÜNCÜLER VE AKARYAKITÇILAR ZİRVEDE
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde 30 Eylül 2024 tarihi itibarıyla ödenmemiş olan ve 5 milyon lirayı aşan borçlu mükelleflerin yer aldığı diğer listesinde ise 3 milyar 23 milyon 325 bin 428 lirayla Türktab Tütün Mamülleri A.Ş. ilk sırada. 2 milyar 449 milyon 525 bin 198 lirayla Uluslararası Akaryakıt Dağıtım Ltd. Şti. ikinci sırada, 2 milyar 255 milyon 26 bin 863 lirayla Enkad İnşaat Metal Ltd. Şti. üçüncü sırada bulunuyor.
LİSTELER
Vadesi geldiği halde ödenmemiş ve 5 milyon lirayı aşan borçlu mükellefler listesi şöyle:
Sıra no | Vergi dairesi | Unvan | Borç miktarı (TL) |
1 | Halkalı | Turktab Tütün Mamülleri Pazarlama ve Dağıtım AŞ | 3.023.325.248,07 |
2 | Anadolu Kurumlar | Uluslararası Akaryakıt Dağıtım Ltd. Şti. | 2.449.525.198,07 |
3 | Uluçınar | Enkad İnşaat Metal ve Yapı Endüstri Mamül.San.Tic.Ltd.Şti. | 2.255.026.863,18 |
4 | Anadolu Kurumlar | Bospet Petrol Ürünleri Ticaret AŞ | 2.147.220.120,98 |
5 | Başkent | Medıcal Broker Sağlık ve Yazılım AŞ | 2.060.831.839,65 |
6 | Uray | European Tobacco Sigara ve Tütüncülük Sanayi ve Ticaret AŞ | 2.053.516.903,17 |
7 | Gökalp | Affan Havacılık Akaryakıt Turizm San. ve Tic. AŞ | 2.039.948.338,99 |
8 | Göztepe | Sun Havacılık Ticaret Limited Şirketi | 2.029.053.503,89 |
9 | Kahramankazan | Öztürk N-F Gres Madeni Yağ ve Kimya San. Tic.Ltd.Şti. | 2.026.941.128,77 |
10 | Alemdağ | K Kervan Yapı Orman Ürünleri Peyzaj ve Demir Çelik AŞ | 1.968.086.979,56 |
Kesinleşen ve miktarı 5 milyon lirayı aşan tarhiyatlara ilişkin liste ise şöyle:
Sıra no | Vergi dairesi | Unvan/Ad-Soyad | Borç miktarı (TL) |
1 | Çamlıca İhtisas | Yurtpet Akar Yakıt Lpg Dağıtım Paz.San. ve Tic.Ltd.Şti. | 1.265.539.269,00 |
2 | Hocapaşa | Mir Kıym. Mad. Ve Taş. Paz. İth. İhr. San.Tic. Ltd. Şti. | 740.699.196,61 |
3 | Düziçi | Ospet Petrolcülük Nakliyat İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. | 603.831.261,41 |
4 | Karşıyaka | Öztürk Fth Demir Çelik İnşaat Malzemeleri Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. | 526.007.902,97 |
5 | Tepecik | Yuse Petrolcülük İnşaat Orman Ürünleri ve Tekstil Sanayi Ticaret Ltd. Şti. | 490.323.145,23 |
6 | Bornova | Öztürk Fth Demir Çelik İnşaat Malzemeleri Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. | 456.235.756,01 |
7 | Dikimevi | Hakan Balıkçı | 451.414.531,35 |
8 | Kadıköy | Akpınar 2022 Cam Metal Alüminyum İnşaat Plastik Ham Maddeleri Lojistik Ticaret Ltd. Şti. | 439.673.804,37 |
9 | Beşiktaş | Bcy Metal Elektrik İnşaat Mobilya Otomotiv Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. | 427.779.774,29 |
10 | 5Ocak | Öztürk Dç Demir Çelik İnşaat Malzemeleri Pazarlama Sanayi ve Ticaret AŞ | 395.045.157,10 |
CHP'Sİ FETÖ'CÜSÜ UZAN'I AYNI LİSTEDE BULUŞTU
Öte yandan "Yüz"süzler listesinde yer alan isimler ve kurumlar da manidar bulundu.
Cem Uzan, (907.5 milyon), FETÖ'nün Zaman Gazetesi'nin eski Genel Yayın Yönetmeni Ekrem Dumanlı (534.6 milyon) CHP'li Ataşehir (425.1 milyon), Beşiktaş,(310 milyon) Beylikdüzü (185.5 milyon) ve Bodrum Belediyeleri (242.2 milyon) de listede yer aldı.
Listede yer alan isimlerden ilk 100'ü şöyle:
İŞTE EN ÇOK VERGİ BORCU OLAN MÜKELLEFLER
1 Haziran 2023 ile 31 Mayıs 2024 tarihleri arasında kesinleşen ve toplam miktarı 5 milyon TL'yi aşan tarhiyatlar listesi (Mükellef/Vergi borcu)
1- Yurtpet Akaryakıt Ltd. Şti. - 1.265.539.269 TL
2- Mir Kıym. Mad. ve Tai. Ltd. Şti. - 740.699.196 TL
3- Ospet Petrolcülük - 603.831.261 TL
293 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin 1/A Bölümü ve 564 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Tebliği'ne göre 01/06/2023 ile 31/05/2024 tarihleri arasında kesinleşen ve toplam miktarı 5.000.000-TL'yi aşan tarhiyatlar listelenmektedir:
31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde 30 Eylül 2024 tarihi itibarıyla ödenmemiş bulunan ve 5 milyon TL'yi aşan borçlu mükellefler listesi
1- Türktab Tütün Mamülleri A.Ş - 3.023.325.428 TL
2- Uluslarası Akaryakıt Dağıtım Ltd. Şti. - 2.449.525.198 TL
3- Enkad İnşaat Metal Ltd. Şti. - 2.255.026.863 TL
293 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin 1/B Bölümü ve 564 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Tebliği'ne göre 31/12/2023 tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde 30/09/2024 tarihi itibarıyla ödenmemiş bulunan ve 5.000.000-TL'yi aşan borçlu mükellefler listelenmektedir:
TÜM LİSTE İÇİN TIKLAYIN
36 BİN 806 MÜKELLEF VAR
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek sabah saatlerinde yaptığı açıklamada devlete kesinleşen vergi borcu ve cezası olan 36 bin 806 mükellefin ilan edileceğini belirterek, "Bu mükelleflerin 30 bin 696'sının borcunun tahsil kabiliyeti yok. Vadesi geçtiği halde ödenmemiş vergi ve cezaların toplamı 914,9 milyar lira ancak tahsil kabiliyeti olmayan alacak tutarı da 812,8 milyar lira, bu alacakların yüzde 88,8'inin tahsilat imkanı bulunmuyor." ifadelerini kullanmıştı.
Bakan Şimşek, devlete vergi borcu olanları açıklama kararı aldıklarını anımsatarak, 5 milyon liradan fazla vergi borcu olanların Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinde ilan edileceğini bildirdi.
Borçlu mükellefleri iki liste halinde açıklayacakları bilgisini veren Şimşek, ilk listede ikmalen, resen veya idarece yapılan tarhiyatlar nedeniyle kesinleşen vergi ve cezaları, ikinci listede de vadesi geçtiği halde ödenmemiş vergi ve cezalarının kamuoyuyla paylaşılacağını söyledi.
"BUNLAR YA İFLAS ETMİŞ YA DA HİÇBİR MAL VARLIĞI BULUNMAYAN İŞLETMELER"
Şimşek, "kesinleşen tarhiyatlar" listesinde 2 bin 464 mükellefin yer aldığını ve bunların kesinleşen vergi ve cezalarının toplamının 53 milyar lira olduğunu aktararak, "Bu mükelleflerin 419'u gerçek kişi, 2 bin 45'i tüzel kişi. Listede yer alan mükelleflerin 299'u faal ve toplam mükelleflerin yüzde 12,1'ini oluşturuyor. Bunlar adına kesinleşen vergi ve ceza tutarı 6,3 milyar lirayı buluyor. Terk mükellef sayısı ise 2 bin 165. Bunlar adına kesinleşen vergi ve cezalar ise 46,6 milyar lira oldu." diye konuştu.
Bu listede bulunanlara direkt "vergi borçlusu" denilemeyeceğini vurgulayan Şimşek, listede, vergi beyanlarında eksiklik bulunan veya hiç beyanname vermeyen ya da haksız yere vergi iadesi alan mükelleflerle ilgili yapılmış tarhiyatlardan kesinleşmiş olanların bulunduğunu bildirdi.
Şimşek, kesinleşen bu tarhiyatların ödenmiş olmasının açıklamaya engel olmadığına dikkati çekerek, "Bu nedenle diğer borçlu listesiyle karıştırılmamalıdır. Tabii bu listede yer alan mükelleflerin çoğu gerçek bir faaliyeti olmadığı halde sahte belge düzenleme, vergi kaçırma gibi amaçlarla kurulmuş işletmeler. Listede yer alan 2 bin 464 mükelleften 1752'si bu türden. Bunlar hakkında yapılan ve kesinleşen vergi ve ceza tutarı 42,9 milyar lira ve bu tutar ilan edilen toplam tutarın yüzde 81,1'ine tekabül ediyor. Bu tutarın tahsil kabiliyeti de yok. Zira bunlar ya iflas etmiş ya da haklarında iflas kararı olmasa da hiçbir mal varlığı bulunmayan işletmeler. Bunların sahiplerinin de malı yok. Bu tür işletmeler genellikle hiçbir malı bulunmayanlar adına açılıyor, amaca ulaşıldıktan sonra ortadan kayboluyor." ifadelerini kullandı.
"SAHTECİLER YAPAY ZEKAYLA TAHSİL EDİLECEK"
Sahte belge düzenleyerek haksız kazanç sağlayan bu tür işletmelerle mücadele için muhtelif yasal düzenlemeler yaptıklarını ancak bazılarının Anayasa Mahkemesince iptal edildiğini belirten Şimşek, "Bunlarla ilgili yeniden yasa çıkarıldı, bazı düzenlemelerimiz ise onaylandı. Kayıt dışı ekonomiyle mücadele çalışmaları kapsamında kanundan kaçan ve sahtecilik yapan bu tür mükellefleri tespit etmek için yapay zekadan yararlanıyoruz. Sahte belge düzenleme riski yüksek mükellefler ile haksız iade talep etme riski yüksek olanları yapay zeka teknolojilerinden faydalanarak tespit etmek amacıyla TÜBİTAK Yapay Zeka Enstitüsü ile bir proje başlattık. Artık devletten haksız iade almak, sahte belge düzenlemek amaçlı kurulan işletmeleri, birçok veriyi yapay zeka teknolojileriyle analiz ederek çok kısa sürede tespit edebileceğiz ve bunların derhal mükellefiyetlerini kapatabileceğiz. Bu sayede gerek dürüst mükellefleri gerekse kamunun menfaatini koruyacağız." değerlendirmesinde bulundu.
"ÇOK UZUN YILLARA DAYANAN BORÇLAR"
Şimşek, ikinci listede ise 31 Aralık 2023 itibarıyla vadesi geldiği halde 30 Eylül'e kadar ödenmemiş, tutarı 5 milyon lira ve üzerinde olan vergi ve cezalara ilişkin açıklama yapılacağı bilgisini vererek, şöyle konuştu:
"Bu listedeki mükellef sayısı 36 bin 806'dır. Bunların 7 bin 948'i gerçek, 28 bin 858'i tüzel kişi. Bu mükelleflerin 4 bin 807'si faal ve toplam mükellef sayısının yüzde 13,1'ini oluşturuyor. Terk mükellef sayısı ise 31 bin 999. Bu mükelleflerin vadesi geçtiği halde ödenmemiş vergi ve cezalarının toplamı 914,9 milyar lirayı buluyor. Faal mükelleflerin toplam borç tutarı 113,8 milyar lira, toplam borç içindeki oranı da yüzde 12,4. Terk mükelleflerin borç tutarı ise 801,1 milyar liradır. Bakın, vergi borçlusu olarak açıklayacağımız 36 bin 806 mükellefin 30 bin 696'sının borcunun tahsil kabiliyeti yok. Vadesi geçtiği halde ödenmemiş vergi ve cezaların toplamı 914,9 milyar lira ancak tahsil kabiliyeti olmayan alacak tutarı da 812,8 milyar lira. Bu alacakların yüzde 88,8'inin tahsilat imkanı bulunmuyor. Bunlar çok uzun yıllara dayanan borçlar."
Bu alacakların neden tahsil edilemediğine de açıklık getiren Şimşek, "Bu mükelleflerin ya da kanuni temsilcilerinin mal varlığı bulunmuyor. Haklarında tüm yasal işlemler yapılmış ancak alacaklar tahsil edilemiyor. Bunlar zaman aşımına uğramadığı sürece devletin yasal kayıtlarında yer alıyor. Zaman zaman da tahsilat tahakkuk oranları konusunda eleştirilere neden oluyor." ifadelerini kullandı.
"VERGİ ALACAKLARININ TAHSİLİ İÇİN TİTİZLİKLE ÇALIŞILIYOR"
Bakan Şimşek, vergi alacaklarının tahsili konusunda da titizlikle çalıştıklarını belirterek, şunları kaydetti:
"Devletin en önemli gelir kaynağı vergiler. Bu nedenle zamanında ödenmesi son derece önemli. Vergi borcunu ödemeyenler hakkında tüm icra takiplerini yapıyoruz. İyi niyetli olup borcunu ödemede zor duruma düşen mükelleflerimize de taksitlendirme yoluyla yardımcı oluyoruz. Çalışan, üreten ancak borçlarını ödemede çok zor duruma düşen mükelleflerimiz olabiliyor. Tahsil kabiliyeti olan 113,8 milyar lira için vergi dairelerimiz tüm mükelleflerle görüşüyor, borçlarını ödemeleri konusunda gerekli kolaylıkları sağlıyor."