takvim.com.tr
Kasım enflasyonu, yorumlaması ilginç bir tablo ortaya koydu. Enflasyon verisi bazı yönleriyle belirsizlik taşıyor olsa da bazı detaylar dezenflasyonun geleceği konusunda umut vaat ediyor. Aylık bazda rakamları değerlendirdiğimizde, karşımıza bir kez daha yüksek bir enflasyon oranı çıkıyor. Piyasalar kasımda enflasyonun aylık yüzde 1.9 geleceğini tahmin ediyordu.
Enflasyonu düşürmenin anahtarı gıda fiyatları! Gözler Merkez Bankası'nda (AA)
Gerçekleşen değer ise yüzde 2.44 oldu. Aylık rakamların beklenenden yüksek çıkmaya devam etmesi, yıllık enflasyondaki düşüşü yavaşlatıyor. Kasımda yıllık enflasyon 1.49 puanlık gerilemeyle yüzde 47.09'a indi. Yıllık enflasyonun yüzde 75'ten yüzde 50'nin altına gerilemesi 4 ay sürmüştü. TÜFE'deki yıllık değişim, son üç aydır ise yüzde 45'in altına inemedi. Gıda fiyatları, aylık enflasyonun yüksek gelmesine neden olan temel unsur oldu. Yüzde 2.24'lük aylık enflasyonun 1.23 puanı gıda ve alkolsüz içeceklerden geldi. Merkez Bankası, son açıklamalarında geçici arz koşulları nedeniyle işlenmemiş gıda ürünlerinin fiyatlarının bir süre yüksek seyredeceğini, ancak bu durumun geçici bir etki oluşturacağını ifade etmişti.
Enflasyonu düşürmenin anahtarı gıda fiyatları! Gözler Merkez Bankası'nda (Takvim.com.tr)
Dolayısıyla, son rakamların Merkez Bankası açısından sürpriz olmadığını söyleyebiliriz. Gıda fiyatlarındaki artış normale dönerse, aylık enflasyon rakamları daha makul seviyelere inecek. Ama sorun şu ki, gıda fiyatlarında bir türlü normali yakalayamıyoruz. Gıda enflasyonunda sürekli arz şoklarından dert yanıyoruz; çözüme yönelik uzun vadeli politikalar geliştirip, bunları hayata geçirme noktasında ise geç kalıyoruz.
Enflasyonu düşürmenin anahtarı gıda fiyatları! Gözler Merkez Bankası'nda (AA)
ENFLASYON VERİSİNİN OLUMLU TARAFLARI
Gelelim enflasyon verisinin geleceğe yönelik umut vaat eden taraflarına. Mevsimlik ürünler hariç TÜFE ve çekirdek enflasyondaki artış oranları yüzde 1.50'li seviyelere gerilemiş durumda. Bu veriler, yeni bir şok yaşanmadığı takdirde, ana (manşet) enflasyon oranının da bu seviyelere gerileyebileceğini işaret ediyor. Aylık tüketici enflasyonu oranını istikrarlı bir şekilde önce yüzde 1.5'e, ardından yüzde 1'in altına çekebilirsek, yıllık enflasyonda hedeflediğimiz seviyelere ancak o zaman ulaşabiliriz. Yurt içi üretici fiyat endeksindeki aylık değişim oranının, yüzde 0.66 gibi oldukça düşük bir seviyeye gerilemiş olması bir başka pozitif gelişme.
Zira üretici enflasyonundaki gelişmeler, tüketici enflasyonunun gelecek seyrine yönelik ipuçları verir. Merkez Bankası'nın çok sık dert yandığı hizmet enflasyonundaki katılığın da hafif yumuşadığını görüyoruz. Lokanta-oteller, haberleşme, ulaştırma, eğitim gibi temel hizmet gruplarında aylık fiyat değişim oranları, manşet enflasyonun altında gerçekleşti. Ama hâlâ hizmet fiyatları çok yüksek ve büyük değişkenlikler gösteriyor. Bu ay rakamlar iyi geldi. Birkaç ay daha bu eğilim devam ederse, ancak o zaman hizmet enflasyonundaki katılığın gerçekten kırıldığından söz edebiliriz.
Enflasyonu düşürmenin anahtarı gıda fiyatları! Gözler Merkez Bankası'nda (AA)
GÖZLER MERKEZ'DE
Sabah Gazetesi yazarı Nurullah Gür'ün haberine göre, Kasım enflasyonuna ilişkin ortaya çıkan bu tablonun ardından, Merkez Bankası'nın bu ayki toplantısında alacağı faiz kararı büyük bir merakla bekleniyor. Merkez Bankası son toplantısında faiz indirimlerinin başlayabileceğine dair örtük mesajlar vermişti. Kasım ayı enflasyon verileri, hem faiz indirimine karşı hem de faiz indirimini destekleyici yönde doneler sunuyor.
Bu yüzden her iki ihtimal de masada diyebiliriz. Eğer Merkez Bankası aylık tüketici enflasyonundaki gelişmelere odaklanarak bir karar verecek olursa, bu toplantıyı da pas geçebilir. Toplantı tarihine kadar yeni asgari ücret seviyesinin henüz belirlenmeyecek olması da faizi sabit bırakma kararı için ilave bir neden oluşturabilir. Öte yandan, aylık enflasyonun yüksek çıkmasına neden olan gıda enflasyonu konusunda Merkez Bankası'nın gelecek aylara yönelik daha iyimser bir beklenti içinde olması ve çekirdek enflasyon ile üretici enflasyonunun tatmin edici seviyelere gerilemesi, faiz indirimi ihtimalini destekliyor.
Enflasyonu düşürmenin anahtarı gıda fiyatları! Gözler Merkez Bankası'nda (AA)
SANAYİ SEKTÖRÜNDE KIPIRDANMA EMARELERİ
Sanayi sektörü 2024'e güçlü bir giriş yaptıktan sonra yılın ikinci ve üçüncü çeyreğinde daralma yaşamıştı. Yılın son çeyreğine ilişkin öncü göstergeler, sanayi sektörünün kendine gelmeye çalıştığını gösteriyor. İSO'nun açıkladığı İmalat Sanayi PMI verisi, ekim ayından sonra kasımda da artış kaydetti. Endeks değeri, halen eşik değerin altında olsa da son iki ayda 4 puan yükselmeyi başardı.
Yeni siparişler ve üretimdeki düşüş kasım ayında hız keserken, istihdam dokuz ay sonra yeniden artışa geçti. MÜSİAD'ın açıkladığı SAMEKS de sanayideki kıpırdanma emarelerini teyit ediyor. Kasım ayı SAMEKS sonuçlarına göre, hizmet sektörü 1.6 puan düşüşle 46.9 puana gerilerken, sanayi endeksi 3.4 puan artışla 49.4'e yükseldi. Hem enflasyonu düşürmek hem de daha hızlı büyüyebilmek için sanayi sektörüne ihtiyacımız var.
