Türk-Yunan ilişkilerinde neredeyse iki yıl süren gerilimin ardından başlayan bahar havası, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis'in ABD ziyaretiyle yerini kışa bıraktı.
ABD'nin başkenti Washington'da ağırlanan Yunan Başbakan Miçotakis, ABD lideri Joe Biden'la Beyaz Saray'da görüştü. Yunanistan taraftarlığıyla bilinen ABD lideri mavi-beyaz kravat takmıştı ve Miçotakis'i 'Ben Joe Bidenopulos' cümlesiyle karşıladı.
Ayrıca ABD Kongresi'nde konuşma yapan Miçotakis, Kıbrıs'ta iki devletli bir çözümü asla kabul etmeyeceklerini vurgulayıp Türkiye'ye suçlamalarda bulundu:
"Siz değerli Kongre üyelerinden, son 48 yılda Helenizm'in bitmeyen acılarına neden olan açık yarayı unutmamanızı rica ediyorum. Kıbrıs'ın bölünmesinden bahsediyorum. Bu meselenin uluslararası hukuka göre ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin ilgili kararları doğrultusunda çözülmesi gerekiyor. Dün Başkan Biden'a da söylediğim gibi, Kıbrıs'ta kimse iki devletli bir çözümü asla kabul edemez."
ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris ve Meclis Başkanı Nancy Pelosi'nin başkanlık ettiği oturumda Miçotakis'in Kıbrıs sözleri Kongre üyeleri tarafından ayakta alkışlandı.
Yunan lider, Türkiye'nin adını anmadan hava sahası ihlallerine de değindi, "Şu konuda kesinlikle net olmak istiyorum. Egemenliğimizi ve toprak haklarımızı ihlal eden açık saldırı eylemlerini kabul etmeyeceğiz ve bu eylemler Yunan adaları üzerinde derhal durdurulması gereken uçuşları da içeriyor" dedi.
Yunan bağımsızlık savaşının iki yüzüncü yılı için planlanan ancak koronavirüs salgını nedeniyle bir yıl gecikmeli gerçekleşen ziyarette ayrıca öne çıkan bir diğer başlık, F-35 savaş uçaklarıydı. Miçotakis'in Washington'da ağırlanmasını bayram havasıyla veren Yunan medyası, Beyaz Saray'da Türkiye'nin programından çıkarıldığı F-35 jetlerinin Yunanistan'a satışının da konuşulduğunu yazdı.
Yunanistan'daki bayram, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 23 Mayıs Pazartesi günü yaptığı açıklamalara kadar sürdü. Erdoğan, Miçotakis'in ABD'de yaptığı açıklamalara Atina'nın hiç beklemediği bir çıkışla karşılık verdi:
"Kendileriyle yaptığımız görüşmede aramıza üçüncü ülkeleri sokmayalım diye mutabık kaldık. Buna rağmen geçen hafta bir Amerika seyahati yaptı, Kongre'de Türkiye aleyhinde konuşmalar yaptı. Şimdi biz bu yıl stratejik konsey toplantısı yapacaktık. Artık benim için Miçotakis diye birisi yok. Kendisiyle böyle bir görüşme yapmayı asla da kabul etmiyorum. Çünkü biz sözünde duracak onurlu siyasetçilerle yola gideriz. Bundan sonrasını kendisi düşünsün. Kimlerle görüşecekse, kimlere nerede nasıl üsler kurduracaksa kurdursun. Biz bize yeteriz, kendimize yeteriz. F-16'lar konusunda da herhalde ABD Miçotakis'in ağzına bakarak karar vermeyecektir."
ATİNA'DA DEPREM ETKİSİ
Başkan Erdoğan'ın açıklamaları, beklendiği gibi Atina'da deprem etkisi yarattı. Haber televizyonları ve internet siteleri Türkiye'den gelen açıklamaları ilk sayfadan verdi.
Erdoğan'ın sözlerine Atina yönetiminden tek yanıt, Başbakan Yardımcısı ve hükümet sözcüsü Giannis Oikonomou tarafından Twitter hesabı aracılığıyla verildi.
"Başbakan Kiryakos Miçotakis ulusal hukuk ve uluslararası meşruiyetimizi güçlü ve etkili bir şekilde savunuyor" diyen Oikonomou, Türkiye liderine karşı resmi bir açıklama yapmayacaklarını vurguladı. Sözcü Oikonomou, Yunan dış politikasının gücünü tarihten, uluslararası hukuktan ve müttefiklerinden aldığını iddia etti, daha da ileri gidip söz konusu durumun bazılarını rahatsız ettiğini savundu.
YUNAN MEDYASI: ERDOĞAN ZEHİR ZEMBEREK
Yunan Kathimerini gazetesi, 'Benim için Miçotakis yok' başlığıyla verdiği haberinde Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Kiryakos Miçotakis'i ABD Kongresi'nde yaptığı konuşma nedeniyle kişisel olarak suçladığını ve tonunu sertleştirdiğini yazdı.
Kathimerini'deki analiz yazısında ise Erdoğan'ın sert hitabetine geri döndüğü ve ABD ile çetin bir pazarlık aradığı ileri sürüldü. Gazeteye göre, karşı saldırıya geçen Türk lider Yunanistan'a karşı tüm suçlamaları masaya yaydı.
Yunanistan'da muhalefetteki SYRIZA partisi ise Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarının kabul edilemez ve kınanabilir olduğunu iddia etti.
Kathimeri'nin İngilizce baskısında Yunan sahil güvenlik ekiplerinin Türkiye tarafından gelen en az 590 göçmenin bulunduğu botları engellediği kaydedildi.
Bir başka Yunan gazetesi To Vima'nın başlığı 'Erdoğan'dan aşırı saldırı: Artık benim için Miçotakis yok' oldu. Gazete, Türkiye liderinin Yunanistan Başbakanı'na karşı zehir zemberek açıklamalar yaptığını belirtti.
CNN YUNANİSTAN: DENİZDE VE HAVADA GERGİNLİK
To Vima gazetesinde ayrıca 'Erdoğan'ın büyük oyunu' başlıklı bir analiz yayımlandı.
CNN Yunanistan'da 'Türk-Yunan ilişkilerinde gerilim: Erdoğan Miçotakis'e karşı öfkeli, denizde ve havada gerginlik' başlığıyla sunduğu haberinde, Ankara'dan gelen açıklamaların yanı sıra iki ülkenin savaş uçaklarının Ege Denizi üstünde karşı karşıya geldiğini yazdı. CNN Yunanistan, Türk jetlerinin yanı sıra insansız hava araçlarının da Yunan hava sahasına girdiğini ileri sürdü.
Ta Nea gazetesi, okurlarının karşısına 'Keskin saldırı! Erdoğan'dan Başbakan'a karşı ateş: Miçotakis artık benim için yok' başlığıyla çıktı.
Proto Thema gazetesi, Türkiye'den gelen açıklamaları 'Erdoğan: Miçotakis'in silinişi, ABD'de veto' başlığıyla verdi.
Skai televizyonunun internet sitesinde tercih edilen başlık, 'Türk provokasyonlarında artış: Erdoğan'ın Miçotakis'e karşı yanılgısı, Ege ve Batı Trakya'da baskı' oldu.
Eleftherostypos gazetesi, 'Diplomatik nakavttan sonra Erdoğan'ın yanılsaması' gibi sınırları aşan bir başlık kullandı.
ABD SAFINI SEÇTİ
Türkiye-Yunanistan ilişkilerinde, özellikle 2020 yazında Doğu Akdeniz'de büyük bir kapışma yaşandı. Türkiye Akdeniz'e savaş gemilerinin eşlik ettiği araştırma gemisi gönderdi.
Ankara'nın hamlesiyle çaresiz kalan Yunanistan, başta Fransa, ABD olmak üzere Mısır, İsrail, Birleşik Arap Emirlikleri ve hatta Suudi Arabistan'la tatbikatlara girişti.
Fransa'dan Rafale jetleri satın alan Atina yönetimi, geride kalan iki yılda silahlanmaya milyarlarca dolar harcadı.
Gerilimde açık şekilde Yunanistan'ın tarafını tutan ABD ise, Girit Adası'ndaki Suda Üssü'ne uçak gemisi gönderdi. USS Dwight D. Eisenhower'ın başını çektiği, 22 savaş gemisi ve 5 bin 600 askerden oluşan Taarruz Gücü, ABD tarafından Yunanistan'a destek için Doğu Akdeniz'e yollandı.
Suda'yı Doğu Akdeniz'de adeta kendi üssü haline getiren ABD ordusu, ayrıca dönemin Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'yu da Girit'teki üsse gönderdi. Pompeo, Yunan Başbakan Miçotakis'le birlikte Amerikan uçak gemisi üstünde poz verdi.
2020 yazından itibaren neredeyse her hafta Yunan ordusuyla tatbikat yapan ABD'nin ilgisi, yalnızca Akdeniz'le sınırlı kalmadı. Girit'ten Selanik'e kadar neredeyse tüm Ege Denizi'ni kapsayan ortak tatbikatlara Yunan ve Amerikan özel kuvvetler askerleri katıldı.
Yunan medyası, ABD'nin Yunanistan'da kalıcı üsler elde etmeyi amaçladığını yazdı.
ABD, halihazırda Yunanistan'ın elindeki F-16 savaş uçaklarının modernizasyonunu gerçekleştiriyor. Türkiye'yi F-35 programından çıkaran Washington, Türkiye'ye ayrılan savaş uçaklarının Yunanistan'a verilmesini gündemine almış durumda.
