Corona virüste vaka ve ölüm sayısı gün geçtikçe artıyor! İşte son dakika gelişmeleri...
SON RAKAMLAR
Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkan corona virüste vaka sayısı 255 bini geçti. Hayatını kaybedenlerin sayısı ise 10 bin 444'e yükseldi. Öte yandan taburcu olan hastaların sayısı ise 87 bin 351'e çıktı. İngiltere'de koronavirüs önlemleri kapsamında bu geceden geçerli olmak üzere restoran, bar, cafe, sinema ve tiyatroların kapatılmasına karar verildi.
İtalya'da yeni tip koronavirüsten ölenlerin sayısı 627 kişi artarak 4032'ye yükseldi.
ABD'DE KOVİD-19 VAKA SAYISI 14 BİNİ AŞTI
Ülkedeki koronavirüs salgınına ilişkin verileri takip eden Johns Hopkins Üniversitesinin son rakamlarına göre, Kovid-19 vaka ve ölü sayısı artmaya devam ediyor. ABD genelindeki koronavirüs kaynaklı vaka sayısı son 24 saat içinde 10 bin 755'ten, 3 bin 567 artarak 14 bin 322'ye, ölü sayısı da 154'ten 56 artarak 210'a çıktı.
Eyalet bazında New York, 7 bin 102 vaka ile açık ara önde giderken, onu 1376 vaka ile Washington ve 1044 vakayla California takip ediyor. En fazla ölümün görüldüğü 3 eyalet ise 74 ile Washington, 38 ile New York ve 19 ile California şeklinde sıralandı. Hafta başından itibaren ülke genelinde test kitlerinin daha yaygın olarak dağıtılmaya başlanmasıyla tüm eyaletlerdeki vaka sayılarında kayda değer artışlar görülmeye başlandığına dikkat çekiliyor
İSVİÇRE'DEN KORONAVİRÜSE KARŞI 32 MİLYAR FRANKLIK İLAVE YARDIM PAKETİ
Konsey'in başkent Bern'de yapılan toplantısının ardından yapılan açıklamada, 13 Mart'a ilan edilen 10 milyar frank tutarındaki yardım paketinin artırılmasına karar verildiği belirtildi. Buna göre, Kovid-19 nedeniyle zarar gören şirket ve çalışanlar için 32 milyar franklık ilave kaynak oluşturulduğu belirtildi. Böylelikle, iki aşamada duyurulan ve toplam 42 milyar frangı bulan yardım paketi İsviçre tarihinin rekoru olarak kayıtlara geçti.
Açıklamada, işletmelerin gelirlerinin yüzde 10'u kadar kredi çekebileceği, bunun 500 bin frangının derhal ödeneceği aktarıldı. Bankalardan çekilecek kredi miktarı ise firma başına 20 milyon frangı aşamayacak. Yardım paketiyle işletmelerin finansal kısıtlamalarla karşılaşamaması ve işçilere ücret ile kira ödemelerinin aksamamasının amaçlandığı vurgulandı.
5 KİŞİDEN FAZLA DIŞARI ÇIKAN GRUPLARA 100 FRANK PARA CEZASI
Öte yandan, İsviçre Sağlık Bakanı Alain Berset ise yaptığı açıklamada, alınan karar doğrultusunda 5 kişiden fazla dışarı çıkan gruplara kişi başına 100 frank para cezası getirildiğini söyledi.
Berset, 65 yaş üstü kişilerin evinde kalması gerektiğini ifade ederek, diğerlerinin de alışveriş, doktor ve iş dışında dışarı çıkmamasını istedi. Ülkede sokağa çıkma yasağının olmadığını dile getiren Berset, "Ama buna yakınız" dedi.
ABD VE MEKSİKA SINIRLARINI KOVİD-19 NEDENİYLE KAPATIYOR
ABD, yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) yayılmasının önüne geçebilmek amacıyla Meksika ile sınırları zaruri olmayan geçişlere kapatma kararı aldı. ABD Başkanı Donald Trump, Kovid-19 ile Mücadele Görev Gücü ile Beyaz Saray'da basın toplantısı düzenledi. Geçen hafta Kanada ile sınırları zaruri olmayan geçişlere kapattıklarını anımsatan Trump, bu konuda Meksika ile de çalıştıklarını kaydetti.
Donald Trump, iki ülkenin sınırlarını mecburi olmayan geçişlere kapatacaklarını kaydederek, "Meksika bizim güney sınırımızı korumak için adımlar atıyor. Avrupa ile uçuşları da askıya alıyor." değerlendirmesinde bulundu. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da "ABD ve Meksika'nın ortak sınırlarını, zaruri olmayan geçişlere kapatma kararı aldığını duyurmak istiyorum." dedi.
NEW YORK'TA ZORUNLU OLMAYAN TÜM İŞ YERLERİ KAPANACAK
New York Valisi Andrew Cuomo, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadele kapsamında eczane ve marketler gibi zorunlu olanların dışındaki bütün iş yerlerinin kapanması emrini verdi. Cuomo, düzenlediği basın toplantısında, ABD'de en fazla vaka sayısının görüldüğü New York'ta açık kalması zorunlu olmayan iş yerlerinin kapanması için emir verdi, halktan zorunlu kalmadıkları sürece evlerinden ayrılmamalarını istedi ve tüm toplantıların yasaklandığını duyurdu.
SUNİ SOLUNUM CİHAZLARINA, SAVAŞ DÖNEMLERİNDEKİ FÜZE İHTİYACI KADAR İHTİYAÇ VAR
2'nci Dünya Savaşı sırasında füzeler ne anlama geliyorsa, şu an suni solunum cihazlarına da o kadar ihtiyaç duyulduğuna dikkati çeken Vali Cuomo, hastanelerde kritik olmayan ameliyatların ise askıya alınacağını söyledi. Emekli sağlık çalışanlarına da ihtiyaç duyulduğunu belirten Cuomo, ev sahiplerinin ise 90 gün boyunca kirasını ödeyemeyenleri evlerinden çıkarmaması için talimat verdi.
Andrew Cuomo ayrıca, yatırım bankası Goldman Sachs'in New York halkına 100 bin maske bağışladığını söyledi. ABD'deki yeni tip koronavirüs vakalarının yaklaşık yüzde 50'si New York'ta bulunuyor ve eyaletteki vaka sayısı da 7 bini geçti.
YENİ ÖNLEMLER
İngiltere'de uzmanlar, yeni tip koronavirüsle (Kovid-19) mücadele kapsamında sosyal etkileşimi en aza indirmek amacıyla uygulamaya konan önlemlerin, sağlık hizmetlerinin çökmemesi için bir yıl boyunca geçerli olması gerektiğini bildirdi.
Hükümete danışmanlık yapan bilim adamlarından oluşan Acil Durumlar Bilimsel Danışma Grubu, Kovid-19 önlemlerine ilişkin raporunu yayımladı. Raporda, genel sosyal mesafelendirme, okulların kapatılması, vakaların izole edilmesi, risk gruplarındakilerin evlerde kendilerini tecrit etmesi gibi önlemlerin devam etmesi halinde salgının büyük ihtimalle kontrol altına alınabileceği ifade edildi.
Bu katı önlemler politikasının, yoğun bakım gerektiren vaka sayısının hastanelerin kapasitelerini aşmaması açısından etkili olabileceğine karar verildiği vurgulanan raporda, "Bunların (önlemler) en az bir yıl boyunca uygulamada olması gerekiyor." denildi.
CAN KAYBI 184'E ÇIKTI
Ulusal Sağlık Hizmetlerinin (NHS) açıklamasına göre, son 24 saatte 40 kişinin daha hayatını kaybetmesiyle ülkede ölü sayısı 184'e çıktı. Ancak bu rakama İskoçya ve Kuzey İrlanda verileri dahil olmadığı için gün sonunda toplam sayısının artma ihtimali bulunuyor.
EMEKLİ DOKTOR VE HEMŞİRELER GERİ ÇAĞRILDI
Bu arada Sağlık Bakanı Matt Hancock, salgınla mücadele için 65 bin emekli veya istifa etmiş doktor ve hemşireyi göreve çağırdı. İngiltere'nin vaka sayısında İtalya ve diğer çoğu Avrupa ülkesinin gerisinde olduğunu kaydeden Hancock, ayrıca yoğun bakım ünitelerinin sayılarını da arttıklarını ve Ulusal Sağlık Hizmetlerini (NHS) hazırlamaya çalıştıklarını söyledi.
NHS Tıp Direktörü Prof. Stephen Powis de açıklamasında, dönme teklifi yapılan "binlerce nitelikli ve merhametli insanın, sadece hastalara değil aynı zamanda meslektaşlara da her zamankinden daha fazla katkı sağlayacağını" ifade etti. Öte yandan salgınla mücadelede en ön safta yer alan sağlık çalışanları, nöbet çıkışı marketlerde yiyecek hiçbir şey bulamamaktan şikayet ediyor.
Dawn Bilbrough adındaki hemşire, yayınladığı videoda, gözyaşları içinde şunları söyledi:
"Yoğun bakım hemşiresiyim ve 48 saatlik nöbetim şimdi bitti. Bir sonraki 48 saat için bir şeyler almak istedim. (Süpermarkette) ne sebze ne de meyve var. Sağlıklı kalmamın nasıl beklendiğini bilmiyorum. İnsanlar, temel gıda raflarını silip süpürüyor. Buna bir son vermelisiniz. Çünkü hasta olduğunuzda benim gibi insanlar sizlere bakacak. Lütfen buna bir son verin!"
HÜKÜMET GERİ ADIM ATMIŞTI
Toplumsal bağışıklık kazanılması için virüsün kontrollü bir şekilde yayılması stratejisini izleyen İngiliz hükümeti, eleştirilerin ve toplamda ölü sayısının 277 bini bulabileceğine yönelik değerlendirmelerin ardından politikasında bazı değişikliklere gitmişti. Başbakan Boris Johnson, pazartesi yaptığı açıklamada halka gereksiz sosyal temas ve seyahatlerden kaçınmaları tavsiyesinde bulunmuştu.
Tavsiyelerin özellikle 70 yaşın üzerindekiler, hamileler ve başka hastalığı bulunanlar için kritik önem taşıdığını vurgulamıştı. Hükümet, son olarak yeni bir emre kadar tüm okulların kapatılmasına da karar vermişti.
Ayrıca Londra'da metro hatlarının kısmen kapatılmasına yönelik uygulama da hayata geçmişti. Dün itibarıyla geçerli bir sonraki duyuruya kadar 40 metro istasyonu kapatılmış, bazı otobüs, tren, tramvay hatlarında seferler ya iptal edilmiş ya da sayıları azaltılmıştı.
ALMANYA'DA YÜKSEK VAKA SAYISINA KARŞIN ÖLÜM ORANI NEDEN DÜŞÜK?
Johns Hopkins Üniversitesi'nin verilerine göre, Almanya'da tespit edilen koronavirüs vaka sayısı toplamda 15 bini geçerken, can kaybı ise 44. Bu veriler, Almanya'da İtalya, İspanya, ABD ve Fransa gibi diğer gelişmiş ülkelere kıyasla ölüm oranının çok daha düşük olduğunu ortaya koyuyor.
Bu durum gerek Almanya içinde gerekse de dışında tartışma yaratırken, uzmanlar, kesin bir yargıya varmak için henüz çok erken olduğu uyarısı yapsa da ilk değerlendirmelere göre bu durumun arkasında birkaç etken yer alıyor.
Almanya'nın dünyanın en büyük test kapasitesine sahip ülkelerden biri olması nedeniyle çok hızlı bir şekilde fazla sayıda test yapıp yeni vaka tespit edebildiğine dikkat çekiliyor. Ayrıca, Almanya'da şu ana kadar vaka tespit edilenlerin önemli bir kısmı da yüksek riskli olarak nitelendirilen yaş grubunun altında yer alıyor ve bu da iyileşme oranının yükselmesine neden oluyor.
Bununla birlikte, salgının henüz erken aşamalarında olduğu ve ilerleyen zamanlarda tablonun değişebileceği uyarılarını yapanlar da var.
SALGIN NE ZAMAN BİTECEK?
Koronavirüs nedeniyle dünyanın birçok yerinde hayat durdu, insanlar evlerine kapandı, kentler hayalet şehirlere dönüştü. Peki, kriz ne zaman bitecek ve insanlar ne zaman normal yaşamlarına dönecek?
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, 12 hafta içinde krizin seyrini tersine çevirebileceklerine ve "koronavirüsü uğurlayabileceklerine" inandığını söyledi. Fakat önümüzdeki üç ay içinde vaka sayısı düşmeye başlasa bile bu, krizin bittiği anlamına gelmeyecek. Koronavirüsün yol açtığı dalganın dinmesi belki de yıllar alacak.
Hayatın birçok alanına getirilen sınırlamalar, uzun vadede sürdürülebilir değil. Bunun sosyal ve ekonomik faturası çok ağır olacak.
'HİÇBİR ÜLKENİN ÇIKIŞ STRATEJİSİ YOK'
Tüm ülkelerin bir çıkış stratejisine ihtiyacı var ve hayatın normale döndürülmesi gerekiyor. Ama koronavirüs yok olmayacak. Virüsü engellemeye yönelik sınırlamalar kalktığı zaman kaçınılmaz olarak vaka sayısı artacak.
Edinburgh Üniversitesi'nden enfeksiyon hastalıkları salgını uzmanı Prof. Mark Woolhouse, "Çıkış stratejisi konusunda büyük bir sorunumuz var. Sadece İngiltere'nin değil, hiçbir ülkenin çıkış stratejisi yok" diyor.
İnsanlık büyük bir bilimsel ve toplumsal sınavla karşı karşıya. Krizden çıkışın üç ana yolu var: Aşı, Virüse karşı belirli sayıda insanın bağışıklık kazanması, Toplumun/davranışların daimi olarak değişmesi. Bu yolların her biri, virüsün yayılma kabiliyetini sınırlayacak.
AŞIYA 12-18 AY VAR
Aşı, virüse maruz kalan insanlara bağışıklık kazandırarak, hasta olmalarını engelleyecek. Nüfusun yüzde 60'ının hastalığa karşı bağışıklık kazanması halinde salgın riskinin ortadan kalkacağı düşünülüyor. Buna 'sürü bağışıklığı' deniyor.
ABD'de insanlar üzerindeki ilk aşı geçen hafta denendi. Süreci hızlandırmak için denemelerin, önce hayvanlar üzerinde yapılması kuralı atlandı. Aşı geliştirme araştırmaları görülmedik bir hızda ilerliyor. Ama bu araştırmaların başarılı olacağının ve küresel çapta bir aşılama sürecinin başlayacağının garantisi yok.
En iyi tahminlere göre her şey yolunda giderse, koronavirüs aşısı 12-18 ay içinde piyasaya sürülebilecek. Barış döneminde görülmedik derecede sosyal sınırlamalarla karşı karşıya olduğumuz göz önüne alınınca bu çok uzun bir süre. Prof. Woolhouse BBC'ye "Aşıyı beklemek bir strateji değil" diyor.
İngiltere'nin kısa vadeli stratejisi, vaka sayısını mümkün olduğu kadar düşük tutarak hastanelerin üzerindeki baskıyı azaltmak. Zira, yoğun bakımdaki yatak kapasitesinin aşılması ölümlerin artması anlamına gelecek.
Vaka sayısı düşürüldüğünde bazı önlemler tekrar artıncaya kadar kaldırılabilir. Fakat vaka sayısının yeniden artması yine sınırlamaların getirilmesini gerektirecek.
TOPLUMUN BAĞIŞIKLIK KAZANMASI İKİ YILDAN FAZLA SÜREBİLİR
İngiltere'de hükümetin bilim konularındaki baş danışmanı Patrick Vallance, bu aşamaya ne zaman gelinebileceğini bilmediklerini, takvim belirlemenin imkansız olduğunu söylüyor. Bu durum ister istemez yine sürü bağışıklığını gündeme getiriyor.
Imperial College London'dan Prof. Neil Ferguson, bunun yıllar alabileceğini belirterek "Hastalığın bulaşma seyrini, toplumun çok küçük bir bölümünün hasta olacağı bir seviyeye getirmekten söz ediyoruz. İki artı yıl böyle devam edersek vaka sayısı belli oranda bağışıklığın oluşabileceği bir noktaya gelebilir" diye konuşuyor.
Ama bu bağışıklığın uzun ömürlü olup olmayacağı da ayrı bir sorun. Grip benzeri belirtilerin görüldüğü diğer koronavirüslerde bağışıklık çok düşük seviyede ve insanlar bu hastalıklara yaşamları boyunca defalarca yakalanabiliyor.
Prof Woolhouse'a göre üçüncü yol ise, hastalığın bulaşma seviyesini düşük tutmak için davranışlarımızın daimi olarak değiştirilmesi. Bu, herhangi bir salgını önlemek için şimdi uygulanan bazı önlemlerin sürdürülmesini ya da testlerin yaygınlaştırılmasını ve hastaların tecrit edilmesini gerektirecek.
Covid-19 enfeksiyonunu tedavi edebilecek ilaçların bulunması da başka stratejilerin geliştirilmesine yardımcı olabilir. Bu ilaçlar, hastalığın başkalarına geçmesini engellemek için belirtiler ortaya çıkar çıkmaz kullanılabilir.