ABD merkezli sosyal medya devi Facebook son dönemde ardı ardına çıkan skandallarla sarsılıyor. Whatsapp ve Instagram'ı da bünyesinde barındıran Facebook'a 7 saat boyunca erişim sağlanamaması sosyal medya deviyle ilgili soru işaretlerini artırdı.
Kesintinin yaşandığı süre boyunca sorumluluktan kaçıp herhangi bir açıklama yapmayan Facebook ile ilgili sarsıcı bilgiler ortaya döküldü. Daha önce Facebook'ta çalışan Frances Haugen adlı muhbir, şirketin algoritmalar vasıtasıyla küresel kaosu beslediğini ifşa etti.
Frances Haugen, Facebook'un Amerika'da kongre baskınına nefreti körükleyerek destek verdiğini ileri sürdü. Biden'ın başkan seçildiği dönemde Facebook'un nefret ve yanlış bilginin yayılmasını önlemek için kurulan sistemleri devre dışı bıraktığını söyleyen Haugen, şirketin tam aksine algoritmalarla nefreti beslediği söyledi.
DAHA FAZLA PARA KAZANDIRIYOR!
Platformun kar elde etmek için algoritmalarını nefret ve yanlış bilgiyi körükleyecek şekilde dizayn ettiğini vurgulayan Haugen, algoritmaların beslediği düşmanlıkların insanların daha fazla Facebook'ta vakit geçirmeye ittiğini ve Facebook'un bundan dijital reklamlar ile büyük kârlar elde ettiğini belirtti.
HAYATİ BİLGİLERİ KASITLI SAKLIYOR
Facebook muhbiri Frances Haugen, ABD senatosundaki konuşmasında ise şirketin hayati bilgileri kasıtlı sakladığını söyledi. Facebook dışında neredeyse hiç kimse Facebook'un içinde ne olduğunu bilmediğini ileri süren Haugen, "Şirket, kamudan, ABD hükümetinden ve dünyanın dört bir yanındaki hükumetlerden hayati bilgileri kasıtlı olarak saklıyor" dedi.
"Facebook'un gerçek bir denetime ihtiyacı var" diyen Haugen, Facebook'un sürekli olarak kendi çıkarları ile ülke güvenliği arasında çatışmalarla karşılaştığını belirten muhbir, platformun çatışmalarını sürekli olarak kendi çıkarları lehine çözdüğünü vurguladı.
DOKUNULMAZLIK KALKANINA SAHİP
ABD düzenlemelerin ve yargı kararlarının, sosyal medya devlerini içeriklerden sorumlu tutmaması Facebook gibi şirketleri kural tanımaz hale getirdi. 1990'larda açılan iki dava, İletişim Uygunluk Yasası'nın 230 numaralı düzenlemenin ortaya çıkmasına yol açtı. Dava sonucu mahkemeler 1996 yılında şirketlerin içeriklerden sorumlu olmadığına hükmetti ve sosyal medya platformları "dokunulmaz" hale geldi.
Twitter, 230 numaralı bu düzenlemeyi sık sık eleştiren eski ABD Başkanı Donald Trump'ın hesabını askıya almış, Facebook da kısıtlama getirmişti. Instagram'dan da paylaşım yapması kısıtlanan Trump'ın, 230 numaralı düzenlemeyi kaldıracağını açıklaması ardından adeta linçe maruz kalmıştı.
BEYAZ SARAY SOPAYI GÖSTERDİ
Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, sosyal medya şirketlerine ilişkin federal düzenlemelerin gündemlerinde olduğunu belirterek adeta sopa gösterdi. Sosyal medya şirketleri hakkındaki iddiaların ABD Başkanı Biden ve Kongre'nin gündeminde olduğunu belirten sözcü, "Şirketlerin iç düzenlemelerinin işe yaramadığı açık" dedi
. Günlük basın toplantısında konuşan Psaki, sosyal medyanın gençler üzerindeki etkisinin de tartışıldığını anımsatarak, bu konudaki federal düzenlemelerin de gündemlerinde olduğunu kaydetti.
WHATSAPP'I ALIP BİLGİLERİ SATTI
Facebook, 2014 yılında satın aldığı çevrimiçi mesajlaşma uygulaması WhatsApp'ın "gizlilik ilkesi" koşullarını güncelleyerek, kullanıcıların verilerini işleyeceğini duyurmuştu. WhatsApp uygulamasını kullanan tüm kullanıcıları bu düzenlemeye onay vermeye zorlamış, kabul etmeyenlerin uygulamayı kullanamayacağını açıklamıştı.
Facebook şirketlerinden bilgi alacağı ve bu şirketlerle bilgi paylaşımında bulunabileceği belirtilmişti. Bu düzenlemeden önce ise Facebook'un kişisel verileri izinsiz alıp işlediği ortaya çıkmış, 225 milyon euro para cezasına çarptırılmıştı.
5 ÇARPICI İDDİA
Kesintiyle ilgili birçok teori ortaya atıldı. Kimileri kesintiye CIA operasyonun neden olduğunu, kimileri ise Facebook'un CEO'su Mark Zuckerberg'in bir e-ticaret şirketi kurduğu ve kripto para denemesi yaptığı iddiasında bulundu. İşte kesinti hakkında ortaya atılan 5 iddia:
1- e-TİCARET'E GİRİYOR
Mark Zuckerberg, bu üç platformu tek çatı hâline getirip e-ticaret sitesi kurdu. Normal bir şirketin beş ayda hazırlayabileceği network sınır güvenliği, bu süre zarfında yüklenmek istendi. Sistem kendisini kilitledi ve veri akışını kesti. Sistemin döndürülmesi işlemi Facebook mühendislerinin yapabileceği bir şey olmadığı için uzmanlar çağırıldı.
2- KRİPTO ÜRETECEK
Zuckerberg'in kuracağı e-ticaret sitesinde alışveriş de kendi çıkaracağı kripto para ile yapılacak. Bunun uygulama yüklemesi yapıldığı sırada sistem çöktü. Ayrıca son birkaç gündür merkezi olmayan Shiba Coin yüzde 80'lerin üstünde yükseldi. Zuckerberg'in çıkaracağı kripto para da merkezsiz olacak. Ancak bu kriptoyu programa adapte ettiği sırada kriz yaşandı.
3- VERİLER ÇALINDI
Bu üç sosyal medya platformu hackerların saldırısına uğradı. 1.5 milyar kullanıcının verileri çalınıp Deep Web'te (Derin ağ-internetin karanlık yüzü) satışa sunuldu. Siber güvenlik haber kaynağı Privacy Affairs'in yayımladığı rapora göre sadece bir milyon kişinin verileri için hackerler, 5 bin dolar istedi.
4- CIA Mİ, RUSLAR MI?
Kesinti izleme web sitesi DownDetector "Dünyanın her yerinden 10.6 milyondan fazla kesinti raporu aldık. Şimdiye kadar gördüğümüz en büyük kesinti" açıklamasında bulundu. Bazı çevreler, bu olayı gizli bir CIA operasyonu olarak değerlendirdi. Kimileri de kesintiyi Ruslara ve Çinlilere bağladı. Bir Facebook çalışanı ise "Kesintinin sebebini kimse bilmiyor" dedi.
5- MUSK'IN OYUNU
Mars'ta yeni bir hayat kurmaya çalışan Elon Musk'ın en büyük hayallerinden biri de bütün dünyaya yüksek hızda ücretsiz internet sağlamak. Bu kapsamda Musk, dünyanın çevresini Starlink uydularıyla kapladı. Önceki gün de bu planın ilk adımlarını attı. İnternet alanında tekelleşmek isteyen Musk, deneme yaptı ve dünya çapında bir kesintiye sebep oldu.