6 ayı aşkın süren Rusya-Ukrayna savaşının ekonomik boyutu tüm dünyayı etkisi altına aldı.
Özellikle Batı yaptırımları ve Rusya'nın misillemeleri sonucu başta enerji sektöründeki fiyat artışları dünya genelinde krize dönüştü.
Bu krizden en çok etkilelen ise enerjide Rusya bağımlısı olan Avrupa ülkeleri oldu.
AYDINLATMALAR KAPATILDI
Almanya'da federal hükümetin enerji tasarrufu amacıyla aldığı karar çerçevesinde saat 22.00 ile 06.00 arasında aydınlatmalar kapatıldı.
Karara göre kamu binaları, heykeller, anıtlar ve tabelaların ışıkları, yerel saatle 22.00'den itibaren kapatılacak.
Ayrıca hastaneler dışındaki kamu binaları, 19 derecenin üzerinde ısıtılmayacak. Ağır fiziksel işlerin yapıldığı alanlar 19 dereceden daha soğuk olabilecek.
Fuar ve büyük salonlar gibi insanların kalabalık olarak kullandığı alanlar ise hiç ısıtılmayabilecek. Belediye binaları, yönetim binaları, kütüphaneler ve müzeler gibi kamu alanlarında bu önlemlerden önce minimum sıcaklık 20 derece olarak belirlenmişti.
UYGULAMA 6 AY GEÇERLİ OLACAK
Ayrıca mağazalarda ısı kaybını önlemek amacıyla kapılar kapalı tutulacak, kira sözleşmelerinde yer alan minimum ısıtma şartı 6 ay boyunca askıya alınacak, halka enerji tasarrufu yapma yöntemleri anlatılacak.
Bugün uygulamaya giren ve 6 ay geçerli olacak bu önlemlerle hükümet gaz kullanımını yüzde 2 oranında azaltmayı amaçlıyor.
SADECE SOKAK LAMBALARI AÇIK BIRAKILDI
Köln'ün şehir merkezinde yerel saatle 22.00'den sonra tabelalar ve kamu binalarının ışıklandırmalarının yanı sıra, binalara estetik amaçla yansıtılan ışıklar ve iş yerlerin vitrinlerinin ışıkları kapatılırken, sadece sokak lambaları açık bırakıldı.
Köln Belediyesinin aldığı bir kararla 9 Ağustos'tan itibaren tarihi Köln katedralinin ışıklandırması kapatılmıştı.
ALINAN ÖNLEMLER NELER?
Hükümetin onayladığı plana göre Eylül ayından itibaren, hastaneler dışında kalan kamu binaları 19 derecenin üzerinde ısıtılmayacak; girişlerde, koridorlarda ve bekleme odalarında ısıtma tamamen kapatılacak.
Devlete ait heykel ve anıt eserler, estetik kaygılarla ışıklandırılmayacak, dükkanların geceleri ışıklandırma yapması engellenebilecek.
Özel havuzların ısıtılması da yasaklanabilecek. Kömür ve akaryakıt taşıyan trenlere, tren yolu hatlarında öncelik verilecek. Bu da, yolcuların bekleyebileceği ve toplu taşımanın eskisi gibi dakik olmayabileceği anlamına geliyor.
Almanya'da halka da kendi tasarruf önlemlerini nasıl alabileceği anlatılacak.
Birçok Avrupa Birliği ülkesi savaşla birlikte bu kış enerji tüketimini yüzde 15 azaltacağını duyurdu. Bu kısıtlama henüz zorunlu olmasa da, krizin büyümesi halinde zorunlu hale getirilebilir.
İspanya'da da kamu binaları ve büyük ticari binalarda klima kullanımına kısıtlama getirildi.
Çarşamba günü İsviçre de Avrupa Birliği'nin enerji tasarrufu planını uygulamanın "çok mantıklı olacağını" duyurdu.
İsviçre hükümeti vatandaşlarına evde mum stoklamalarını, Rusya'dan gelecek doğal gazın garantisinin olmayabileceğini söylemişti.
ALMANYA'NIN DOĞAL GAZ STOKU EN DÜŞÜK SEVİYESİNDE
Ülkede gaz depolama tesislerinin doluluk oranı genellikle kasım aylarında yüzde 90'a ulaşırken, Kasım 2021'de enerji krizi nedeniyle bu oran yüzde 77 seviyesinde kaldı.
Rusya'nın Ukrayna'yı olası işgaline ilişkin endişeler enerji kaynakları üzerinde baskı oluştururken, 14 Şubat itibarıyla Almanya'da gaz depolama tesislerinin doluluk oranı yüzde 33 ile tarihi düşük seviyesine indi.
Almanya Ekonomi ve İklimi Koruma Bakanlığı verilerine göre, 7 gün boyunca aşırı soğuklara dayanmak için tesislerde doluluk oranının kritik seviye olan yüzde 40'ta olması gerekiyor.
Bu kapsamda, bakanlık doğal gazda arz güvenliği için çalışmalarını artırdı.
Alman basınında yer alan haberlere göre, Uniper SE, RWE AG ve Gazprom PJSC gibi enerji şirketlerinin depolarında yeterli miktarda doğal gaz bulundurmasının zorunlu olacağı bir düzenleme üzerinde çalışılıyor.
Bu konuda, Köln Üniversitesi Enerji Ekonomisi Enstitüsünün bakanlık adına bir taslak üzerinde çalıştığı belirtiliyor.
ALMANYA'DA 47 YER ALTI GAZ DEPOLAMA TESİSİ BULUNUYOR
Almanya Gaz Depolama Girişimi verilerine göre, ülkede 25 şirket tarafından işletilen 47 yer altı gaz depolama tesisi yer alıyor. Bu tesislerin toplam kapasitesi yaklaşık 25 milyar metreküp seviyesinde bulunuyor.
Doğal gaz ihtiyacının yarıdan fazlasını Rusya'dan karşılayan Almanya'nın, gazda yaşadığı stok düşüşünün yanı sıra fiyat dalgalanmaları ve jeopolitik gerilimlerle savunmasız hale gelmesi Rusya'ya ihtiyacını yeniden gündeme taşımıştı.
Uzmanlar, Rusya-Ukrayna krizinin derinleşmesinin AB ve özellikle Almanya için enerjide olumsuz sonuçları olabileceğine işaret ediyor.
LNG'nin şu an Rus doğal gazını ikame etmesinin mümkün olmadığı belirtilirken, doğal gazın Almanya'nın enerji tüketimindeki payı ise yüzde 32 olarak hesaplanıyor.
İngiltere'de ise işler biraz daha karışık.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, enerji fiyatlarından şikayetçi olanlara öneride bulunarak, vatandaşların eski su ısıtıcılarını yenisiyle değiştirerek elektrik faturalarında tasarruf edebileceklerini belirtti.Johnson, İngiltere'nin Suffolk kentinde yaptığı bir konuşmada, "Kaynaması uzun süren eski bir su ısıtıcınız varsa onu değiştirmek size 20 sterline mal olabilir. Ancak yenisini alırsanız, her yıl elektrik faturanızdan 10 sterlin tasarruf edersiniz." önerisinde bulundu.
"CİDDEN HABERSİZ Mİ YOKSA SADECE UMURSAMIYOR MU?"
Başbakanın enerji tasarrufuna ilişkin bu önerisi, ülkede son dönemlerde artan enerji fiyatları nedeniyle tepki çekti. Ana muhalefetteki İşçi Partisi milletvekillerinden Bill Esterson, Johnson'ın su ısıtıcısı önerisine, "Cidden habersiz mi yoksa sadece umursamıyor mu? Yoksa her ikisi de mi?" yorumunda bulundu.
"BİRKAÇ YIL SONRA 10 STERLİN TASARRUF EDİN"
Bir diğer milletvekili Wes Streeting de "Bu kış faturalarınızı ödeyemiyorsunuz, şimdi bir su ısıtıcısı alın ve birkaç yıl sonra 10 sterlin tasarruf edin. Bu, enflasyonu hesaba katmadan önce, üç yılda günde 3 peni bir tasarruf demek." ifadelerini kullandı. Bazı sosyal medya kullanıcıları da Başbakan Johnson'ın tasarruf önerisine tepki gösterdi.
FATURALARDA ÜST LİMİT ARTIRILDI
İngiliz enerji sektörü denetim kurumu Ofgem, 26 Ağustos'ta yaptığı açıklamada, ekimden itibaren hane halkının ödeyeceği enerji faturalarında uygulanabilecek yıllık üst limitin yüzde 80 artırılarak 3 bin 549 sterline yükseltilmesine karar vermişti.
Enerji fiyatlarındaki aşırı oynaklık nedeniyle gelecek yılın ocak ayında uygulanacak bir sonraki üst limite ilişkin bir öngörüde bulunulamadığı aktarılan açıklamada, 2023'ün kış aylarında enerji fiyatlarında ciddi yükseliş yaşanabileceği ifade edilmişti.
Ülkede yıllık enflasyon temmuzda yüzde 10,1 ile son 40 yılın en yüksek seviyesine ulaşmıştı. İngiltere Merkez Bankası, artan enflasyonla mücadele için bu ayın başında son 27 yılın en yüksek faiz artışını yaparak politika faizini yüzde 1,25'ten yüzde 1,75'e yükseltmişti.
Öte yandan ülkede "Isıtıcıları kapatın" çağrılarına karşı uzmanlar uyarıda bulundu. İngiliz The Guardian gazetesinin haberine göre, yetkililerin bu uyarıları oldukça tehlikeli bulundu. Sert bir kışa hazırlanan ülkede ısıtıcıların açılmamasının çocuklar için tehlike yarattığını söyleyen uzmanlar, ailelerin ısıtıcıları kapatması halinde çocukların ölebileceğini söyledi.
"ÇOCUKLARINIZ ÖLEBİLİR"
Soğuk evlerin bebeklerde ve küçük çocuklarda akciğer rahatsızlıklarından beyin gelişimini durdurma gibi birçok tehlike oluşturduğunu söyleyen uzmanlar, bunun etkilerinin uzun sürebileceğini ifade etti.
RUSYA FRANSA'YA VANALARI KAPATTI
Rusya'nın devlete ait enerji devi Gazprom, Fransız kamu hizmetleri şirketi Engie'ye gaz tedarikini kestiğini doğruladı. St. Petersburg yöneticisi, Paris merkezli şirketin temmuz ayındaki gaz teslimatlarını tam olarak ödemediğini açıkladı.
Gazprom, Engie'ye yaptığı açıklamada, 1 Eylül'den başlayarak, halihazırda tedarik edilen gazın ödemesinin tamamını alana kadar gaz dağıtımını durduracağını bildirdi. Ayrıca, Fransız tarafının salı akşamına kadar ödemeyi yapmadığını ve bunun Rus yasalarına göre daha fazla gaz teslimatını imkansız hale getirdiğini kaydetti.
Engie, Gazprom'un kendisine " gaz dağıtımlarında bir azalma " bildirdiği konusunda uyardı ve Bloomberg'e göre " taraflar arasında bazı sözleşmelerin uygulanması konusunda bir anlaşmazlığa " atıfta bulundu. Anlaşmazlıkların nedeni hakkında herhangi bir ayrıntı vermedi ve teslimat kısıtlamalarının seviyesini belirtmedi. Fransa Enerji Bakanı Agnes Pannier-Runacher, Moskova'yı gaz ihracatını silah olarak kullanmakla suçladı.
