takvim.com.tr
Bakü'den Grozni'ye giden Azerbaycan Hava Yollanı'na ait "Embrarer 190" uçağının Kazakistan'ın Aktau şehrinin 3 kilometre yakınına düşmesinin ardından trajik kazaya ilişkin soru işaretleri artıyor.
KUŞ SÜRÜSÜ MÜ RUS FÜZESİ Mİ?
Acil Durumlar Bakanlığı ve soruşturmayı yürüten Kazakistan Başbakanı'nın verdiği bilgiye göre uçakta bulunan 67 yolcudan 38'i hayatını kaybetti.
İlk açıklamalarda kuş sürüsüne çarptığı öne sürülen yolcu uçağı son iddiaya göre Rus füzesi tarafından vuruldu.
Azerbaycan haber sitesi Caliber.az'ın güvenilir hükümet kaynaklarından edindiği bilgiye göre, ön inceleme sonuçlarına göre uçak "Pantsir-S" Rus Hava Savunma (HHM) sistemi tarafından Grozni kentine yaklaşırken vurdu.
Ayrıca Rusya tarafının Radyo Elektronik Muharebe (REB) sistemlerinin kullanılması sonucunda uçağın tamamen iletişim dışı kaldığı bildirildi. Bu nedenle uçak Rus hava sahasındaki radarlardan kayboldu ve sinyal yalnızca Hazar Denizi üzerinden geri geldi.
AZERBAYCAN DOĞRULADI
Anadolu Ajansı'na konuşan Azerbaycanlı yetkililer, Kazakistan'ın Aktau kenti yakınlarında düşen Azerbaycan Hava Yolları'na (AZAL) ait yolcu uçağının Rus "Pantsir-S" hava savunma sistemi saldırısına maruz kaldığı iddialarını teyit etti.
Azerbaycanlı yetkililer, AA' ya yaptıkları açıklamada, Aktau'da düşen uçağın Grozni kentine yaklaşırken Rus "Pantsir-S" hava savunma sistemi tarafından vurulduğunu bildirdi.
PANTSIR-S1 ÇEÇENİSTAN'DAN MI ATILDI?
5'i mürettebat 67 kişinin bulunduğu yolcu uçağının Çeçenistan'ın Naursky bölgesinden atılan bir Pantsir-S1 karadan havaya füzesi tarafından şüpheli bir Ukrayna insansız hava aracı olarak yanlışlıkla hedef alındığı iddia edildi.
UÇAĞIN GÖVDESİNDE ŞARAPNEL PARÇALARI İDDİASI
Uçağın sağlam olan arka kısmında şarapnel parçaları bulunduğu öne sürülüyor.
YOLCULAR "PATLAMA" DEDİ
Düşen uçaktan sağ kurtulan yolcular da ifadelerinde patlamadan söz ediyor.
KADİROV'UN BAŞKENTİNE İLERLİYORDU
Uçak Rusya'ya bağlı ve "Putin'in savaş lordu" olarak görülen Ramazan Kadirov yönetimindeki Çeçen Cumhuriyeti'nin başkenti Grozni'ye doğru hareket ediyordu.
Kadirov'un kuvvetlerinin uçağa Pantsir-S1 ateşlediği iddia ediliyor.
İŞTE MÜRETTEBATIN SON KONUŞMALARI
Uçağın mürettebatı ile yer kontrol arasındaki son konuşmalar ortaya çıktı. İşte, o konuşmalar…
Saat 8:12'de mürettebatın Embraer E190AR'da "her iki GPS'in de kaybolduğunu" bildirdiği ve Grozni Havalimanı'nın aniden kapanmasının ardından kalkış havaalanı Bakü'ye geri dönmek için konusunda yardım istediği bildirildi.
PİLOT KONUŞTU KONTROLÖR DUYMADI
Saat 8:16'da pilotlardan biri "Kontrol arızası var, kokpite kuş çarptı. Kokpite kuş çarptı (duyulmuyor).." dedi.
Yer kontrol cevabı ise "AXY8243 sizi anlıyorum, ne tür bir yardıma ihtiyacınız var?" şeklinde oldu.
Kaptan pilot kendi havalimanı olan Bakü'ye dönmek istediğini belirtti.
Ancak saat 8:17'de pilot "Rusya'nın güneyindeki bir havaalanına gittiğini" duyurdu.
Yer kontrol pilota "sol yörüngeye geçmesini" söyledi ama "Yapamam, kontrol kaybedildi." cevabı geldi.
8:19'da pilotlardan biri "150'yi koruyamıyorum, kabinde yüksek basınç var." Derken yer kontrol cevabı ise "AXY8243 sizi anlıyorum." şeklinde kaydedildi.
Bir dakika sonra, uçağın planlanan varış saati olan 8:20'de pilot "Sol 360, uçağım kontrolü kaybediyor." diyor.
"ŞİMDİ DE HİDROLİKLER ARIZALANDI"
Basına sızan konuşmalara göre 8:21'de mürettebat Hazar Denizi'ndeki bir Rus havaalanı olan Makhachkala'ya gitmeye karar veriyor. Fakat 8:22'de mürettebat rapor veriyor: "Şimdi de hidrolikler arızalandı."
İki dakika sonra pilot uçakta bir "tehlike" olmadığını belirtiyor ve yer kontrolüne "Uçakta bir sorun yok" diyor. Hava trafik kontrolörü ise mürettebatı tam olarak duyamıyor ve "Sizi duymak çok zor.... bana yüksekliğinizi söyleyin." diyor.
37 DAKİKA BOYUNCA RADARDAN KAYBOLDU
Uçak daha sonra Aktau'ya inmeye çalışırken yeniden görünmeden önce 37 dakika boyunca radardan kayboluyor.
KADİROV'UN BİRLİKLERİ Mİ SALDIRDI?
Güvenlik servislerine yakın Rus Telegram kanalı VChK-OGPU, Naursky bölgesindeki Çeçen lider Kadirov'a bağlı hava savunma ekiplerinin uçağa saldırmış olabileceğini söyledi.
BÖLGEDE ASKERİ BİRLİKLER VAR
Rus kanalı kazanın Grozni Havalimanı'na yaklaşık 18 kilometre uzaklıktaki Naursky bölgesi üzerinde meydana geldiğine dikkat çekerken "Açık kaynaklardan edinilen bilgiye göre, bu bölgede hava savunma sistemleri de dahil olmak üzere çok sayıda askeri birlik bulunuyor" dedi.
Rus kanalının belirttiğine göre Ukrayna'nın İHA saldırılarının ardından Çeçenistan'a çok sayıda Pantsir'in de konuşlandırıldığı biliniyor.
KAZAKİSTAN RUSYA VE AZERBAYCAN'I DAHİL ETMEDİ
Bugün Kazakistan'ın Rusya'nın kazayı inceleyen soruşturmaya katılmasına izin vermediği bildirildi. İddiaya göre Azerbaycan'a da izin verilmedi. Kazakistan soruşturma komisyonu üyelerinden biri, "Bu şekilde tüm gerçeklere, kara kutuya ve delillere sahip olacağız" dedi.
Ramazan Kadirov iddialarla ilgili herhangi bir açıklama yapmazken Çeçen Güvenlik Konseyi sekreteri olan yeğeni Hamzat Kadirov ise Instagram hesabından "her şeyin vurulduğunu" yazdı ve bir insansız hava aracının patlarken görüldüğü bir video yayımladı.
KREMLİN'DEN İLK AÇIKLAMA
Rusya ile ilgili iddiaların ardından Kremlin'den ilk açıklama geldi. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Kazakistan'da düşen uçaktaki delikler ve Rus füzesi iddiaları hakkında konuştu. Gazetecilerin sorularına cevap veren Peskov, "Şu anda herhangi bir havacılık olayının soruşturulması gerekiyor." dedi ve soruşturma tamamlanana kadar herhangi bir varsayımda bulunmanın yanlış olduğunu vurguladı. Kremlin sözcüsü, "Bunu yapamayız ve kimse yapmamalı" diyerek gazetecileri komisyonun çalışmasının tamamlanmasını beklemeye çağırdı.
