");background-repeat:no-repeat;background-position:center center}.today-headline-widget .swiper-button-next svg,.today-headline-widget .swiper-button-prev svg{filter:brightness(0);-webkit-filter:brightness(0)}.today-headline-widget .swiper-button-next{right:5px;background-image:url("data:image/svg+xml;utf8,");background-repeat:no-repeat;background-position:center center}.all-headline-btn{border-radius:4px;background:rgb(255 255 255 / .2);display:block;padding:6px 8px;color:#fff!important;font-size:12px;font-family:var(--system-font);font-weight:700;margin-bottom:16px;transition:.3s;text-align:center;text-decoration:none!important}.all-headline-btn:hover{background:#fff;color:#003783!important}@media (min-width:768px){.today-headline-widget{margin:0 0 20px}.today-headline-widget .title{text-align:left}.d-md-none{display:none!important}.d-md-block{display:block!important}.d-md-flex{display:flex!important}}.today-headline-slider{display:flex;overflow:hidden}.today-headline-slider .swiper-wrapper{display:flex}.newsInnerWidget{width:309px;height:404px;margin:0 6px 16px 0;float:left;position:relative}.newsInnerWidget a.bn{width:20px;height:100%;position:absolute;top:0;left:0}.newsInnerWidget a.bn.next{background-position:-48px center;left:auto;right:0}.newsInnerWidget a:hover.bn{opacity:.8}.newsInnerWidget .main{width:270px;height:381px;margin:20px 20px 0;position:relative;overflow:hidden}.newsInnerWidget .main ul{width:100%!important;display:inline-block}.newsInnerWidget .main ul li{width:100%;height:376px;display:inline-block;position:relative;float:left}.newsInnerWidget .main ul li a{width:100%;height:200px;display:inline-block;margin-bottom:53px;font-size:15px;color:#444;line-height:22px;overflow:hidden}.newsInnerWidget .main ul li a .before,.newsInnerWidget .main ul li a:before{position:absolute;bottom:20px;right:20px;font-family:var(--system-font);font-weight:500;font-size:14px;color:#444;font-style:normal}.newsInnerWidget .main ul li p,.newsInnerWidget .main ul li strong{float:right;font-size:15px;color:#444;line-height:22px;overflow:hidden}.newsInnerWidget .main ul li strong{display:block;float:right;font-family:var(--system-font);font-weight:700;font-size:18px;color:#005a9f;font-weight:400;line-height:normal}.newsInnerWidget .main ul li p span{color:#45a7c9}.newsInnerWidget .main ul li a:hover,.newsInnerWidget .main ul li a:hover .before,.newsInnerWidget .main ul li a:hover p,.newsInnerWidget .main ul li a:hover span,.newsInnerWidget .main ul li a:hover strong,.newsInnerWidget .main ul li a:hover:before{color:#9f0000;text-decoration:none;cursor:pointer}.newsInnerWidget .main ul li img{border-radius:4px 0 0 4px}.newsInnerWidget.big{width:100%!important;height:auto!important;margin:0 0 16px;float:none}.newsInnerWidget.big .main{width:100%!important;height:auto!important;margin:0}.newsInnerWidget.big .main ul{margin-bottom:0}.newsInnerWidget.big .main ul li a{width:100%;margin-bottom:0;height:auto;display:block;padding-left:208px;box-sizing:border-box;background-color:#fff;min-height:110px;border-radius:4px;border:1px solid rgb(78 78 78 / .1);overflow:hidden}.newsInnerWidget.big .main ul li a .media-caption{display:none}.newsInnerWidget.big .main ul li:hover a:before{background-color:#9f0000}.newsInnerWidget.big .main ul li{width:100%;height:auto;box-sizing:border-box;padding:0}.newsInnerWidget.big .main ul li strong{margin-top:10px;margin-right:60px;float:left;color:#4e4e4e}.newsInnerWidget.big .main ul li p{width:270px;margin:0 14px 0 0;display:none}.newsInnerWidget.big .main ul li img{width:195px!important;height:110px!important;position:absolute;top:0;left:0}@media (max-width:767px){.newsInnerWidget.big .main ul li img{width:120px!important;height:68px!important}.newsInnerWidget.big .main ul li a{min-height:67px;padding-left:130px;position:relative}.newsInnerWidget.big .main ul li a:before{display:none}.newsInnerWidget.big .main ul li strong{margin-top:10px;margin-right:10px;font-size:18px;line-height:1.3;max-height:49px;overflow:hidden}.billBoardFrame.custom-250,.bandReklam,.billBoardFrame,.row .sub-board-frame,.advert{background:#ebebec}.row .sub-board-frame,.row .advert,.row .billBoardFrame{padding:0}.adwrap,.ad-control-left,.ad-control-full,.advert{margin-left:-15px;margin-right:-15px;background:#ebebec}.ad-control-full{width:auto!important}.imgListCover .billBoardFrame.custom-250{width:calc(100% + 20px);margin:0 -10px}.infinitegallery .galleryInfinite{margin-bottom:0;overflow-x:hidden}.row .sub-board-frame,.row .advert,.row .billBoardFrame{padding:0;background:#ebebec}.row .advert,.row .billBoardFrame{margin-left:-10px;margin-right:-10px;width:calc(100% + 20px)}.container-fluid .row .advert{margin-left:-20px;margin-right:-20px;width:calc(100% + 40px)}.column-right-sticky .advert{margin-left:-26px;margin-right:-26px}.hidden .advert,.hidden .cornerstickTopLevel,.hidden .adwrap{position:relative;z-index:1 !important}}@media print{@page{margin:0}body{margin:0}*,:after,:before{max-width:100%!important;color:#000!important;text-shadow:none!important;background:none!important;box-shadow:none!important;padding-right:0!important};a,a:visited{text-decoration:none}a[href]:after{content:""}abbr[title]:after{content:" ("attr(title) ")"}blockquote,pre{border:1px solid #999;page-break-inside:avoid}thead{display:table-header-group}img,tr{page-break-inside:avoid}img{max-width:100%!important}.btn>.caret,.dropup>.btn>.caret{border-top-color:#000!important}.label{border:1px solid #000}.table{border-collapse:collapse!important}.table td,.table th{background-color:#fff!important}body>*:not(.main-header,#infContentCover),.billBoardFrame,.header-bottom,.header-top,.header-middle-content>*:not(.takvim-logo),.article-header.detail-header>*:not(.detail-spot,.detail-title),.galleryItem>*:not(.fancybox,p,h1,h2,h3,h4,h5,h6),.modal-closing-btn,.infinitegallery .galleryInfinite>*:not(.article-header,.column-left),.topDetail.detail-wrapper .imgList>*:not(.galleryItem),.ad-control-full,.bandReklam,.webLink,.legal-warning,.col-12.col-lg-4.detail-right,.advert,#cornerstick,.ad-control-left,.ad-control-right,.mobile-menu,.breadcrumb,.detail-info-wrapper,.today-headline-widget,a[href]:after,.header-top,.navbar,.ContentRelation,.Textlink{display:none!important}.main-header{position:relative!important;margin-bottom:0}.takvim-logo img{filter:drop-shadow(1px 1px 1px #000)}.infinitegallery .column-left{flex:0 0 auto;width:100%}.container{max-width:100vw!important;width:100vw!important}.galleryItem>a.fancybox{width:80vw;display:block}.galleryItem>a img{width:100%}.infinitegallery .galleryInfinite{padding-bottom:10px}.galleryItem{margin-bottom:10px;padding-bottom:10px}}.bik-bant{position:absolute;left:0;top:0;padding:6px 10px;font-size:14px;background:#ad090f;color:#fff;z-index:2;font-family:var(--system-font);font-weight:500;pointer-events:none}
Dünya kamuoyunun bu sıralar adından sıklıkla bahsettiği Halife Hafter, 1943'te doğdu. 20 yıl boyunca Libya ordusunda subay olarak görev yaptı. Eski Sovyetler Birliğinde askerî eğitim gördü. 1969'da Albay Muammer Kaddafi'nin Kral İdris'i devirmesine yardım etti. O günden sonra Kaddafi'nin en güvendiği isim oldu. Kaddafi başa geçtikten kısa süre sonra onu Genelkurmay Başkanlığına tayin etti.
1986'da Çad ile çatışan güçlerin başına getirdi. Fransa'nın desteklediği Çad güçleri bundan bir yıl sonra Libya'yı yenilgiye uğratarak, Hafter ve 300 askerini esir aldı. Hafter askerlerinin esir düşmesine sebep olduğu ve ordusunu yüzüstü bıraktığı gerekçesiyle hainlikle suçlandı. Yıllarca hapis yattıktan sonra 1990 yılında CIA ile anlaşma yaparak serbest kaldı. Ardından ABD'ye gitti.
CIA AJANI
Washington yönetiminin siyasi sığınma hakkı tanımasıyla ABD'ye yerleşti. Sonra ülke dışında Kaddafi'ye karşı faaliyetler yürütmeye başladı. Ülkede gözden düştü. Kaddafi de muhalifler de onu "CIA ajanı" olarak suçladı. Zira Hafter, Virginia eyaletinde bulunan CIA merkez ofisi yakınlarına taşınmıştı.
Libya'da iç karışıklık başlayınca 2011'de geri döndü. Doğu Bingazi kentine yerleşti. Mısır'a giderek doğudaki isyancı güçlerin komutanı oldu. Kendini ülkeyi istikrara kavuşturabilecek kahraman gibi tanıtıp 'kurtarıcı' rolüne böründü. Kaddafi'nin düşmesi sonrası ise iki yıldan uzun süre yargılandı. Fransa, Rusya, Mısır ve ABD'nin hem askeri hem de diplomatik desteğini aldı. Libya'daki eylemleri yurt dışında farkedilmedi.
Şubat 2014'te BM destekli seçimler sonrası ipleri yeniden eline aldı. Televizyondan yayınlanan bir mesaj ile güya "ülkesini kurtarma" planını açıkladı. Hafter'in popülaritesindeki artış ülkenin doğusu ile sınırlı kaldı. Bingazi'deki gruplara karşı "Kerame (Haysiyet) Operasyonu"nu başlattı. 2015'te Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi tarafından "Libya Ulusal Ordusu"nun komutanı olarak atandı. Hafter öncülüğündeki güçler Şubat 2016'da Bingazi'yi işgal etti. Ardından da bölgedeki stratejik noktaları almak için operasyonlar yaptı. Eylül 2016'da, Petrol Hilali Bölgesi'ndeki Sidra, Ra's Lanuf, Brega ve Ecdebiye'ye saldırdı. 2017'de Derne'nin kontrolünü aldı. Bu sırada savaş suçları işlemekle suçlandı. Haziran 2019'da Türkiye'yi düşman ilan etti. Türkiye'nin tepkisi sert oldu.
İKİ HÜKÛMETLİ DEVLET
Hâlihazırda Libya'da iki yönetim bulunuyor. Birisi merkezi Trablus'ta bulunan Ulusal Mutabakat Hükümeti. Ki bu yönetim BM, bazı AB ülkeleri, Türkiye, Katar ve birçok üye ülke tarafından meşru yönetim olarak kabul ediliyor. Tobruk merkezli Hafter güçleri (Temsilciler Meclisi) ise Rusya, Mısır, Birleşik Arap Emîrlikleri ve Fransa tarafından destek görüyor. Meclis, Türkiye karşıtı General Hafter'in darbesi sonrası kuruldu. Merkezi Trablus'ta bulunan ve dünyanın meşru yönetim olarak tanıdığı Ulusal Mutabakat Hükûmeti, Türkiye ile mutabakat imzaladı. Bu hamle Hafter ve arkasında Batı'yı rahatsız etti. Hafter Libya'ya döndükten sonra aralarında Rusya Devlet Başkanı Putin, Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Mısır'ın darbeci lideri Sisi ile ikili müzakerelerde bulundu.
Libya'daki askerÎ güçler:
- UMH'ye bağlı güçler. Düzensiz birçok grubun çatısını oluşturduğu birlikler ordu olma kapasitesi taşımıyor.
- Libya Ulusal Ordusu: General Hafter'a bağlı ordu. Libya'da düzenli orduya sahip tek güç. Globalfirepower'a göre Ulusal Ordu'nun envanterinde 30 bin asker, 63 eğitim uçağı, 20 savaş uçağı, 20 saldırı uçağı, 20 askerî helikopter, 7 saldırı helikopteri, 5 kargo uçağı, 530 zırhlı askeri araç, 300 tank bulunuyor.
- Misrata Tugayları: 17 binden fazla savaşçıya sahip. 2014'te Zintan Tugaylarını yenilgiye uğratmalarıyla birlikte DEAŞ'ı Sirte'den temizleyen güç olarak biliniyor.
- Zintan Güçleri : İçerisinde bazı bölünmeler yaşan kuvvetlerin belli bir çoğunluğu UHM'yi desteklerken, Hafter yönetimiyle hareket eden bir kesimi de içerisinde barındırıyor.
- Misrata Tugayları ile Zintan Güçleri birbirleriyle olan düşmanlıkları sebebiyle bir araya gelemiyordu ancak geçtiğimiz yıl barış imzaladılar.
HAFTER YANLISI
SUUDİ ARABİSTAN
BAE'nin ortağı
Başta Suudi Arabistan olmak üzere Körfez petrol monarşileri 2011'de başlayan Arap Baharı ayaklanmalarını tetikleyen, destekleyen siyasi gruplara karşı öfkeli. Özellikle İslami kimlikle ortaya çıkan bu yapıları, mevcut yönetimlere karşı kaos çıkarmakla suçluyor. Hafter'in de Libya'da bu yapılara karşı tek savunma hattı kurduğunu savunuyor. Suudi yönetimi Hafter'e açıkça hem silah hem maddi destek veriyor. Siyasi areneda ise BAE ile birlikte savunuyor
HAFTER YANLISI
BAE
Ambargoyu deldi
Birleşik Arap Emîrlikleri, Mısır ile birlikte Hafter'in müttefiki. Müslüman Kardeşlerin ve bazı terörist yapıların burada UMH ile birlikte hareket ettiklerini öne sürerek Hafter'i sınırsız destekliyor. 2011 yılında BM silah ambargosuna rağmen Hafter güçlerine silah yardımında bulunuyor. Birçok hava saldırısında da BAE'nin parmağı olduğuna yönelik ciddi deliller var.
HAFTER YANLISI
MISIR
Libyalı Sisi'yi buldu
Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah es-Sisi, Hafter'ın ana müttefiklerinden biri. Otoriter eğilimleri nedeniyle "Libyalı Sisi" olarak da anılıyor. Her iki isim de, Libya'da Müslüman Kardeşler olduğu iddiasıyla propaganda yapıyor. Hafter, gençliğinde görev yaptığı Kahire'ye yaptığı gezide Sisi, Libya liderini "teröristlere ve aşırılık yanlısı gruplara karşı" mücadelesinde desteklediğini söyledi. Mısır, Hafter'ı 1.100 kilometrelik bir sınırı paylaştığı bir ülkenin doğusunda istikrar sembolü olarak görüyor.
HAFTER YANLISI
ABD
Yine petrol dedi
ABD'de yıllarca sürgünde yaşayan Hafter ile Başkan Donald Trump arasında 19 Nisan'da gerçekleşen telefon görüşmesinin ardından destek geldi. Beyaz Saray açıklamasına göre "Libya için ortak vizyonların" tartışıldığı görüşmede "Hafter'in terörle mücadelede ve Libya'nın petrol kaynaklarını temin etmedeki önemli rolü" masaya yatırıldı. ABD'nin diplomatik desteği sürüyor
HAFTER YANLISI
RUSYA
Sovyetler eğitti
Eski Sovyetler Birliği'nde kısmen eğitim almış Hafter, yıllar boyunca Moskova'yı birkaç defa ziyaret etti. Rus uçak gemisi Kuznetsov Ocak 2017'deki turu sırasında sembolik olarak Hafter'e destek mesajı verildi. Her ne kadar Kremlin, uluslararası toplumun geri kalanı gibi, UMH otoritesini resmen tanıyor, çatışmaların durmasına yönelik müsbet açıklamalar yapıyor olsa da şu anda Rus paralı askerleri Libya'da UMH karşıtı operasyonlarda yer alıyor.
HAFTER YANLISI
FRANSA
İkili oynuyor
Eski Fransız Cumhurbaşkanı Sarkozy, 2011'de Kaddafi'nin devrilmesine öncülük etti. Fransa, o zamandan beri ülkede yer almaya başladı. Şu anki Cumhurbaşkanı Macron ateşkes çağrısı yaptı ve BM'nin iki rakip Libyalı hizip arasındaki barışı sağlamak için ara buluculuk rolüne soyundu. Ancak görüşmeler başarısızlıkla sonuçlandı. Serrac, Fransa'nın gizlice Hafter'in güçlerini desteklediğini iddia etti. Nisan 2018'de Fransa'da uzun süreli bir tedavi gören Hafter'e Fransız hükûmeti, istihbarat sağladığını kabul etti. Trablus yakınlarında Hafter güçlerinin üssünde Fransa'ya ait füzeler bulundu.
TARAFSIZ
İTALYA
Pastayı bölemiyor
İtalyan hükûmeti Serrac'ın başında olduğu UMH'yi destekliyor. Fransa'nın ara bulucu rolüne de itiraz ediyor. Çünkü Fransız petrol devi Total'in Libya'daki hakim petrol şirketi İtalyan ENI'yi devreden çıkarmasından endişe ediyor. İtalya, ülkenin doğusundaki petrol alanlarının çoğunu kontrol eden Hafter'le olan ilişkilerinde de dikkatli davranıyor.
HAFTER KARŞITI
TÜRKİYE
Oyunları bozduk
Türkiye, Libya'da BM tarafından da resmî olarak ülkenin temsilcisi görülen Serrac'ın başında olduğu UMH'yi destekliyor. Libya ile Türkiye arasında Münhasır Ekonomik Bölge ve Askerî Anlaşmalar, bölgedeki bütün planları ve gizli pazarlıkları alt üst etti. Türkiye'nin siyasi ve askeri desteği, Trablus'a yönelen Hafter'i zor durumda bıraktı. Anlaşmaların TBMM'de onaylanmasının ardından Libya'da üs kurulması ve asker gönderilmesi gibi konuların masaya yatırılması gündemde. Panikleyen Hafter ve destekçileri Türkiye'yi uçak ve gemilerini vurmakla tehdit ediyor.
HAFTER KARŞITI
KATAR
Hafter engel
NATO'nun yanında, 2011'de Kaddafi'nin devirilmesine askerî olarak katkıda bulunan Katar, Libya'daki meşru hükûmete desteğini sürdürüyor. Hafter'in Doha'daki BM'nin barışı müzakere etme girişimlerini baltaladığını öne süren Katar, Türkiye ile birlikte hareket ediyor. (Kaynak: Türkiye Gazetesi)