takvim.com.tr
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), dünya genelinde maymun çiçeği vakalarının sayısının 18 binin üzerine çıktığını açıkladı.
DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Örgütün Cenevre'deki merkezinde düzenlenen basın toplantısında, maymun çiçeği salgınına dair son gelişmeleri paylaştı.
Şimdiye kadar DSÖ'nün 78 ülkeden 18 bin vakayı doğruladığını aktaran Ghebreyesus, "Vakaların yüzde 70'ini DSÖ'nün Avrupa Bölgesi, yüzde 25'ini de Amerikalar Bölgesi oluşturuyor." dedi.
VAKALARIN YÜZDE 10'U HASTANEYE KALDIRILDI
Ghebreyesus, an itibarıyla vakaların yüzde 10'unun hastaneye kaldırıldığını belirterek, "Ülkeler, topluluklar ve şahıslar bu riski ciddiye alır ve yayılımı önlemek için gerekli tedbirlere başvurursa bu salgın durdurulabilir." değerlendirmesinde bulundu.
Maymun çiçeğinin erkek erkeğe cinsel ilişki dışında kucaklama, öpüşme, kirli havlu ve çarşaf kullanımı yoluyla da bulaşabileceğinin altını çizen Ghebreyesus, "DSÖ, maymun çiçeğine yakalanan ve yakalanma riski olan kişiler için aşılanma tavsiyesinde bulunmaktadır." ifadesini kullandı.
Ghebreyesus, şu an çiçek aşılarından MVA-BN'nin Kanada, Avrupa Birliği ve ABD tarafından onaylandığı bilgisini paylaşarak, "LC16 ve ACAM2000 aşılarının da maymun çiçeğine karşı kullanımı üzerinde duruluyor." diye konuştu.
"TOPLU AŞILAMALARA ŞİMDİLİK GEREK YOK"
Çiçek aşılarının maymun çiçeğine karşı etkisi ve kaç doz aşı gerektiğine dair verilerin yetersiz olduğunu vurgulayan Ghebreysus, elinde aşı bulunduran DSÖ üyesi ülkelere bilgi paylaşımı çağrısında bulundu.
Toplantıda bulunan DSÖ'nün maymun çiçeği uzmanı Dr. Rosamund Lewis, AA muhabirinin maymun çiçeğine karşı toplu aşılama yapılmasının beklenip beklenmediği sorusuna, "Toplu aşılamaları şimdilik tavsiye etmiyoruz. Virüs belli bir gruba mensup kişileri etkiliyor ve davranışsal müdahaleler de virüse karşı etkili olabiliyor." cevabını verdi.
HASTALIKLA İLGİLİ TÜM DETAYLAR
Maymun çiçeği virüsü yayılmaya devam ediyor. Geçtiğimiz günlerde de Türkiye'de ilk vaka tespit edildi.
Hastalıkla ilgili merak edilen tüm detayları sizler için derledik;
1. Maymun çiçeği nasıl ortaya çıktı?
Virüs ilk olarak 1958'de çiçek hastalığına benzer semptomlar gösteren bir maymun üzerinde yapılan araştırmayla ortaya çıktı. 1970'te, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde ilk kez bir insanda görüldü. Ardından vaka sayıları az da olsa 11 Afrika ülkesine yayıldı.
Takvimler 2003'ü gösterdiğinde hastalık ilk kez Afrika kıtası dışına çıkarak Amerika Birleşik Devletleri'nde görüldü. Toplam 81 vaka rapor edilse de hiçbiri ölümle sonuçlanmadı. Virüs 2017'de ise bu kez Nijerya'da ortaya çıktı. Son maymun çiçeği vakalarının görülmesinden yaklaşık 40 yıl sonra, ülke en büyük vaka sayısını gördü.
2. Hastalık nasıl bulaşıyor?
İnsanlara çoğunlukla kemirgenler ve primatlar gibi vahşi hayvanlardan bulaşıyor. Ancak cilt lezyonları, vücut sıvıları, solunum damlacıkları yoluyla ve enfekte olan kişilerin havlu, nevresim ve giysileriyle insandan insana da bulaşabiliyor. Yetersiz pişmiş et ve enfekte hayvanların hayvansal ürünlerini yemek de yine hastalığın bulaşması için bir risk faktörü. Anneden fetüse plasenta yoluyla da bulaşabildiği ifade ediliyor.
3. Belirtileri neler?
Kuluçka süresi 5 ila 21 gün arasında değişebiliyor. Hastalığın başlangıç döneminde ateş, baş ağrısı, şişlik, sırt ağrısı, kas ağrıları ve genel halsizlik görülüyor. Bu dönem genellikle 5 güne kadar sürüyor. Ateşin ortaya çıkmasından sonraki 1 ila 3 gün içinde deri döküntüsü başlıyor. Yüz, el, kol, ayak ve bacaklarda daha fazla miktarda görülüyor. Özellikle yüzde başlayıp avuç içlerini ve ayak tabanlarını etkiliyor.
4. Nasıl seyrediyor?
Semptomlar 2-4 hafta sürüyor, sonra kendiliğinden azalıyor. Ancak bazı durumlarda hastalık daha ağır seyredebiliyor. On vakadan birinde ölümcül sonuçlara yol açabiliyor.
5. Tedavi edilebiliyor mu?
Hastalığın henüz bilinen herhangi bir tedavisi yok. Dünya Sağlık Örgütü, çiçek aşısının virüs üzerinde yüzde 85'e kadar etkili olduğunu açıkladı. Virüse karşı geliştirilen bazı antiviral ilaçların da tedavi için kullanılabileceği belirtiliyor.
6. Kimler risk altında?
Maymun çiçeği virüsü hastalığı hamileler, küçük çocuklar ve immün (bağışıklık) sistemi zayıf kişilerde ağır seyredebiliyor. Özellikle çocuklarda erişkinlere göre daha ağır geçirildiği ifade ediliyor.
7. Korunma yolları neler?
Hijyen kurallarına uymak pek çok hastalık gibi maymun çiçeği virüsü için de önemli tavsiye. Bunun için eller sabun ve suyla yıkanmalı. Enfekte olan kişilerle temastan kaçınılmalı. Hatta bu kişilerin havlu ve giysi gibi eşyasıyla temas edilmemeli. Hastalığın yayılmaması için bu kişiler izole edilmeli. Temas etmek zorunda kalanlar da koruyucu ekipman kullanılmalı.
