Ukrayna'ya savaş ilan eden Rusya'yı ekonomik olarak çökertme ve yıldırma politikası uygulanmaya devam ediyor. Uygulanan ağır yaptırımlarla zor duruma düşürülüp savaştan vazgeçirilmeye çalışılan Rusya'da oligarklar ilk hedeflerin başında.
Özellikle İngiltere'de kümelenen bu yeni nesil Rus milyarderlerin mal varlıklarına el konuluyor ve ticari işlemleri de yasaklanıyor. Yüzlerce isme karşı Yaptırım açıklayan ülkede şimdiki hedef ise Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Londra'da olduğu düşünülen Kişisel Serveti.
KİŞİSEL SERVETİNİN PEŞİNE DÜŞTÜLER
İngiltere İçişleri bakanlığı ile çalışan Ulusal Suç Dairesi (NCA), özel olarak kurulan 'Kleptokrasi' * birimiyle Putin'in mal varlıklarını bulma hedefinde.
Rus liderin milyonlarca poundluk kişisel servetinin Londra'daki mal varlıklarının içine gizlendiği düşünülüyor.
NCA, bu soruşturmayı istihbarat birimleriyle ortak yürütüyor. Öncelikli hedefin ise Putin'in servetinin İngiltere'yle bağlantılı oligarklar izlenerek bulunması olduğu bildiriliyor.
Putin'in bu serveti Kremlin'den 'onaylı' anlaşmalar sayesinde palazlanan iş insanları üzerinden kazandığına inanılıyor.
2017'de, yine bir başka yaptırım davası için çalışan Bill Browder adındaki finans uzmanının ABD Senatosu'nda verdiği ifadeye göre Rus liderin kişisel serveti 200 milyar Dolar civarında. Bu da onu dünyanın en zengin adamı yapıyor.
'İNGİLTERE'DE GİZLENEN KİRLİ RUS PARASI'
Boris Johnson savaşın başladığı ilk günlerde NCA'nın rusya içindeki Kleptokrasi hücreleriyle mücadele başlatacağını duyurmuştu. Rusya'ya karşı ekonomik savaş başlatan İngiltere'nin birincil hedefi ise kendi ülkesinde gizlenen Rus varlıklarına ulaşmak ve bunları dondurmak.
Putin için de kişisel olarak yaptırım kararı veren NCA, bu sayede tespit ettiği mal varlıklarını dondurma yetkisine kavuşuyor.
Bu yeni istihbarat biriminin tek amacı sadece delinen yaptırımları bulmak değil; Rus hükümetiyle ortak çalışan 'kirlenmiş' elitleri tespit ederek ilerideki yolsuzlukları da önlemek olarak açıklandı. Bu soruşturma aynı zamanda Putin'in servetini tespit edebilmek için de gerekli.
Resmi kaynaklar Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in yıllık gelirini 10 milyon ruble olarak açıkladı. Bu da 70 bin pound gibi bir yıllık maaşa denk geliyor. Oysa gerçeğin bambaşka olduğu neredeyse tüm dünya tarafından bilinen bir gerçek.
MUHALEFET BASKI YAPIYOR
NCA'nın Kremlin'le direkt bağlantısı olan mal varlıklarına ulaşması çok kolay değil. Ulusal Suç Dairesi elde ettiği bilgileri MI5 ve MI6 gibi istihbarat teşkilatlarıyla paylaşarak bu sonuçların geçerliliğini kanıtlamak zorunda olacak.
İngiltere'de gerçekleşecek bu soruşturmalar için muhalefet kanadından da iktidara baskı yapılmaya devam ediliyor. İşçi Partili vekiller iktidara yaptırımların uygulanmasında geç kalındığını söyleyerek kararların daha hızlı alınıp uygulamaya konması gerektiğini hatırlatıyor.
NCA ise çalışmaların titizlikle yürütüldüğünü; araştırmanın Putin'den sonra mutlaka Belarus gibi Rusya'ya bu savaşta destek veren ülkelere de uzanacağının garantisini veriyor.
İşte Rus oligarklar:
Gennadi Timçenko-30 milyar dolar
Rusya'nın en zenginlerinden biri. Serveti 30 milyar dolara yakın. Enerji ve altyapı yatırımları var. Büyük petrokimya şirketlerinin de hissedarı. Ortak olduğu bir banka da var.
Boris Rotenberg-2 milyar dolar
Doğalgaz boru hatları ve büyük altyapı ve üstyapı projeleri inşa ediyor. Ayrıca enerji şirketleri de var. 2 milyar dolara yakın bir servetin sahibi.
Igor Rotenberg-1.5 milyar dolar
Boris Rotenberg'in kardeşi ve ortağı. 2018'den beri ABD'nin yaptırım listesindeydi. Gazprom'un eski yöneticilerinden. 2019 verilerine göre 1.5 milyar dolarlık bir serveti yönetiyor. Igor ve Boris Rotenberg'in büyük kardeşleri Arkady Rotenberg, Putin'in çocukluk arkadaşlarından biri...
VE DİĞER OLİGARKLAR
Boris Berezovski-3 milyar dolar
Devlet kurumlarında görev yapan bir matematikçiydi. Yeltsin döneminde Rusya'nın en zenginlerinden biri oldu. Putin döneminde Rusya'dan kaçmak zorunda kaldı. Bir röportajında oligarkları "Yeltsin'in yarattığı kişiler" olarak tanımladı. 2013'te Londra'daki evinde ölü bulundu. Ölümü Rus istihbaratıyla ilişkilendirildi. Yaklaşık 3 milyar Dolar serveti vardı.
Roman Abramoviç-14 milyar dolar
Putin'e en yakın oligarklardan biri olarak gösteriliyor. Sovyet döneminde başlayan ticari hayatı Putin döneminde zirveye çıktı. İngiliz Chelsea futbol kulübünü Putin'in emriyle aldığı iddia edildi. Yaklaşık 14 milyar dolarla Forbes'un en zenginler listesindeydi, şimdi İngiltere'nin yaptırım takibinde.
Mihail Hodorkovski-15 milyar dolar
Sovyet döneminde ünlü petrol şirketi Yukos'un yöneticilerindendi. Özelleştirme sonucunda diğerleri gibi zengin oldu. Putin döneminde tutuklandı. Bir süre hapis yattıktan sonra serbest kaldı. 15 milyar dolarlık servetiyle Forbes'un zenginler listesinde.
Leonid Mihelson-23 milyar dolar
Mühendisti. Sovyetler döneminde devletin petrol şirketlerinde görev yapıyordu. Şimdi Rusya'nın en büyük doğalgaz şirketlerinden Novatek'in büyük hissedarlarından biri. 23 milyar dolara yakın serveti var.
Vlademir Lisin-26 milyar dolar
Bir kömür madeninde teknisyendi. Metalurji eğitimi aldı. Sovyet metal şirketinde yöneticiydi. Şimdi Rusya'nın en büyük çelik üreticisi olan holdingin büyük hissedarı. 26 milyar dolarlık bir servete sahip.
Alişer Usmanov-16 milyar dolar
Bir dönem Gazprom'un metal madenler bölümünde yöneticiydi. Kereste ve maden sektöründen servet yaptı. Bir röportajında "Rusya'da artık tek bir Oligark kaldı" dedi. Ancak onun kim olduğunu veya kimi kastettiğini söylemedi. Yaklaşık 16 milyar dolarlık serveti bulunuyor.
Aleksandr Lebedev-3 milyar dolar
KGB döneminden beri Putin'in yakın dostu olduğu iddia ediliyor. Ekonomi eğitimi almış. İngiltere'de dört gazetenin sahibi. Rusya'da da gazetesi var. Yaklaşık 3 milyar dolarlık serveti bulunuyor.
Vlademir Potanin-30 milyar dolar
Rusya'nın dev nikel şirketlerinden birinin sahibi. 30 milyar dolara yakın serveti var. Londra'da boşanma davası açtığı eşi tazminat olarak 5 milyar Sterlin istemişti.
Vahid Alekberov-20 milyar dolar
Rusya'nın en büyük petrol şirketlerinden birini yönetiyor. Forbes'un en zenginler listesinde. 20 milyar dolar serveti var. 70 metrelik ultra lüks yatıyla gündem olmuştu.