Sudan'ın başkenti Hartum ve çeşitli şehirlerinde ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında silahlı çatışmalar başladı.
Ordu ile HDK arasında son birkaç aydır yaşanan "söz savaşı", iki güç arasında sıcak çatışmaya dönüştü.
Başkent Hartum'un Erkevit, Spor Kenti, Genelkurmay Başkanlığı ve Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan'ın ikametgahının bulunduğu bölgelerde silah sesleri yükseliyor.
Başkentin muhtelif bölgelerinde yerel saatle 09.30 gibi başlayan ağır makinalı silah seslerinin ardından yoğun duman yükseldiği görülüyor. Hartum Uluslararası Havalimanı'nın çevresinde de yoğun hareketlilik mevcut ve çatışma sesleri işitiliyor.
Umdurman, Bahri ve kuzeydeki Meravi kentlerinde de çatışma sesleri duyuluyor.
TÜRK BÜYÜKELÇİLİĞİNDEN "EVLERDE KALIN" UYARISI
Türkiye'nin Hartum Büyükelçiliğinden yapılan açıklamada, durum sakinleşene kadar vatandaşlardan evlerinde kalmaları ve gerekmedikçe seyahat etmemeleri istendi.
Açıklamada, "Başkent Hartum'un çeşitli bölgelerinde ordu ile Hızlı Destek Güçleri arasında çatışmalar çıktığı anlaşılmaktadır. Durum normale dönünceye kadar vatandaşlarımızın sokağa çıkmayıp evlerinde kalmaları ve zorunluluk haricinde ülke içinde seyahatten kaçınmaları tavsiye olunur." uyarısı yapıldı.
HDK, sabah saatlerinden bu yana yaşanan çatışmalara ilişkin açıklama yayımladı.
Açıklamada şunlar kaydedildi:
"HDK, 15 Nisan Cumartesi sabahı, orduya bağlı büyük bir silahlı kuvvetin Hartum'daki Soba kamp alanımızdaki kuvvetlerimizin karargahına girerek orada bulunan kuvvetleri kuşatması ve ardından tüm gücüyle onlara kapsamlı bir saldırı düzenlemesinin şaşkınlığı içerisinde. ABD, İngiltere, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden oluşan dörtlü mekanizma ile arabuluculuk faaliyetlerini sürdüren Sudan Kurtuluş Ordusu Hareketi lideri Mini Arko Minawi, Adalet ve Eşitlik Hareketi lideri Cibril İbrahim ve Kuzey Halk Hareketi lideri Malik Agar'ı bu konuda bilgilendirdik."
Ayrıca açıklamada, "Sudan halkını, uluslararası ve bölgesel kamuoyunu bu korkakça davranışı kınamaya ve Sudan halkını bu kritik tarihi anda birleşmeye çağırıyoruz." ifadesi kullanıldı.
BİR AÇIKLAMA DA ORDUDAN
Ordudan yapılan yazılı açıklamada, "HDK, Spor kenti çevresinde ve diğer noktalarda güçlerimize yönelik saldırı girişiminde bulunmuş ve HDK'nin ihanet hareketine silahlı kuvvetlerimiz karşılık veriyor." ifadesi kullanıldı.
ORDU, HDK'Yİ "İSYANCI GÜÇ" İLAN ETTİ
Açıklamada şunlar kaydedildi:
"HDK, devlet ve milli güvenlik için isyancı güce dönüştü. Şu anda silahlı kuvvetler ile isyancı Hızlı Destek Güçleri arasında stratejik noktalarda çatışmalar yaşanıyor. HDK, isyankar davranışlarını örtbas etmek için onlara saldırdığına dair yalanlar yayıyor."
HDK'den yapılan açıklamada ise "Güçlerimize eş zamanlı düzenlenen saldırıların adından kendimizi müdafaa ediyoruz.
Kazanımları korumak için vatandaşları yanımızda durmaya çağırıyoruz." ifadesi kullanıldı.
Öte yandan Hızlı Destek Kuvvetleri, Meravi Havaalanı ve Askeri Hava Üssü ile Hartum Uluslararası Havalimanı'nın kontrolünü ele geçirdiğini öne sürdü.
Başkent Hartum'da havalimanı çevresi ile Genelkurmay Başkanlığı ve Savunma Bakanlığının da içinde yer aldığı ordu genel karargahı çevresinde yoğun çatışmalar devam ediyor.
Hartum Uluslararası Havalimanı ile ordu genel karargahı çevresinde yoğun duman yükseliyor. Havalimanında hava trafiği durdurulurken başkenti diğer kentlere bağlayan köprülerin tamamı ulaşıma kapatıldı.
Görgü tanıkları, Hızlı Destek Kuvvetlerinden bir grubun devlet televizyonunun çevresini kuşattığını bildirdi.
Ordu, yaptığı son açıklamada HDK'nin Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve ordu karargahını ele geçirdiği iddialarını yalanladı.
HDK, eski rejim döneminde Darfur'da isyancılara karşı savaşmak, sınırları korumak ve asayişi sağlamak amacıyla milis yapılanma şeklinde oluşturuldu. 2013'te Güvenlik ve İstihbarat Teşkilatına bağlanan HDK'nin on binlerce mensubu bulunuyor.
Sudan ordusu, "paralel ordu" gibi hareket eden HDK'nin kendisine bağlanmasını istiyor, HDK ise bunun ancak sivil yönetime geçilmesinin ardından mümkün olabileceğini belirtiyor.
SAVAŞ UÇAKLARI HAVALANDI
Sudan ordusuna ait savaş uçakları, çatışmaların yoğun olarak devam ettiği havalimanı, Cumhurbaşkanlığı Sarayı, Genelkurmay Başkanlığı gibi noktaların yakınında yarım saat kadar alçak irtifada uçtu.
Uçaklar, ordu ile HDK güçlerinin çatıştığı bazı noktaları bombaladı.
Ordudan yapılan açıklamada, "Hava Kuvvetlerimiz, isyancı Hızlı Destek milislerinin sorumsuz eylemlerini sona erdirmek için niteliksel operasyonlar yürütüyor." ifadesi kullanıldı.
Bu sırada Hartum'un çeşitli noktalarında konuşlu HDK güçleri, uçaksavarlarla jetlere karşılık verdi.
HDK'nin başkent Hartum ve bazı kentlerdeki havalimanlarını ele geçirdiğini açıklamasının ardından Sudan ordusu, tüm üs ve havalimanlarının kontrolünde olduğunu duyurdu.
"ASKERİ GÜVENLİK REFORMU" KONUSUNDA YAŞANAN ANLAŞMAZLIK
Sudan'da tansiyonun tırmanması, ordu ile HDK arasında "askeri güvenlik reformu" konusunda yaşanan bir dizi anlaşmazlığın ardından geldi.
HDK'nin tamamen orduya entegrasyonuyla tek ve milli bir ordu kurulması ve ordunun da ticari ve siyasi faaliyetleri bırakıp kışlaya çekilmesi gibi maddeleri kapsayan güvenlik reformu, 2021'den bu yana süren yönetim krizi ve asker-sivil anlaşmazlığını çözmek için 5 Aralık 2022'de imzalanan çerçeve anlaşmanın en önemli maddeleri arasında yer alıyor.
Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, HDK'nin mevcut yapısının değiştirilerek orduya katılması konusunda ısrarla açıklamalar yaparken HDK Komutanı Orgeneral Muhammed Hamdan Dagalu da entegrasyona karşı çıkmadıklarını ancak bunun tamamen sivil bir yönetimin çatısı altında gerçekleşmesini istediklerini ifade ediyor.
HDK, eski rejim döneminde Darfur'da isyancılara karşı savaşmak, sınırları korumak ve asayişi sağlamak amacıyla milis yapılanma şeklinde oluşturuldu. 2013'te Güvenlik ve İstihbarat Teşkilatına bağlanan HDK'nin on binlerce mensubu bulunuyor.
Sudan ordusu, "paralel ordu" gibi hareket eden HDK mensuplarının başkent ve bazı şehirlerdeki hareketliliğinin ve bazı mevkilerde konuşlanmasının güvenlik riski ve tehdidini artırdığını, bunun ordunun izni dışında yapılan kanunsuz bir eylem olduğunu açıklamıştı.
HDK ise ordunun parçası olarak yasa gereği rutin görevlerini yerine getirdiklerini, orduyla tam bir koordinasyon ve uyum içinde çalıştıklarını ileri sürerek iddiaları reddetmişti.
SUKUNET VE DİYALOG ÇAĞRISI
Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Sudan Cumhuriyeti'nde bugün yaşanan silahlı çatışmalardan endişe duyuyoruz.
Sudan'daki tüm kesimleri, geçiş sürecinin kazanımlarına bağlı kalmaya, sukunet ve diyaloga davet ediyoruz. Sudan'ın sorunlarına ancak ulusal uzlaşı yoluyla kalıcı çözüm bulunabilecektir.
Türkiye, bugüne kadar olduğu üzere, bundan sonra da dost ve kardeş Sudan devleti ile halkının yanında yer almaya devam edecektir." ifadeleri kullanıldı.