Türkiye ve Rusya'nın çağrısıyla ateşkes ilan edilen Libya'da meşru hükümeti devirmeye çalışan General Halife Hafter, gece saatlerinde Yunanistan'ın başkenti Atina'ya indi.
Hafter'in kalacağı otele varışında Yunan özel kuvvetlerinin yoğun güvenlik önlemi aldığı göze çarparken, Dışişleri Bakanı Nikos Dendias tarafından bizzat karşılandı.
Atina'da günün ağarmasıyla birlikte Libya'daki isyancı güçlerin lideri Hafter, Yunanistan Dışişleri Bakanlığı'na gitti.
Bakan Dendias yine konuğunu kapıda karşıladı ve yapılan görüşmede Hafter'e bir kitap hediye etti. Kitaptaki fotoğraflardan biri, Yunan askerlerini gösteriyordu.
Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, tepkileri yumuşatmak adına Hafter'i Berlin Konferansı'nda yapıcı bir rol üstlenmesi için teşvik ettiklerini söyledi. Dendias ayrıca, Türkiye ve Libya hükümeti arasında imzalanan deniz yetki alanı anlaşmasının Avrupa ülkeleri tarafından reddedilmesini beklediklerini aktardı.
Berlin Konferansı'na davet edilmeyen Yunanistan'da büyük bir hayal kırıklığı hakim. Atina yönetimi, Hafter adımını konferansın hemen öncesinde attı. General Halife Hafter, daha sonra Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis tarafından kabul edilecek.
Dün Libya'yı ziyaret eden Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas isyancı güçlerin lideriyle bir araya gelmiş ve Hafter'in Berlin Konferansı'na katılacağını duyurmuştu.
Birleşmiş Milletler (BM) tarafından tanına meşru Libya yönetiminin başkenti Trablus'a Nisan ayında saldırı başlatan General Hafter, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır, Suudi Arabistan ve Fransa tarafından destekleniyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya lideri Vladimir Putin, İstanbul'dan Libya'daki taraflara ateşkes çağrısı yapmış ve iç savaş ülkesinde silahlar 12 Ocak'ta susmuştu.
Peşinden Rusya'nın başkenti Moskova'da toplanan Libya zirvesinde bir ateşkes metni ortaya çıkmış, Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Başbakanı Fayez el Sarrac söz konusu metni imzalamıştı.
Ateşkesi imzalamadan Moskova'dan kaçan Hafter, önce süre istediğini söyledi ancak aradan geçen zamanda resmi anlaşmayı imzalamayacağı ortaya çıktı.
Öte yandan, Libya ateşkesine Türkiye ile birlikte önayak olan Rusya'dan bugün yeni açıklamalar var. Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, "Sonuç bildirgesi üzerinde çalışıyoruz, hükümlerle ilgili anlaşmaya yakınız. Hafter uzlaşmaya uygun davranacağını belirtti" dedi.
"Umuyorum, çatışan taraflar Berlin Konferansı'ndan sonra eski hatalarını tekrarlamaz, ek koşullar ileri sürmez ve ateşkes yoluna konur" diyen Lavrov, Libya'daki en büyük suçlunun NATO olduğunu savundu: "Libya konusunda hatayı İtalya değil, Libya'yı bombalayarak NATO yaptı ve devlet mekanizmasını yok etti."
İç savaş ülkesi, Libya, Türkiye ve Trablus yönetimi arasında Kasıma ayında imzalanan bir anlaşmayla dünya gündemine girdi. Söz konusu anlaşma, Doğu Akdeniz'deki deniz yetki alanlarını belirliyordu. Mısır, İsrail, Güney Kıbrıs ve Yunanistan'ı şoka uğratan anlaşma, beklendiği gibi bölgede depreme yol açtı.
Uluslararası toplum anlaşmanın yol açtığı sarsıntıyla çalkalanırken, İngiliz The Guardian gazetesi, Libya'ya Sudan'dan yeni paralı askerlerin geldiğini manşetinden duyurdu. Habere göre, son günlerde yüzlerce paralı asker Libya'ya getirilmişti.
Sudanlı bir komutanın verdiği bilgiye göre, Aralık ayı itibarıyla 3 bin kadar Sudanlı paralı asker General Hafter için Libya'daydı. Militanların liderlerinden biri, "Paralı asker olduğumuzu biliyorum, onur ve şerefimiz için savaşmıyoruz. Buradaki misyonumuzu tamamlayınca evimize döneceğiz" demişti.
Türkiye ise, Akdeniz'deki müttefiki Libya için 2019'un son günlerinde yeni bir hamle yaptı, asker gönderme tezkeresini meclise getirdi ve çıkan sonucun ardından Türk birlikleri Libya'ya gitmeye başladı.
Meclis'te kabul edilen tezkereye göre, Trablus'a gidecek Türk askeri Libya ordusuna danışmanlık, malzeme ve planlama desteği verecek. Ayrıca kara, deniz ve hava araçları, silahları, eğitim üsleri tahsis edebilecek. Bu durumda mülkiyet, Türkiye'ye ait olacak.
Libya'da Sudanlıların yanı sıra yaz mevsiminden bu yana Rus paralı asker grubu Wagner de General Hafter saflarında. Rusya, söz konusu paralı askerleri daha önce Suriye, Sudan, Orta Afrika Cumhuriyeti'nde kullandı.
40 yılı aşkın bir süredir Libya siyasi arenasında yer alan General Hafter, 1969'da askeri bir darbeyle Kral İdris'i deviren Albay Muammer Kaddafi önderliğindeki subaylar arasındaydı.
Ama 1980'lerde Çad ile çatışmalara giren Libya askerlerinin başında görevlendirilmesi ile kaderi değişti. Libya, Fransızların desteklediği Çad'a yenildi, 1987'de 300 askeri ile birlikte Hafter de esir alındı.
Serbest bırakıldığında Kaddafi onu hain ilan etmişti. Hafter 20 yılını eski Libya liderini devirmek üzere harcayacaktı.
Bunu ABD'nin Virginia eyaletinde sürgünde yaptı. Burada muhalif Libya Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin askeri lideri olarak görev yaparken ABD istihbarat teşkilatı CIA ile işbirliği halinde çalıştığı tahmin ediliyordu.
Kaddafi döneminde Hafter tipik bir hain olarak görülüyor, ABD'ye kaçışı ile askeri okullarda olumsuz örnek vaka olarak anlatılıyordu.
Libya'yı 1969'dan 2011'e kadar demir yumrukla yöneten Muammer Kaddafi, muhaliflerden kaçmaya çalışırken yakalanıp linç edilmiş ve Kuzey Afrika ülkesinde bir sayfa kapanmıştı.
