1800 gün prim günü olana erken emeklilik tez geliyor: En az yüzde 40 olması lazım

Engelli emekliliği, doğuştan gelen veya sonradan edinilen bir engel nedeniyle çalışma gücünde kayıp yaşayan kişilere tanınan bir haktır. Bu sistemde en az %40 oranında iş gücü kaybı bulunan bireyler, vergi indirimi alarak erken emeklilik imkânından faydalanabilir. Kimler Yararlanabilir? SSK'lılar ve memurlar: %40 veya daha fazla engelli raporu olanlar. Bağ-Kur'lular: 1 Ekim 2008 tarihinden sonra bu haktan yararlanabilmeye başladılar. Ne Kadar Çalışma Süresi Gerekir? Engelli emeklilikte yaş şartı aranmaz, ancak sigortalılık süresi ve prim gün sayısı önemlidir. Örneğin: 15 ila 20 yıl arasında sigortalılık süresi, 3.600 ila 4.400 prim günü gereklidir. Nasıl Başvuru Yapılır? Vergi indirimi başvurusu yapmanız gerekir. Bunun için: Vergi dairesine veya defterdarlığa başvurun. İş yerinden alınacak sigortalı çalışma belgesi ve kimlik ile müracaat edin. Vergi dairesi sizi bir hastaneye sevk eder ve burada sağlık raporu alınır. En az %40 engellilik oranı tespit edilirse, erken emeklilik hakkınız doğar. Bağ-Kur ve Memurlar İçin Durum Nedir? Bağ-Kur: %60 ve üzeri engellilik için 15 yıl ve 3.960 gün prim. %50-59 arası için 16 yıl ve 4.320 gün prim. %40-49 arası için 18 yıl ve 4.680 gün prim. Memurlar: En az %40 rapor ile 15 yıl (5.400 gün) prim ile emekli olabilirler. Malulen Emeklilik Nedir? Malulen emeklilik, bir kişinin sigortalı olduktan sonra çalışma gücünde ciddi bir kayıp yaşaması durumunda devreye girer. Bu kayıp iş kazası, meslek hastalığı veya sonradan gelişen rahatsızlıklar nedeniyle oluşabilir. Malulen Emeklilik Şartları En az 1.800 prim günü (yaklaşık 5 yıl) doldurulmuş olmalıdır. %60 veya daha fazla iş göremezlik raporu alınmalıdır. SGK'ya başvurarak bir hastaneye sevk edilir ve rapor alınır. Bu rapor SGK Sağlık Kurulu tarafından onaylanır. Hangi Hastalıklar Kapsama Girer? SGK'nın malulen emeklilik için belirlediği bazı rahatsızlıklar şunlardır: Kanser, epilepsi, Parkinson, beyin tümörleri, Organ nakli, AIDS, siroz, MS hastalığı, Zihinsel gerilik, bipolar bozukluk, şizofreni, Felç, uzuv kaybı, demans, görme kaybı. Engelli ve Malulen Emeklilik Arasındaki Farklar Kriter Engelli Emeklilik Malulen Emeklilik Engellilik Oranı En az %40 En az %60 Rahatsızlığın Durumu Sigortalı olmadan önce engellilik aranır Sigortalı olduktan sonra rahatsızlık gelişir Prim Şartı 3.600 ila 4.680 prim günü En az 1.800 prim günü Çalışma Şartı Çalışıyor olmak ve vergi indirimi almak gerekir Çalışma şartı aranmaz Çalışma Sonrası Durum Emekli maaşı alınırken çalışmaya devam edilebilir Çalışmaya başlanırsa maaş kesilir Engelli ve malulen emeklilik, vatandaşların hayat kalitesini artırmayı hedefleyen sosyal güvenlik mekanizmalarıdır. Ancak bu haklardan yararlanabilmek için belirlenen şartları yerine getirmek önemlidir. Kaynak: Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem