Bağ-Kur sigortalılarının uzun yıllardır beklediği prim indirimi düzenlemesi Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sunulmaya hazırlanıyor. Özellikle bakkal, kasap, berber ve terzi gibi küçük esnaflar ile çiftçileri ilgilendiren bu yasa teklifi emeklilik şartlarını daha erişilebilir hale getirecek. SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'nın 2008 yılında Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) çatısı altında birleştirilmesine rağmen tam anlamıyla sağlanamayan norm birliği yeni düzenlemeyle bir adım daha ileri taşınacak. İşte düzenlemenin tüm detayları...
Prim Gün Şartları Yeniden Düzenleniyor
2008'deki sosyal güvenlik reformunun ardından SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı SGK çatısı altında birleştirilmiş olsa da kurumlar arasındaki farklı emeklilik şartları, sigortalılar arasında eşitsizlik yaratmaya devam ediyor.
Mevcut durumda Bağ-Kur'luların emeklilik için 9000 gün prim ödemesi gerekirken, SSK'lı çalışanlar için bu süre 7200 gün. Yeni düzenleme, Bağ-Kur'luların prim gün şartını 9000'den 7200'e indirerek SSK ile eşitlemeyi hedefliyor.
Kimler Yararlanacak?
Düzenleme özellikle küçük esnaf ve çiftçiler için büyük avantajlar sunuyor.
Basit usulde vergilendirilen bakkal, kasap, berber, terzi gibi esnaf gruplarının yanı sıra tarım sektöründe çalışan çiftçiler de bu düzenlemeden faydalanabilecek. Düzenlemenin 1 milyon Bağ-Kur sigortalısına doğrudan etkisi olacağı tahmin ediliyor.
Prim Gün Sayısı Kaç Gün Düşecek?
Mevcut sistemde Bağ-Kur'lu kadınlar ve erkekler için emeklilikte 9000 gün prim ödeme şartı bulunuyor. Yeni düzenlemeyle bu şart 7200 güne indirilecek. Bu değişiklik, hem kadınlar hem de erkekler için geçerli olacak. Düzenlemenin yasalaşması halinde Bağ-Kur'luların emeklilik hayalleri, çok daha kolay bir şekilde gerçeğe dönüşecek.
Emeklilik Yaşı Değişiyor mu?
Prim gün şartındaki bu düşüş, emeklilik yaşını doğrudan etkilemiyor. Kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 yaş şartı devam ediyor. Ancak, 1 Mayıs 2008 sonrasında sigortalı olanlar için yaş şartı kademeli olarak 65'e kadar yükseliyor. Bu düzenleme, özellikle uzun yıllardır primlerini ödeyen esnaf ve çiftçiler için önemli bir kolaylık sağlayacak.
Prim Borcu Dondurulanlar için "İhya" Fırsatı
Prim borcunu ödeyemediği için prim günleri dondurulan Bağ-Kur sigortalıları da bu düzenlemeden faydalanabilecek. Eksik prim günlerini tamamlamak isteyenler, "ihya" yöntemiyle bu günleri satın alabilecek. İhya işlemi, dondurulan prim günlerinin son brüt asgari ücret üzerinden ödenmesiyle gerçekleştirilecek.
Son Yedi Yıl Kuralı Devam Ediyor
Farklı kurumlarda prim ödemesi olan sigortalılar için geçerli olan son yedi yıl kuralında herhangi bir değişiklik yapılmayacak. Bu kurala göre, son yedi yıllık sigortalılık süresinde hangi kurumda daha fazla prim ödemesi yapılmışsa, o kurumun emeklilik şartları geçerli oluyor. Ancak 1 Ekim 2008 sonrası sigortalı olanlar için bu kural değişiyor ve tüm çalışma hayatındaki prim ödemeleri dikkate alınıyor.
EYT'lilere de Avantaj Sağlanacak
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) kapsamındaki Bağ-Kur'lular da bu düzenlemeden yararlanabilecek. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan EYT'liler, 9000 gün yerine 7200 günle emekli olabilecek. Ancak, emeklilik için gerekli olan yaş şartı EYT'liler için de geçerli olacak.
Başvuru Şartları Nasıl Olacak?
Düzenleme kapsamında prim gün sayısı otomatik olarak güncellenecek. Ancak emekli olmak isteyenlerin yaş şartını tamamlamalarının ardından başvuru yapması gerekecek. Emeklilik başvurusu, e-Devlet üzerinden ya da SGK il müdürlüklerinden yapılabilecek.
Ne Zaman Hayata Geçecek?
Düzenlemenin önümüzdeki günlerde TBMM'ye sunulması bekleniyor. Yasanın Meclis'te kabul edilmesi ve Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından 2025 yılı içinde yürürlüğe gireceği tahmin ediliyor.