EYT ile milyonlarca kişi emeklilik hakkında sahip oldu. Fazla çalışma imkanı bulunmayan kişiler kısmi emeklilikten yararlanırken, 2000 sonrası sigortalılar için ise kademeli emeklilik sisteminin devreye girmesi bekleniyor. Kısmi emeklilikte 10, 12.5 ve 15 yıl prim şartı gerekli olurken, kademeli emeklilik sisteminde yaş şartının kademeli olarak düşürülmesi bekleniyor. Peki, kimler yararlanacak? İşte konuya dair merak edilenler haberimizde...
EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) düzenlemesi kapsamında, tarım işçileri de belirli koşulları yerine getirerek belli imkanlardan yararlanabilmektedir.
İlk işe giriş tarihi 8 Eylül 1999 ve öncesinde olan tarım işçileri (2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu'na tabi), 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme günü şartlarını sağladıklarında EYT'den emekli olma hakkına sahiptir.
1984 yılında yapılan bir düzenleme ile tarımda çalışanlara kendi istekleriyle sosyal sigorta kapsamına girme imkanı sunuldu.
KADEMELİ YAŞA GÖRE EMEKLİ OLMA HAKKI
Bu kişiler, 15 yıllık sigortalılık süresini ve 3600 prim gün sayısını doldurduklarında, kademeli yaşa göre emekli olma hakkına sahip oldu. Kadınlarda yaş şartı 40-54, erkeklerde ise 44-58 olarak belirlendi.
Ancak 2008 yılında gerçekleştirilen sosyal güvenlik reformuyla birlikte tarım SSK uygulaması sona erdi.
Bununla birlikte, 2008'den önce tarım sigortası olan kişilerin, bu süre içinde herhangi bir çıkış yapmamaları durumunda, 3600 prim günü, 15 yıllık sigortalılık süresi ve kademeli yaş şartıyla emeklilik hakları devam ediyor.
EYT düzenlemesiyle birlikte, bu kişilere de emeklilik hakkı tanınıyor.
Dolayısıyla, bu kişiler 10 yıl yani 3600 prim gününü doldurduklarında yaş şartı aranmaksızın emekli olabilirler.
1999 sonrası kademeli emeklilik ne olacak, 2000'liler EYT'den yararlanacak mı?
2000 sonrası işe girenler, kademeli emeklilik sistemi müjdesini bekliyor.
2000-2008 arasında sigortalı olarak ilk kez işe girenlere kademeli emeklilik hakkı tanıyan bir çalışma başlattığı gündeme gelmişti.
Yeni reform çalışması EYT kapsamına girmeyen ve 8 Eylül 1999 sonrasında sigortalı olanlar açısından da avantajlar içerek.
Burada daha erken sigortalı olan ve konulan 7.000 gün prim şartını tamamlayanlar açısından bir kademeli emeklilik sistemi üzerinde çalışılıyor.
Sistemin ne şekilde olacağı henüz belli olmadı, çalışma bittiğinde ortaya çıkacak.
10 YIL PRİMLE KİMLER, NASIL EMEKLİ OLABİLİYOR?
Kısmi emeklilik denilen imkanla 10 yıl prim ödeyenlere emeklilik yolu açılıyor. Bunun için ilk şart 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olmak.
İkincisi de SSK'lı olmak. Ayrıca 3600 prim gününü (10 yıl), 15 yılı (bu süre doldu) ve kadın ise 50, erkek ise 55 yaşı da tamamlamak gerekiyor.
Emekli aylığı ise bu üç şarttan hangisi en son gerçekleşmişse, o tarihe göre belirlenen emeklilik yaşı doldurulduğunda verilmeye başlanıyor.
3 şartı tamamlama tarihine göre emekli aylığı yaşı kadınlarda 58'e ve erkeklerde 60'a kadar çıkıyor.
Burada yaş şartı EYT düzenlemesi ile kaldırılmadı.
12.5 YIL İLE EMEKLİLİK İÇİN NELER GEREKİYOR?
8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olan SSK'lıların kısmi emeklilik için prim gün şartı 4500'e çıkıyor.
Yani 12.5 yıl prim ödemek gerekiyor.
Tabii bununla da bitmiyor. 25 yıldan beri sigortalı bulunmak, kadın için 58, erkek için 60 yaşını doldurmak da gerekiyor.
BAĞ-KUR'LULARDA TAM EMEKLİLİK GİBİ KISMİ EMEKLİLİK ŞARTI DA DEĞİŞECEK Mİ?
Hazırlıkları başlayan Bağ-Kur reformu kapsamında bu konuda bir müjde bekleniyor.
Reform ile küçük esnafın çiftçilerin aralarında yer aldığı 1 milyon kişinin prim gün şartı 9000'den 7200'e çekilecek.
5400 prim günüyle (15 yıl) yaştan kısmi emekli olabilen Bağ-Kur'lularda bu sürenin de reform kapsamında 4500 güne (12.5 yıla) çekilmesi bekleniyor.
