Şartları sağlayan EYT'liler emeklilik için başvururken, eksik primi olanlar borçlanma ya da ihya planlıyor. Temmuz'da ara zam ile net 11 bin 402 liraya ulaşan asgari ücret, bu ödemeleri yükseltiyor. Ne kadar mı? İşte detayları...
BORÇLANMAYA NE ÖDENİYOR?
Borçlanmada en düşük ve en yüksek tutarlar asgari ücrete göre belirleniyor. 1 aylık doğum ve askerlik borçlanmasında en düşük tutar, brüt asgari ücretin yüzde 32'si oluyor.
En çok da bunun 7.5 katı ödeniyor. 10 bin 8 lira olan brüt asgari ücrete göre; şimdi doğum ya da askerlik borçlanması yapanlar her gün için en az 106,75 lira veriyor. Aylık en düşük borçlanma tutarı da 3 bin 202 lira 56 kuruş seviyesinde bulunuyor.
1 çocuk için 2 yıllık doğum borçlanması yapılırsa en az 76 bin 861, 18 aylık askerlik borçlanması için de en az 57 bin 646 lira ödeniyor. Tüm bu tutarlar, 1 Temmuz'dan itibaren uygulamaya girecek yeni brüt asgari ücretle değişecek.
NASIL DEĞİŞECEK?
Asgari ücretin net 11 bin 402, brüt 13 bin 414 lira olmasıyla 1 Temmuz'dan itibaren başvuranların borçlanma için her ay için en az yaklaşık bin 90 lira daha fazla ödemesi gerekecek.
1 aylık en düşük borçlanma tutarı 3 bin 202 lira 56 kuruştan 4 bin 292 lira 52 liraya çıkacak. 2 yıllık doğum borçlanmasına 103 bin 20, 18 aylık askerlik borçlanmasına 77 bin 265 lira ödenecek. 2 yıllık doğum borçlanmasında 26 bin 158, 18 aylık askerlik borçlanmasında 19 bin 619 lira fark oluşacak.
GURBETÇİ İÇİN DE YENİ TUTAR
Yurt dışı borçlanmasında da tutar yeni asgari ücretle artacak. Halen yurt dışı borçlanması yapanlar 1 ay için en az 4 bin 503 lira 60 kuruş ödüyor. Bu tutar yeni asgari ücretle 6 bin 36 lira 35 kuruşa çıkacak. 1 aylık borçlanmada yaklaşık bin 532 lira 75 kuruş seviyesinde fark oluşacak.
İHYA İÇİN NE VERİLECEK?
Emeklilik için eksik primleri tamamlamanın yollarından biri de Bağ-Kur'lular için ihya... Geçmişte prim borcu nedeniyle dondurulan hizmet süreleri bulunan Bağ-Kur'lular, bunların tamamını talepte bulunduğu tarihteki asgari ücret üzerinden canlandırabiliyor.
En az günlük asgari ücretin yüzde 34.5'i oranında prim ödenerek ihya işlemi yapılıyor. Şimdi ihya talebinde bulunan bir kişi 1 aylık ihya için 3 bin 452 lira 70 kuruş ödüyor.
Bu tutar da 1 Temmuz'dan itibaren 4 bin 627 liraya çıkacak. 1 aylık ihya için yaklaşık bin 175 lira daha fazla ödeme yapmak gerekecek.
NE ZAMANA KADAR SÜRE VAR?
Asgari ücretteki artıştan etkilenmeden borçlanma ve ihya yapmak için Haziran ayı sonuna kadar Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) başvuruda bulunmak yeterli olacak.
Ödeme ise daha sonra yapılacak. Başvurunun ardından SGK'dan ödeme için tebligat gelecek. Tebligat tarihinden itibaren doğum ve askerlik borçlanmasının 1 ay, yurt dışı borçlanması ve ihyanın 3 ay içerisinde ödenmesi gerekecek.
Ödeme sonrası söz konusu süreler hizmet süresine eklenecek. Şartları tamamlayan EYT'liler emekli olabilecek.