Zamlı yeni dul ve yetim aylığı günün en çok araştırılan konuları arasında yer alıyor. Ocak zammı dul ve yetim maaşı alanlara da yaradı. Bu kapsamda 2023 yılında; yüzde 25 hisseye göre en düşük dul ve yetim aylığı 1.430 liraya yükselmiş oldu. En yüksek aylık da 13 bin liraya çıkmış oldu. Yeni zamla birlikte dul ve yetim maaşı alanların ek ödemeleri de artırıldı. İşte detaylar...
Dul ve yetim aylığı alanların maaşları Ocak 2023'te yüzde 30 arttı.
2023 DUL VE YETİM MAAŞI NE KADAR?
Cumhurbaşkanı Erdoğan, tüm emeklilerin maaş artış oranının yüzde 30 olarak uygulanacağını duyurdu. Böylece dul ve yetim aylığı alanların maaşları da Ocak 2023'te yüzde 30 artırılmış oldu.
Bu kapsamda 2023 yılında; yüzde 25 hisseye göre en düşük dul ve yetim aylığı 1.430 liraya yükselmiş oldu. En yüksek aylık da 13 bin liraya çıkmış oldu. Yeni zamla birlikte dul ve yetim maaşı alanların ek ödemeleri de artırıldı.
YETİM AYLIĞI NEDİR?
Çocuklara, anne-babaları dolayısıyla ödenen ölüm aylığına "yetim aylığı" da denilmektedir. Kanuna göre kız ve erkek çocuklarına, anne-babalarından olan hak sahipliği nedeniyle aylık bağlanması için farklı şartların varlığı gerekmektedir.
DUL MAAŞI ALMA ŞARTLARI NELER?
Ölüm aylığı alabilmek için ölen eşin en az 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları priminin bildirilmiş olması şartı var.
SGK'lı olanların en az 5 yıl sigortası ve 900 gün primi varsa yine maaş bağlanıyor. Eşin çalışıyor olması ya da emekli olması durumunda aylıkta belli kesintiler yapılıyor. Örneğin çalışmayan ya da emekli olmayan koca ölen eşinin maaşının yüzde 75'ini alırken, çalışıyorsa yüzde 50'sini alıyor.
Yine maaş alabilecek durumda çocuklar varsa ödenecek para belli oranlarda bunlar arasında pay edilebiliyor. Burada eş olarak tamamen nikahlı evlilikler kast ediliyor. Birlikte yaşamak ya da dini nikahlı olmak, çocuklar olsa dahi ölüm aylığı bağlanmasında dikkate alınmıyor.
Erkek, SGK ve Bağkur kapsamında çalışıyorsa veya emekliyse ölen eşin aylığının yüzde 50'sini dul aylığı olarak alabiliyor. Erkek sigortalı çalışmıyor ve Bağkurlu da değilse ölen eşinin aylığının yüzde 75'ini alıyor.
Ölen eş Emekli Sandığı'na tabi ise ve erkek de memur veya memur emeklisiyse bu durumda erkek ölen eşinin aylığının yüzde 50'sini alıyor. Bu hakkın elde edilebilmesi için ölen eşin en az 5 yıllık memuriyeti olması gerekiyor.
EMEKLİYE 'İLAVE' ZAM! 2.602 TL ARTIŞI KİMLER ALACAK?
Bu ay tüm emekliler için zam ayı oldu. Üstelik ek iyileştirmelerle kazanımlar da büyüdü. SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin Ocak zammı 14.6, memur emeklilerinin 13.52 puanlık ilaveyle yüzde 30'a çıkarıldı.
SSK ve Bağ-Kur emeklilerinde taban aylık ödemesi 3 bin 500 liradan yüzde 57'yi aşan artışla 5 bin 500 liraya yükseltilirken, bu düzenleme bazı emeklilere ikinci bir artış getirdi.
15 Ocak'ta yürürlüğe girecek ek gösterge düzenlemesi de memur emeklilerine ikinci artışı getiren düzenleme oldu. Ancak artışlar bununla sınırlı değil. Bir zam da emekli doktorlara geldi.
NE KADAR OLDU?
Emekli Sandığı kapsamındaki emekli doktorların bu ay ilave ödemeleri artıyor. Emekli aylıklarıyla birlikte her ay verilen ilave ödeme, memur maaş katsayısındaki yüzde 30 artışla yükseldi.
Uzman olmayan emekli doktorların ilave ödemesi 6 bin 672 liradan 2 bin 1 lira artışla 8 bin 673 liraya, uzman doktorların ilave ödemesi de 8 bin 673 liradan 2 bin 602 lira artışla 11 bin 275 liraya ulaştı.
KİMLER ALIYOR?
İlave ödemeden aylıklarıyla birlikte makam tazminatı ödemesine hak kazanamamış olan ve çalışmayan emekli doktorlar yararlanıyor.
Doktor vefat etmişse, ilave ödeme, hak sahibi yakınlarına veriliyor. Bu kişiler aylık bağlama oranları doğrultusunda ek ödemeden yararlanabiliyor.
EŞİ, ÇOCUĞU NASIL YARARLANIYOR?
Örneğin; vefat eden bir uzman doktorun yüzde 50 oranında aylık bağlanan eşine 4 bin 336 lira ilave ödeme veriliyordu. Bu ödeme 5 bin 637 liraya yükselecek.
Yine vefat eden uzman doktorun yüzde 25 oranında aylık bağlanan çocuğuna yapılan ödeme 2 bin 168 liradan 2 bin 818 çıkacak.
GÖSTERGE GEÇEN YIL ARTTI
Emekli Sandığı'ndan emekli olup makam tazminatı almayanlara yapılan bu ödeme, Ocak ve Temmuz aylarında memur maaş katsayısında yaşanan artışla yükseliyor.
Bu ödemenin hesabında kullanılan gösterge de geçen yıl yapılan düzenlemeyle uzman olmayan doktorlarda 13.000'den 20.000'e, uzman doktorlarda 17.000'den 26.000'e yükseltilmişti.
