Ülkemizde çalışanlara bazı meslekler için erken emeklilik imkanları var.
'Yıpranma payı', 'Fiili Hizmet Süresi Zammı (FHSZ)' diye tanımlanan bu avantaj, çalışılan sürelere belli oranda gün eklenerek ve işe girişi belli oranda geriye çekerek emeklilik imkanı sağlıyor.
SÜRELERE DİKKAT!
Bu sistem genelde ağır ve yıpratıcı işlerde çalışanlara yönelik bir uygulama.
45 iş dalında belirlenen mesleklerin bir kısmı özel sektör kolları iken, kamu kurumları da bulunuyor.
Belli mesleklerde çalışanlar her bir yıl için emekliliklerine 60 ya da 90 gün, kimi mesleklerde ise 180 gün fazladan süre (yıpranma hakkı) kazanıyor.
Yıpranma hesabında her meslek için belirlenen süre sınırları da bulunuyor. Bu süre 5 yılı geçemiyor.
Yani ne kadar çalışılırsa çalışılsın, alınabilecek ek süre 5 yıldan fazla olamıyor.
Tek istisna olan Türk Silahlı Kuvvetleri, MİT ve Emniyet mensupları için bu süre 8 yıla kadar çıkıyor.
Yaş indiriminden yararlanmak için çalışma süresi koşulu da var.
Yeraltındaki işlerde çalışanların bin 800, diğer sigortalıların ise 3 bin 600 gün FHSZ kapsamında çalışmış olmaları gerekiyor.
SAĞLIKÇIYA 2.5 YAŞ
FHSZ kapsamındaki bir sektörde çalışmış olmak yetmiyor.
Belirtilen işi yapmak gerekiyor. Erken emeklilik imkanı verilen meslek grupları arasına son katılanlardan biri sağlıkçılar.
Sağlık çalışanlarının çalıştıkları her 360 güne karşılık, 60 gün ilave ediliyor.
5 yıl yıpranma hakkı elde edilen sağlık çalışanı 2.5 yıl erken emekli olabiliyor.
EYT'LİYE PRİM FORMÜLÜ
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) için çalışmalar sürüyor.
Yıl şartını tamamlayıp primi eksik olanlar için de borçlanmanın da içinde olduğu bazı formül arayışları da bulunuyor.
Bu arada yıpranma ile emekliliğin öne çekilmesi hakkının da genişlemesi söz konusu.
Yıpranmanın hangi meslekleri daha kapsayacağı, kaç yıl olacağı ve geçmişe dönük nasıl işleyeceği üzerinde duruluyor.