5 milyon EYT'liye emeklilik! Prim ve yıl şartı var mı? Kimler hemen emekli olacak? İlk maaş ne zaman ödenecek? Kaç gün prim gerekiyor?

Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın müjdesini verdiği EYT düzenlemesi Meclis'e geldi. Prim ve yıl şartını tamamlayanlara yaşa bakılmaksızın emeklilik süreci başladı. İşte milyonları emekli edecek tarihi düzenlemenin tüm detayları..

Çığıl Ön Yener

takvim.com.tr

Giriş Tarihi: 31 Ocak 2023 06:56 Güncelleme Tarihi: 31 Ocak 2023 09:08

Milyonlarca EYT'linin heyecanla beklediği düzenleme TBMM Başkanlığı'na sunuldu.

İlk etapta 2 milyon 250 bin, toplamda da 5 milyonu aşkın kişiye emeklilik yolunu açan düzenlemenin detayları da belli oldu.

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) SON DURUM! EYT YAŞ TABLOSU, yıllara göre prim gün sayısı ve eyt şartları neler?

ŞUBAT'TA BAŞVURU
2'si yürürlük olmak üzere 4 maddeden oluşan kanun teklifiyle 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olanlardan yürürlükteki mevzuat kapsamında prim ve yıl şartını tamamlayanlar için yaş şartı kaldırılıyor.

Bu tarihten sonra sigortalı olup borçlanmayla başlangıcını bu tarih öncesine çekenlere de emeklilik yolu açılıyor.

EYT'lilerden aynı özel sektör işyerinde çalışmaya devam edenler için işverenlere prim desteği verilirken, taşerondan kadroya geçen işçiler için zorunlu emeklilik kaldırılıyor.

''NEŞTER VURULDU'' EYT düzenlemesinde MECLİS'E SUNULDU!

Kanun teklifinin detaylarına ilişkin bilgi veren AK Parti Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, "En geç haftaya salı ya da çarşamba günü Genel Kurul'da yasalaşmasını öngörüyoruz. Şubat ayında yasalaşarak yürürlüğe girecek" dedi.

Peki kimler, nasıl emekli olacak? İşte EYT reformu hakkındaki tüm soruların yanıtları...

Kimler yasa çıkar çıkmaz aylığa kavuşacak?
8 Eylül 1999 tarihi ve öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlayan ve yürürlükteki mevzuata göre prim ve yıl koşullarını yerine getiren herkes yaşı ne olursa olsun emekli olabilecek.

Buna göre SSK'lılardan kadın ise 20 (bu süre doldu), erkek ise 25 yıl hizmet süresini doldurup, işe giriş tarihine göre 5000 ile 5975 arasında prim gününü tamamlayanlar emeklilik hakkı kazanacak.

Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'nda ise kadınlarda 20 tam yıl (7200 gün), erkeklerde 25 tam yıl (9000 gün) primi tamamlayanlar emekli maaşı alma hakkını elde edecek.

Meclis'e sunulan yasa teklifi ile emeklilik için yaş şartı kaldırılırken, geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmayacak ve geriye dönük hak talep edilemeyecek.

Nasıl başvuru yapılacak?
SSK'lılar ve Bağ-Kur'lular e-Devlet üzerinden ya da SGK il, ilçe müdürlüklerine başvurabilecek. Memurlar ise Hizmet Takip Programı üzerinden işlem yapacak.

EYT kapsamında olanlar hangi statüden emekli olacak?
Hizmet dökümünde son 7 yıllık (2520 gün) çalışmaya bakılacak.

Hangi kurumdan daha fazla prim (1261 gün ve üstü) ödenmişse o kurumdan (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) emekli olunacak. O kurumun prim ve yıl şartının sağlanması gerekecek.

Emeklilik kurumu olarak bakılacak son 7 yıl, geriye doğru takvim olarak değil, sigortalı geçen 7 yıl olarak anlaşılmalı.

Ne zaman başvuru yapılacak?
Prim ve yıl şartlarını tamamlamış olanlar, yasa çıktığı andan itibaren hemen emeklilik dilekçesi verebilecek. Henüz tamamlamamış olanlar ise tamamladıkları tarihte emekli olma hakkına kavuşacak.

İlk maaş ne zaman alınacak?
Mevzuata göre; SSK'lıların ve Bağ-Kur'luların aylığa hak kazanma şartlarını yerine getirmeleri halinde aylıkları, yazılı istek tarihini takip eden ay başından itibaren başlıyor. Buna göre, Şubat'ta başvuranların maaşı 1 Mart'tan itibaren hesaplanacak.

İlk maaşların Mart'ta hesaba yatırılması bekleniyor. Burada emekli aylığı bağlama işleminde yaşanabilecek olası bir uzama kayba yol açmayacak. EYT'liler biriken maaşlarını alacak.

EN AZ 5 BİN 500 TL MAAŞ
AK Parti Grup Başkanvekili Akbaşoğlu, yasa teklifine ilişkin bilgi verirken, "EYT'liler az maaş alacak iddiası çarpıtmadır. EYT'lilerin daha az maaş alma durumu söz konusu değil. Sayın Cumhurbaşkanımız paylaştı, en düşük emekli maaşı 5 bin 500 lira.

Bunun altında kimse maaş almayacak. Bu konuda farklı bir değerlendirme doğru değildir" dedi.

Akbaşoğlu, tazminatın yasada yer almadığını belirterek, "KGF destekli kredilerle kıdem tazminatının işçimizin hesabına yatırılacağı bir model olacak" dedi.

EMEKLİLİKTE TARİHİ HAMLE
8 Eylül 1999 ve öncesinde çalışmaya başlayanlar faydalanacak.
9 Eylül 1999 ve sonrasında işe girenler de borçlanmayla kapsama girebilecek.
Herhangi bir yaş sınırı uygulanmayacak.

Yaş dışında prim günü ve sigortalılık süresini tamamlayanlara aylık bağlanacak.
Emekli olduktan sonra aynı işyerinde devam edenler için 5 puan prim desteği verilecek.
Taşerondan kadroya alınan işçiler çalışmaya devam edebilecek.

Gelecek hafta yasalaşması bekleniyor.
Emeklilik başvuruları Şubat'ta yapılacak.
5 bin 500 liranın altında maaş olmayacak.

PERŞEMBE KOMİSYONDA
EYT ile ilgili kanun teklifinin, 2 Şubat Perşembe günü saat 11.00'de TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşüleceği açıklandı.

EMEKLİ SAYISI
Yıl Kişi
2002 5.888.418
2005 6.837.393
2010 8.820.694
2015 10.88.165
2020 12.490.710
2022 13.100.000

BAĞ-KUR VE EMEKLİ SANDIĞI
Kadınlar: 20 tam yıl prim (7200 gün)
Erkekler: 25 tam yıl prim (9000 gün)

BORÇLANMA DA KAZANDIRACAK
Kanun teklifine göre, 9 Eylül 1999 ve sonrasında sigortalı olanlardan borçlanmayla başlangıcını bu tarih öncesine çekenlere de EYT düzenlemesi kapsamında yaşa takılmadan emekli olma yolu açılıyor. İşte bu konuda bilinmesi gerekenler...

Askerlik borçlanması nasıl EYT'li yapacak?
Askerlik borçlanması ile girişini 8 Eylül 1999 öncesine çekebilenler EYT kapsamına girebilecek. Başlangıcı geriye çekmek için ise sigortalı olmadan önce askerliğin yapılmış olması gerekiyor. Bu da yetmiyor.

Borçlanma ile sigorta başlangıcının 8 Eylül 1999 öncesine çekilebilmesi gerekiyor. SSK ve Bağ- Kur'luların sigortalı olmadan önce yaptığı askerlik için borçlanması, sigorta giriş tarihini borçlanılan gün kadar geriye çekiyor. Memurlarda ise askerlik borçlanması farklı etki yapıyor.

Memuriyet öncesi askerlik hizmeti eğer 23 Mayıs 2002 tarihinden önce ise emeklilik yaşını etkiliyor. Ama işçilerde olduğu gibi sigortalılık başlangıç süresini borçlanma kadar öne çekmiyor.

Doğum borçlanması yapmak hangi hallerde sigorta başlangıcını geriye çeker?
Kadınlar sigortalı olduktan sonra yaptıkları doğumları borçlanabiliyor.

Ancak bu borçlanma prim gün sayısını, başlangıç tarihini geriye çekmiyor. Ancak anneler stajdan sonra doğum yapmışlarsa bunları borçlanabiliyor.

Stajdan sonra doğum yapanlar, borçlanma ile başlangıcını 8 Eylül 1999 öncesine çekebiliyorsa EYT'den yararlanabilecek.

8 Eylül 1999'dan sonra sigortalı olanlar için teklifte ne deniliyor?
9 Eylül 1999'dan (dahil) sonra çalışmaya başlamalarına rağmen sigortalılık başlangıcını geriye götürmeye imkan tanıyan ilgili mevzuat hükümlerine göre yapmış oldukları borçlanmalar ile sigortalılık başlangıç tarihi 8 Eylül 1999 (dahil) öncesi olacak şekilde geriye götürülenler de düzenleme kapsamında emekli olabilecek.

Borçlanma yapanlar 'bu sayede gelinen işe başlangıç tarihindeki' prim gün şartına tabi olacak.

Avukatlar nasıl EYT'li olur?
Avukatlar, sigortalı olmaksızın ilk 6 ay mahkemelerde, kalan 6 ay da avukat yanında olmak üzere toplam 1 yıllık staj sürelerini gösteren onaylı baro belgesi ve borçlanma talep dilekçesi ile kuruma başvurmaları halinde bu süreleri borçlanabiliyor.

8 Eylül 1999 sonrası sigortalı olanların EYT kapsamına girmesi için bu borçlanma ile başlangıcı 8 Eylül 1999 öncesine çekebilmesi şart. 1 yıllık sürenin tamamını borçlanmak şart değil, ihtiyaç kadar da borçlanılabiliyor.

Ne kadar borçlanma yapılmalı?
Tüm süreler için borçlanma yapmak şart değil. İhtiyaç kadar borçlanma yapılabiliyor.

Burada başlangıcı 8 Eylül 1999 öncesine çekecek kadar borçlanma yapmak önemli. Bazı kişiler için 1 günlük borçlanma bile yetebilecek. Yani 1 gün bile EYT'li yapabilecek.

SKK EMEKLİLİK ŞARTLARI
ERKEKLER

KADINLAR

GURBETÇIYE EMEKLİLİK HAKKI
Yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarının ülkemizde belli şartlarda emekli olma hakları bulunuyor.

Buna göre erkekler yurt dışında 18 yaşından sonra çalıştıkları süreleri, kadınlar ise 18 yaşından sonra bulundukları süreleri borçlanarak (satın alarak) emeklilik hakkına kavuşabiliyor.

Bu şekilde yurt dışı borçlanmalar Bağ- Kur kapsamında sayıldığı için şartlar da buna göre belirleniyor.

Yurt dışındaki borçlanmalar Türkiye'de sigorta girişi olan gurbetçileri EYT kapsamına alıyor. 5510 sayılı yasanın 41. maddesi gereği Türkiye'de sigorta olmadan önceki yurt dışı günlerini borçlanan gurbetçiler işe giriş tarihlerini borçlandıkları gün kadar geri çekebiliyor.

Böylece işe girişini 8 Eylül 1999 öncesine çekebilen bir gurbetçi Bağ-Kur kapsamında EYT'li olarak yaş şartına bakılmadan emekli olabilecek.

Türkiye'de sigorta olduktan sonra yurt dışına giden gurbetçiler için ise eksik primlerini bu şekilde tamamlama imkanı bulunuyor.

ÖRNEK 1 (Erkek):
Türkiye'de sigorta olduğu tarih: 5 Eylül 1995 Prim gün sayısı: 4750 gün
EYT için gerekli prim şartı: 5750 gün
Yurt dışında çalıştığı dönem: 2010-2020
Emekli olmak için gerekli borçlanma günü: 1000 gün

ÖRNEK 2 (Erkek):
Türkiye sigorta olduğu tarih: 7 Eylül 2001
Prim gün sayısı: 7000 gün Yurt dışında çalıştığı tarih: 1990-1999
EYT için borçlanması gereken süre: 720 gün (2 yıl)