Emeklilik sisteminde köklü değişimlerin adımları atılmaya başlandı. Emekli olup çalışan EYT'liler için prim indirimi yapılacak. İşçi payı yüzde 15'ten 7.5'e inerken, aynı iş yerinde devam edenler için işverenin ödeyeceği prim de 5 puan düşecek. Öte yandan Bağkur'lular 9 bin yerine 7.200 primle emekli olabilecek. Böylelikle 1800 gün daha az primle 5 yıl erken emekli olacaklar. Peki, kimler bu fırsattan yararlanacak? İşte merak edilenler haberimizde!
Prim ve yıl şartını tamamlayan EYT'liler emekli aylıklarına kavuşurken, çalışmaya devam edenler ikinci maaşın yanı sıra prim avantajı da elde ediyor.
Emekli olan özel sektör çalışanlarının primleri yüzde 15'ten 7.5'e inerken, eğer aynı işyerinde devam ediliyor ve 30 gün içinde giriş yapılıyorsa işverenin hissesinde de 5 puanlık indirim uygulanıyor.
SGK'DAN GENELGE
Bu 5 puanlık avantajın detaylarına Sosyal Güvenlik Kurumu da (SGK) bir genelgeyle açıklık getirdi. Peki bu avantajlardan kimler nasıl yararlanacak? İşte detayları...
5 puanlık indirimden hangi işverenler yararlanacak? Hangi şartlar sağlanmalı?
SGK'nın yayımladığı genelgeye göre 5 puanlık indirimden yararlanmak için şu şartların sağlanması gerekiyor:
- Çalışanın işten ayrılış bildirgesi 3 Mart 2023 ve sonrasında emekli aylığı talebi nedeniyle verilmeli ve işten ayrılış tarihini takip eden 30 gün içerisinde aynı işyerinden sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamalı.
- Çalışan 3 Mart 2023 ve sonrasında emekli aylığı talebinde bulunmalı ve bu talebe istinaden 5510 Sayılı Kanun'un EYT'lilere emekliliği düzenleyen geçici 95'inci maddesi kapsamında ilk defa emekli aylığı bağlanmalı.
- İşyeri özel sektör işverenine ait olmalı.
- Aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi yasal süresi içinde verilmeli.
-Tahakkuk eden primler yasal süresi içinde ödenmeli.
- İşverenin Türkiye genelinde yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçları bulunmamalı.
- İşverenin çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı yönünde herhangi bir tespit bulunmamalı.
İndirim için nelere dikkat edilmeli?
- 5 puanlık indirimden yararlanılmak istenen sigortalıların işten ayrılış bildirgeleri 3 Mart 2023 tarihi ve sonrasında '8-Emeklilik (Yaşlılık) veya Toptan Ödeme' işten çıkış kodundan düzenlenerek kuruma gönderilmeli.
- İşten ayrılış tarihini takip eden 30 gün içinde sosyal güvenlik destek primine tabi aynı işyerinde çalışmaya başladığına ilişkin sigortalı işe giriş bildirgesi de kuruma iletilmeli.
- 30 günlük sürenin bitim tarihinin hafta tatili ya da resmi tatile rastlaması halinde 30 günlük sürenin uzatımına gidilmeyecek. Bu nedenle tarih hafta sonuna denk geliyorsa, indirimden yararlanmak için daha erken giriş işlemi yapılmalı.
- İşverenler tarafından düzenlenen işten ayrılış bildirgeleri ile işe giriş bildirgelerindeki işyeri sicil numaraları aynı olmalı.
Birden fazla işyerinde çalışan işçi için hangi işveren indirimden yararlanabilecek?
5510 sayılı Kanun'un geçici 95'inci maddesinin birinci fıkrası kapsamında yaşlılık ve emekli aylığı talebi nedeniyle '8-Emeklilik (Yaşlılık) veya Toptan Ödeme' işten çıkış kodundan sigortalının işten ayrılışını veren her bir işyeri, aranan şartları sağlaması kaydıyla bu sigortalıdan dolayı bu indirimden yararlanabilecek.
EV İŞLERİ YAPAN DA YARARLANACAK
Ev işlerinde çalışanlar için de 5 puanlık indirimden yararlanılabilecek mi?
İndirimden, ihale konusu iş üstlenen işyerleri hariç olmak üzere, özel sektör işverenlerine ait işyerlerinde çalışan sigortalılar ile 5510 sayılı Kanun'un ek 9'uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla çalışan sigortalılardan dolayı yararlanılabilecek.
SÜRE SINIRI YOK
5 puanlık indirim işverene nasıl yansıyacak?
Sosyal güvenlik destek primi, brüt asgari ücret ile bunun 7.5 katı arasında değişen brüt kazanç üzerinden alınıyor. 5 puanlık prim indirimi de bu alt ve üst sınır içinde yer alan kazanca uygulanacak.
Mevcut asgari ücrete göre indirilecek aylık prim tutarı 500,40 TL ile 3.753 lira arasında olacak. Destek priminde 5 puanlık indirim aynı işyerinde çalışıldığı sürece devam edecek.
NET ÜCRET YÜKSELECEK
Çalışmaya devam edenin maaşı artacak mı?
Emekli olup çalışan EYT'lilerin primlerinde sadece işveren payı değil, işçi payı da değişiyor.
Emekli olup çalışmaya devam edenlerden yüzde 14 SGK ve yüzde 1 işsizlik sigortası primi kesintisi yerine yüzde 7.5'lik sosyal güvenlik destek primi (SGDP) kesintisi yapılacak.
Asgari ücretli çalışanın aylık prim kesintisi bin 501 lira 20 kuruştan 750,60 liraya inecek. Bu tutardan da 112,59 lira gelir vergisi kesilecek. İşçinin eline 9 bin 144 lira 81 kuruş net ücret geçecek.
Yani brüt 10 bin 8 lira asgari ücretle çalışanın net ücreti emeklilik öncesi 8 bin 506 lira iken, emeklilik sonrası 9 bin 144 liraya çıkacak. İşçinin net ücreti 638,1 lira artacak. Bu avantaj maaşa göre daha da artacak.
Prim avantajı tüm çalışanların maaşına yansıyacak mı?
İşçi priminde yaşanan bu fark, işverenle brüt maaş üzerinden anlaşma yapanlara yansıyor. Net maaştan anlaşanlarda ise bu fark işveren tarafından değerlendiriliyor.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın milyonlarca esnafın yüzünü güldüren vergi muafiyetleri müjdesinin ardından sosyal güvenlikte de reform adımları atılacak.