Milyonlarca memur ve emekli gözünü Temmuz zammına çevirirken, asgari ücretle çalışan yaklaşık 6 milyon kişi de kendilerine de bir artış olup olmayacağını merak etmeye başladı.
ARA ZAM GEÇEN YIL YAPILDI
Asgari ücret genelde yılda 1 kez belirlenirken, hem 2022'de hem 2023'te bir ara zam söz konusu oldu.
Geçtiğimiz yıl maaşlarına Ocak'ta yüzde 54.7 artış, Temmuz'da da yüzde 34 ara zam yansıtılan asgari ücretliler, bu yıla ise yüzde 49.11'lik artışla başladı. Asgari ücretin neti 11 bin 402 liradan 17 bin 2 liraya, brütü de 13 bin 414 liradan 20 bin 2 liraya yükseldi.
MERKEZ NE DEDİ?
Gelir ve damga vergisi desteği bu yıl da devam ederken, işverenlere her işçi için verilen aylık destek de 500 liradan 700 liraya yükseltildi.
1 Ocak itibariyle yürürlüğe giren asgari ücretin yıllık olarak belirlendiği de belirtildi.
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan'ın imzasıyla geçen hafta hükümete gönderilen mektupta da "Asgari ücretin yılda bir kez güncellenmesi, öngörülen dezenflasyon patikasının tesis edilmesi açısından kritik bir önem taşımaktadır" denildi.
İŞ DÜNYASI NE DÜŞÜNÜYOR?
Peki bu asgari ücretin artmayacağı anlamına mı geliyor? Burada karar hükümet tarafından enflasyona göre verilecek.
Asgari ücretlilere enflasyon oranı kadar olmasa da belli bir miktar artış yapılmasının mümkün olabileceği ifade ediliyor.
İş dünyasında da bir ara zam hareketliliğinin başladığı belirtiliyor. Bilançolara ara zam bütçesi eklemeye başlayan şirketler bulunuyor. Nitelikli iş gücünü kaybetmek istemeyen sanayiciler, bu nedenle ara zam formülüne kapıyı açık tutuyor.
KARAR NE ZAMAN VERİLECEK?
Asgari ücrete bir ara zam yapılıp yapılmayacağı konusundaki karar Haziran ayında verilecek. Eğer bir ara zam kararı verilirse Asgari Ücret Tespit Komisyonu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından toplantıya çağrılacak.
İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan 15 kişilik komisyon bu toplantıların sonucunda artış için kararını verecek. Belirlenecek ücret de 6 ay süreyle geçerli olacak. Aralık ayında da 2025 yılında uygulanacak asgari ücret belirlenecek.
ARA ZAM OLMAZSA?
Asgari ücrete bir ara zam yapılmasa da işverenlerin çalışanların ücretini artırması mümkün. Yetişmiş, nitelikli, alanında uzman personelini elinden kaçırmak istemeyen işverenler, çalışanlarının maaşına istediği zaman bir ara zam uygulayabilir. Zaten bunun için hazırlık yapan şirketler olduğu belirtiliyor.
NELERİ ETKİLEYECEK?
Asgari ücrete yapılacak ara zammın etkisi bu ücretle sınırlı kalmayacak. Asgari ücretlilerle birlikte işyerlerindeki diğer çalışanların maaşları da yeniden belirlenecek.
Çalışanların vergi dışı bırakılacak kazanç tutarı yeni asgari ücretle artacak. Brüt ücretle anlaşanların eline geçecek net tutar yükselecek.
İşten ayrılan asgari ücretlilerin alacağı kıdem ve ihbar tazminatı da bir ara zam yapılırsa güncellenecek.
Çalışanlara verilen en düşük rapor parası zamlanacak. Doğum yapanların en düşük iş göremezlik ödeneği yükselirken, yarı zamanlı çalışan anneye İŞKUR'un yaptığı ödeme de artacak.
Stajyer ücreti yenilenecek. İşsizlik maaşında da en düşük ve en yüksek tutarlar değişecek.
Sosyal yardım alanlardan iş arayanlara ve işe yerleşenlere verilen destekler artacak.
65 yaş aylığı, evde bakım aylığı, engelli aylığı, aile desteği gibi ödemelerden yararlanmak için bakılan gelir sınırı yükselecek. Böylece bu desteklerden daha fazla yararlanılabilecek.
Primler yükselirken, doğum, askerlik, yurt dışı gibi borçlanma tutarları da artıştan etkilenecek.
