Aralık ayı ile birlikte başlayan ve milyonlarca vatandaşı ilgilendiren asgari ücret maratonunda sona gelindi. Yapılan üç toplantı sonrasında henüz bir rakam konuşulmazken TÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay, işveren tarafından teklif gelmemesine tepki göstererek talep ettikleri net asgari ücreti 29 bin 583 lira olarak açıkladı.
Bundan sonra dördüncü bir toplantı yapılarak kararın açıklanması bekleniyor. Ancak toplantı öncesinde bazı ikili üçlü görüşmeler de gerçekleşebilir.
NASIL ÇÖZÜLECEK?
Üç toplantıdan karar çıkmaması üzerine bir dördüncü karar toplantısının yapılması gerekecek. Asgari ücretin en geç 31 Aralık gece yarısına kadar belirlenmesi de gerekiyor. Ancak bize ulaşan bilgilere göre bu dördüncü karar toplantısı öncesinde bazı zirvelerin de toplanacağı yönünde.
Özellikle Külliye'de ilgili bakanların da katılacağı bir toplantıda konu ele alınabilir. Bunun dışında sendika başkanlarının katılacağı ek toplantılar da gündemde. Hafta başında yapılması beklenen bu toplantılardan sonra komisyon tekrar bir araya gelerek bir rakam üzerinde anlaşacak.
Bu rakamın daha sonra Başkan Recep Tayyip Erdoğan'a da sunulması bekleniyor. Tüm bu gelişmeler ile birlikte yeni asgari ücretin 25 Aralık Çarşamba ya da 26 Aralık Perşembe günü açıklanması da bekleniyor.
HESAPLAMALAR NASIL?
Asgari ücret belirlenirken enflasyon en önemli veri olarak kullanılıyor. Geçtiğimiz yıllardaki artışlara bakıldığında yapılan zam oranlarının o yılın enflasyonunun üzerinde olduğu görülüyor. Bu yıl enflasyon yüzde 44-45 bandında bekleniyor. Bu enflasyon oranı da asgari ücret belirlenirken etkili olacak. Değişik alternatiflerde artış yapıldığında ortaya çıkan yeni asgari ücret rakamları şöyle oluyor:
YÜZDE 30 ARTARSA
Brüt ücret: 26.003
Net ücret: 22.103
İşverene maliyet: 30.55
YÜZDE 35 ARTARSA
Brüt ücret: 27.003
Net ücret: 22.953
İşverene maliyet: 31.730
YÜZDE 41.5 ARTARSA
Brüt ücret: 28.303 TL
Net ücret: 24.058 TL
İşverene maliyet: 33.257
YÜZDE 44 ARTARSA
Brüt ücret: 28.803 TL
Net ücret: 24.483 TL
İşverene maliyet: 33.844 TL
TÜRK-İŞ'İN TALEBİ
Brüt ücret: 34. 803 TL
Net ücret: 29.583 TL
İşverene maliyet: 44.375 TL
GEÇMİŞTE NASIL OLDU
Asgari ücret yıllık olarak belirleniyor. Ancak 2022 ve 2023 yıllarında haziranda da asgari ücret artışı yapıldı. Böylece bu iki yalda artış oranları yüzde 100'ü geçti. Son olarak bu yıl için de yüzde 49 oranında artış yapılmıştı.
Asgari ücret artışlarına bakıldığında genel olarak enflasyonun üzerinde oranlar olduğu görülüyor. İşte son beş yılda asgari ücrete yapılan zamlar ve oranları.
ASGARİ ÜCRET NASIL BELİRLENİYOR?
Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor.
Komisyon, yeni asgari ücret çalışmaları kapsamında aralık ayında belirlenen tarihlerde toplanıyor.
Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde ise başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
MEVCUT ASGARİ ÜCRET NET 17 BİN 2 LİRA
Asgari ücret, halen bir işçi için aylık brüt 20 bin 2 lira 50 kuruş, kesintiler düştüğünde net 17 bin 2 lira 12 kuruş olarak uygulanıyor.
Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 23 bin 502 lira 94 kuruş. Bunun 20 bin 2 lira 50 kuruşunu brüt asgari ücret, 3 bin 100 lira 39 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 400 lira 5 kuruşunu işveren işsizlik sigorta fonu oluşturuyor.