Emeklilik için yaşı bekleyenler için önemli haber geldi. Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu'nda bakanlığının 2023 bütçe sunumunu yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, ilk kez sayı verdi. Düzenlemeyi Aralık ayı içerisinde Meclis'e sunacaklarını aktaran Bilgin, "Şu anda yaş şartını kaldırırsak, prim gün sayısı ve hizmet süresi tutan yaklaşık 1.5 milyon kişi var. Yeni yılda uygulanacak. Cumhuriyet'in 100. yılında bu sorun da çözülecek. EYT'lilerin çoğu 4A'lı, SSK'lı" dedi.
Şartları taşıyanların yüzde 87'sinin özel sektörde çalıştığını söyleyen Bilgin, işverenlerin toplu emeklilik taleplerinin oluşturacağı yüksek kıdem tazminatı yükümlülüğü endişelerine de değindi. Bilgin, "Bütün tarafların görüşlerini değerlendirdik ama onların da yeni talepleri var. Kimse endişe etmesin. Bu sorun bu sene Meclis'te çözülmüş olarak gelecek" dedi.
EYT'DE SON DURUM NE: EYT dernekleri Mecliste! En düşük EYT'li maaşı, Yaş şartı, Prim günü...
İşverenler, uygun maliyetli kredi desteği ve taksit imkanı gibi taleplerini dile getirmişti.
KİMLER KAPSAMDA?
8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olup prim ve yıl şartını tamamlayanlara yasayla emeklilik yolunun açılması bekleniyor. Eğer yaş şartı kaldırılır ve herhangi bir ek bir şart da getirilmezse 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olan SSK'lılardan işe giriş tarihine göre 5000 ile 5975 gün arasında primi bulunanlar, kadınsa 20, erkek ise 25 yılı tamamlamışsa emekli olabilecek. Emekli Sandığı ve Bağ-Kur'da ise kadınlarda 20 tam yıl (7200 gün), erkeklerde 25 tam yıl (9000 gün) hizmeti tamamlamak yeterli olacak.
Prim ve yıl şartlarını tamamlayamayanlar, şartları sağladıklarında emekli aylığına kavuşacak. EYT'li kadınların tamamı 20 yıllık süreyi doldurmuş durumda. Erkekler için 25 yıllık süre ise 1997 yılı ve öncesinde sigortalı olanlar için tamamlanmış durumda. EYT'li erkeklerin tamamı 8 Eylül 2024 tarihinde süresini dolduracak. Bu tarihten sonraya ise sadece hâlâ prim günü eksik olanlar kalacak.
EK GÖSTERGE MESAJI
Bakan Bilgin, 3600 ek göstergede özellikle emeklilik dönemini kolaylaştıracak kapsayıcı düzenleme yaptıklarını belirterek, "Bazı grupların 'Kapsamın dışında kaldık, yeterince istifade edemedik' diye şikayetleri var. Bunların da taleplerini dikkate alıyoruz, gerekirse bunlarla ilgili düzenleyici yeni çalışmalar yapmaya da açık olduğumuzu ifade etmek isterim" diye konuştu.
YIL VE PRİM ŞARTINI KALDIRMIYORUZ
Bakan Bilgin, EYT düzenlemesinin herkesi kapsayan bir düzenleme olduğunu belirterek "İki şartı kaldırmıyoruz: Prim gün sayısı ve yıl sayısı. Kadınlar için 20, erkekler için 25 şartını yerine getirdikleri zaman onlar da bundan istifade edecekler" dedi.
ASGARİ ÜCRETLİYE YENİ FORMÜL
Yaklaşık 7 milyon asgari ücretliye Ocak zammı için düğmeye basıldı. İşçiler, işverenler ve kamuoyunun 2023'teki asgari ücrete ilişkin beklentilerini tespit etmek üzere araştırma başlatılırken; artışta 'farklı' bir formül uygulanacağı sinyali geldi. Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun Aralık ayının ilk haftasında toplanacağını kaydeden Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, "Emin olun enflasyonun reel ücretleri gerileten etkisini ortadan kaldıracak bir asgari ücret uygulamasını gerçekleştireceğiz" dedi.
Bilgin, şöyle konuştu: "Ücret politikalarının esas hedefi reel ücretlerdeki erimeyi önleyecek müdahalelerin yapılabilmiş olmasıdır. Biz bunu asgari ücrette de gerçekleştirdik. Enflasyona karşı duyarlı olduğumuzu göstermek için Temmuz'da ücretleri koruyucu bir düzenlemeyi hayata geçirdik. Şimdi de aynı şeyleri yapacağız. Herkes şunu bilsin ki Türkiye'nin emekçilerini enflasyon karşısında koruyacak sosyal devlet duyarlılığıyla işe başlıyoruz."
Bakan Bilgin'in açıklamaları, asgari ücretin yılda 1 kez yerine 2 kez belirlenebileceği yorumlarına yol açtı. Bu durumda memurlar ve emekliler gibi asgari ücretlilere de Ocak ve Temmuz aylarında maaş artışı yapılabilecek. Asgari Ücret Tespit Komisyonu, bu durumda, yılda 2 kez toplanıp 6 ay geçerli olacak asgari ücreti belirleyecek. Asgari ücrete bu yıl başlayan vergi desteğinin önümüzdeki yıl da devam etmesi beklenirken, bir prim desteği gelebileceği de konuşuluyor.
48.5 MİLYARLIK ÜCRET DESTEĞİ
Bakan Bilgin, asgari ücret desteğinin Ağustos ayı itibariyle aylık 100 liraya yükseltildiğini anımsatarak, 1.6 milyon işyerine 48.5 milyar lira destek ödemesi yapıldığını söyledi. Geçtiğimiz dönemde kamu işçilerinin enflasyon farkına refah payı eklediklerini ifade eden Vedat Bilgin, "Biz de sadece enflasyon farkını vermedik. Dolayısıyla kamu işçilerinin ücretlerini, diğer sosyal haklarını düzenleyen uygulamalar gerçekleştirdik. Son olarak kamu işçilerinde 17 lira olan yemek parasını yükselttik" değerlendirmesini yaptı.
SÖZLEŞMELİLER KADROLU OLUYOR
Yaklaşık 600 bin sözleşmeliye kadro yolunu açacak düzenlemede sona gelindi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, çalışmanın tamamlandığını belirterek, "Tahmin ediyorum önümüzdeki hafta veya bu ay içinde onu uygulamaya geçireceğiz" dedi.
Sözleşmelilere kadro çalışmasının detayları henüz bilinmiyor. Düzenlemenin son hali merakla bekleniyor. Ancak taslak metinler ipuçları veriyor. Hazırlanan taslaklardan biri; kamuya giren sözleşmelilerin 3 yıl çalışmanın ardından 1 yıl içerisinde kadroya alınmasını içeriyor.
Bir diğer taslakta ise 3+1 kuralına bakılmadan otomatik kadro imkanı getirilmesi üzerinde duruluyor. Hazırlanan taslak metinlere göre; kamu kurum ve kuruluşlarının merkez ve taşra teşkilatı ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, 657 sayılı Yasa'nın 4'üncü maddesinin b bendine göre çalışan sözleşmeli personel kadroya geçirilecek.
Düzenleme ile 31 Aralık 2022 tarihine kadar kamu kurumlarında 4b'li olanların kadroya alınması bekleniyor. Yine taslak metinlere göre; memur kadrolarına atanacakların, sözleşmeli pozisyonlarında geçirdikleri hizmet süreleri, öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri dereceleri aşmamak kaydıyla kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde değerlendirilecek.
Sözleşmeli pozisyonlarda geçen toplam hizmet süreleri, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu uyarınca ödenecek emekli ikramiyesine esas toplam hizmet süresinin hesabında dikkate alınacak. Kadroya geçen sözleşmeli personel 4A'lıların kullandığı mali ve sosyal hakların tamamına kavuşacak.