Vatandaşların vergi, prim, ceza gibi kamuya olan tüm borçlarına yapılandırma imkanı sunan paket Meclis'e sevk edildi.
Bazı borçların tamamını silen, bazıları için de ödenecek tutarı önemli ölçüde düşüren düzenlemenin önümüzdeki hafta Meclis'te görüşülerek yasalaşması planlanıyor.
Düzenlemeyle araç muayenesini geciktirenlere ya da Genel Sağlık Sigortası borcu olanlara da önemli imkan sunuluyor.
İşte 10 soruda borçtan kurtulma rehberi...
Hangi alacaklar kapsamda?
Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, SGK, il özel idareleri, belediyeler, YİKOB ile ilgili alacaklara yapılandırma imkanı sunuluyor.
31 Aralık 2022 tarihi öncesine ilişkin alacaklar kapsamda bulunuyor.
Yasa teklifi 14 milyon borçluyu ilgilendiriyor. Yapılandırma kapsamındaki borç tutarı 361.8 milyar lira. Düzenlemeyle 7 milyon 691 bin 66 kişinin 2 bin liranın altındaki borcu silinecek.
Ana para borcu nasıl güncellenecek?
Esas borç ise ait olduğu döneme göre güncellenerek ödenecek. 1 Kasım 2016 tarihinden önceki dönemler için Yİ-ÜFE'deki aylık değişim oranları, 1 Kasım 2016 tarihinden itibaren ise aylık yüzde 0.75 oranı esas alınacak.
Taksitli ödeme tutarları nasıl hesaplanacak?
Yapılandırılan borçlar 12, 18, 24, 36 veya 48 eşit taksitte ödenebilecek.
Bu durumda Yİ-ÜFE tutarı ile güncellenen borç, seçilen taksit sayısına göre belirlenen katsayı ile çarpılacak ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanacak. Bu katsayılar şöyle:
- 12 taksit: 1,09
- 18 taksit: 1,135
- 24 taksit: 1,18
- 36 taksit: 1,27
- 48 taksit: 1,36
Peşin ödemede hangi avantajlar sunulacak?
Yapılandırılan borcun peşin ödenmesi halinde katsayı uygulanmayacak. Faiz, gecikme zammı yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarların yüzde 90'ının tahsilinden vazgeçilecek.
Eğer borç idari para cezası ise aslından da yüzde 25 indirim yapılacak.
Nereye, ne zaman başvurulacak?
Başvuruların ilgili idareye 30 Nisan (bu tarih de dahil) tarihine kadar yapılması gerekiyor.
Öngörülen başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini bir aya kadar uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak.
Ödemeler ne zaman başlayacak?
Peşin ödemeler ve ilk taksit için son tarih 31 Mayıs. Diğer taksitler ise takip eden aylık dönemler halinde yapılacak.
Başvuru ve taksit ödemelerinin son gününün resmi tatillere rastlaması halinde süre, tatili izleyen ilk iş günü mesai saati sonunda bitecek.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Sosyal Güvenlik Kurumu'na bağlı tahsil dairelerinin düzenleme kapsamındaki alacakları, kredi kartıyla da ödenebilecek.
Hangi hallerde yapılandırma bozulacak?
Birinci ve ikinci taksitin süresinde ödenmesi şart. Kalan taksitlerden, bir takvim yılında en fazla 3 taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde kanun hükümlerini ihlal sayılmayacak, ödenmeyen bu tutarların son taksiti izleyen ayın sonuna kadar hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi halinde, kanun hükümlerinden yararlanmaya devam edilecek.
2 bin TL altı hangi borçlar silinecek?
Hazine ve Maliye Bakanlığı'na bağlı tahsil dairelerince takip edilen alacaklardan, vadesi 31 Aralık 2022'den önce olduğu halde 1 Ocak 2023 itibarıyla ödenmemiş ve tüm tahsil daireleri itibarıyla asli ve feri toplamı 2 bin lira ve altında bulunanların tahsilinden vazgeçilecek.
Bu kapsamda terkin işlemlerinde amme borçlusu adına tahakkuk etmiş borçlar esas alınacak, borçlunun müteselsil sorumluluk veya ikincil sorumluluklar kapsamında ödemesi gereken tutarlar dikkate alınmayacak.
Ayrıca 2 bin liralık tutarın tespitinde 1 Ocak 2023'te vergi dairesi kayıtlarında bulunan tutar esas alınarak terkin işlemleri gerçekleştirilecek. Bu tutarın tespitinde 1 Ocak 2023 itibarıyla tahsil dairesi kayıtları esas alınacak.
Tahsilinden vazgeçilen alacaklar ile ilgili açılmış davalar, alacaklı tahsil dairesinin alacağın terkin edileceğine ilişkin bildirimi üzerine mahkemesince sonlandırılacak. Düzenlemenin yayımı tarihinden önce ödenmiş olan tutarlar iade edilmeyecek.
Genel Sağlık Sigortası borçları nasıl kapatılacak?
Aralık 2022 ve öncesi döneme ait Genel Sağlık Sigortası borcu olanlara 31 Temmuz 2023 tarihine kadar bu borçlarını gecikme zammı ve cezasız ödeyebilme, bu tarihe kadar sağlık yardımlarından yararlanma imkanı getiriliyor.
Kanunun yayımı tarihine kadar hiç gelir testine girmemiş genel sağlık sigortalıların 30 Haziran tarihine kadar gelir testine girmeleri halinde belirlenecek gelir durumlarına göre tescilleri geriye dönük güncellenecek.