Milyonlarca çalışanın ortak hayali refah bir emeklilik hayatıdır, bunun yanında bunları yaparak erken emekli olabilirsiniz. Daha erken yaşta ek maaş bağlanması hayatınızı rahat bir şekilde yaşamanızı sağlar. Bu hakkı elde etmek için ise bazı şartların yerine getirilmiş olması gerekir. Primlerin düzenli şekilde ödenmesi, yeterli gün sayısında çalışmış olmak ve yaşı doldurmak. Peki erkeklerde ve kadınlarda erken emeklilik formülü nedir? Daha erken yaşta bu imkana kavuşmak için neler yapılabilir? Diğer yandan merak edilen bir diğer konu ise kısmi emeklilik oluyor, peki şartlar neler? İşte detaylar…
Ekonomi gündeminden düşmeyen konular arasında emeklilik yer alıyor ve bu konuyla ilgili gelişmeler yaşından takip ediliyor. Uzun yıllar boyunca çalışma hayatında olan vatandaşlar bir gün emekli olacaklarının hayali ile yaşıyor ve bunun bir an önce gerçekleşmesini istiyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) gerekli şartları tamamlamış olanlar için bu hakkı veriyor. Erken emeklilik için ise bazı şartların yerine getirilmiş olması şart. Peki erkeklerde ve kadınlarda erken emeklilik formülü nedir? İşte ayrıntılar…
KISMİ EMEKLİLİK NEDİR?
2018 yılı ve sonrası emekli olabilmek için 7200 gün ödenmiş primin tamamlanması gerekmektedir. İlgili prim gününü beklemek yerine sigortalılık süresi ve yaş şartını tamamlayarak 3600 gün, 4500 gün veya 5400 gün ödenmiş prim günleriyle emekli olmak isteyen vatandaşlarımızın talep ettiği bu işlem kısmi emeklilik olarak adlandırılmaktadır.
KISMİ EMEKLİ OLMA ŞARTLARI NELERDİR?
Kısmi emeklilik 3600 günü sigortalı ve eksiksiz prim ödeme ile dolduran vatandaşları kapsamaktadır. 08/09/1999 tarihinden önce sigortalı bir şekilde herhangi bir işte çalışan kişileri kapsar. Bu tarihten itibaren 30/04/2008 tarihine kadar ki süreçte emeklilik sürecinde 4500 gün şartı vardır. Ayrıca 01/05/2008 yılından itibaren sigortalı bir işe giren kişi 4500 günden emeklilik süreci 5400 güne zorunlu olarak çıkarılmıştır. Bu sebeple 08/09/1999 yılından sonra sigortalı bir işte çalışan kişiler 3600 günde emekli olma hakkını kaybetmiş olur.
Kadınlar da emeklilik yaş şartı 58 iken erkekler de yaş şartı 60' tır. Bu durumda 08/09/1999 tarihinden sonra sigortalı olarak çalışan kişiler 4500 günü sigortalı ir şekilde tamamlaması durumunda emekli olabilir.
Emeklilikten faydalanmak isteyen vatandaşlar için bir diğer şart da 25 yıl boyunca sigortalı bir işte primlerinin eksiksiz ödenmesi durumunda emekli kabul edileceğidir. Önceden 3600 gün prim ödemesi gerekirken 08/09/1999 tarihinden itibaren sigortalı çalışanların 4500 gün prim ödemesi gerekmektedir.
SKK' lı olan vatandaşlar 3600,4500 ve 5400 güne göre kısmi emeklilik imkanından faydalanabilir. Ancak hizmet yılı ve günü aynı iken yaş sınırlamasında değişiklikler her an olabilir.
Kısmi emekli olabilme şartları;
* 15 yıllık sigortalılık süresini doldurmuş olmak,
* 3600 gün prim ödemiş olmak,
* Erkekler de 60, kadınlar da 58 yaşını doldurmuş olmak,
* Erkekler İçin Gerekli Şartlar;
* 25 yıllık sigorta sürecini tamamlamış olmak,
* 4500 gün prim ödemiş olmak,
* 60 yaşını doldurmuş olmak,
Kadınlar İçin Gerekli Şartlar;
* 25 yıllık sigorta sürecini tamamlamış olmak,
* 4500 gün prim ödemiş olmak,
* 58 yaşını doldurmuş olmak,
1999 SONRASI İŞE GİRENLER İÇİN KISMİ EMEKLİLİK
1999 yılı sonrası işe girenler için ise kısmi emeklilik uygulanıyor. Kısmi emeklilik sisteminde ise 15 yıllık süre 25 yıla, 3600 gün ise 4500 güne yükseliyor. Yani vatandaşlar 25 yıllık çalışma süreci ve 4500 gün prim ödemesiyle emekliik hakkı sağlıyorlar.
Borçlanma Hakkına Dikkat
Emekli olacak olan vatandaşlar için borçlanma hakkına dikkat edilmesi gerekiyor. Borçlanma hakkı ile prim borçları tamamlanabilir. Burada erkeklerin askerlik, kadınların ise doğum borçlanması yapma hakları bulunuyor.
EVLAT EDİNMİŞ KADINLARIN BORÇLANMASI
Evlat edinen kadınlar da doğum borçlanması yaparak erken emekli olabiliyor. Sigortalı olarak çalışan kadınlar 2 yaşından küçük olmak şartıyla evlat edindikleri çocuklar üzerinden erken emeklilik hakkına sahip olabiliyorlar. Borçlanma çocukların evlat edinildiği tarihten itibaren başlıyor.
Diğer şekilde ise yine doğum yaptıktan sonra çocuğunu başka bir aileye veren kadınlar da doğum borçlanması yapabiliyorlar. Çocuğunu başka ailelere evlatlık olarak veren kadınların doğum borçlanma süresi ise yalnızca 6 ay olarak belirlenmiştir.
ENGELLİ ÇOCUK SAHİBİ OLANLAR
Sürekli olarak başkasının bakımına muhtaç olan ve ağır bir engeli bulunan çocukların anneleri erken emeklilikten yaralanabiliyor. Engelli çocuğu olan kadınların çalışma günleri 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren 1.25 gün olarak hesaplanıyor. Böylelikle emeklilik yaşı da daha erkene çekiliyor.
Ayrıca bu tarihten itibaren prim gün sayılarının da dörtte biri indirilmiş oluyor. Bu yasadan yararlanabilmek için erken emeklilik için başvuracak kadınların çocuklarının engellik durumunu gerekiyor ve tüm çalışan kadınlar yararlanabiliyor.
DOĞUM BORÇLANMASININ ŞARTLARI
– Doğumdan önce SSK tescili
– Doğumun gerçekleştiği tarihten sonraki iki yıl içinde adına herhangi bir prim yatmamış olmak (Bazı bölümlerinde prim yatmışsa yine aynı süre içinde prim yatmayan süreler borçlanılır.)
– Doğumdan sonra iki yıl içinde çocuğun sağ olması.
ASKERLİK BORÇLANMASI İLE ERKEN EMEKLİLİK
Erkeklerde ise askerlik süreleri hem yaşı geriye çekerken hem de prim kazanma imkanı veriyor. Askerliğini işe girmeden önce yapan çalışanlar, borçlanma ile hem prim şartını azaltıyor hem de 1-2 yıl kazanabiliyor.
1988 girişli birisi 1 yıl askerlik borçlanırsa 1987 girişli oluyor ve şartları buna göre belirleniyor. Böylece en az bir yaş önce emeklilik imkanı bulunuyor.