Yüksek emekli aylığıyla emekli olmak herkesin hayali. Bunun temeli çalışırken atılıyor.
Çalışma hayatı süresince Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) bildirilen prime esas kazanç tutarı ve prim gün sayısı aylığı artırıyor. SGK'ya bildirilen kazanç arttıkça bağlanacak emekli aylığı da yükseliyor.
Ayrıca 3 döneme ilişkin farklı aylık bağlama oranları ve güncelleme katsayıları nedeniyle; bu oranların yüksek olduğu dönemlerde primi daha fazla olanlar daha yüksek emekli maaşı alma imkanı elde ediyor.
Tabii bir de başvuru tarihi etkili oluyor. Dilekçe tarihi de emekli aylığını yükseltiyor. Mesela bu sene emekli olmak, önümüzdeki yıldan daha avantajlı. Nasıl mı? İşte detayları…
Emekli aylığı bağlanırken hem önceki yılların güncelleme katsayıları hem de içinde bulunulan yılın zamları hesaba katılıyor.
Bu yıl emeklilik dilekçesi verenlerin aylıkları hesaplanırken, 1,6612 çıkan 2023 yılı güncelleme katsayısıyla (yüzde 64.77 çıkan 2023 yılı enflasyonu ve 2023 yılı büyümesinin yüzde 30'u olan yüzde 1.35'in toplamıyla) belirlenen tutara, 2024'ün Ocak ayındaki yüzde 49.25 ve Temmuz ayındaki yüzde 24.73 zam oranı ekleniyor. İki zammın toplamı da kümülatif yüzde 86.16'yı buluyor.
Dilekçesini 1 Ocak 2025'ten sonra verenlerin aylık hesabında ise toplam yüzde 86.16'yı bulan 2024 emekli zamlarının yerine 2024 yılı enflasyonunun tamamı ile büyüme oranının yüzde 30'u dikkate alınacak. Yani 2023 güncelleme katsayısıyla hesaplanan aylığa, 2024 güncelleme katsayısı eklenecek.
Merkez Bankası, 2024 yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 38 olarak açıkladı. Piyasa Katılımcıları Anketi'nde de 2024 yılı enflasyon tahmini yüzde 42.95 olarak yer aldı.
2024 büyüme tahmini ise yüzde 4. Bu kapsamda güncelleme katsayısı Merkez Bankası'nın tahminine göre 1,3920 (yüzde 38 + 1.2), Piyasa Katılımcıları Anketi'ndeki enflasyon tahminine göre 1,4415 (yüzde 42.95 + 1.2) olacak.
Buna göre bu yılki emekli zam oranları 2024 yılı güncelleme katsayısından fazla olacağı için bu yıl bitmeden başvuru yapanlar daha yüksek maaş alabilecek. Emeklilik için şartları sağlayanların Ocak ayını beklemeden başvurması kazancını artıracak. Tabii bir de daha erken maaş almaya başlanacak.
Çalışmakta olanlar e-Devlet'ten bugün emekli olsa ne kadar aylık bağlanabileceğini görüyor. Örneğin, Ocak 2023 itibariyle aylığı 10 bin lira olarak hesaplanan kişi, bu yıl emeklilik dilekçesi verdiği takdirde, 10 bin liralık tutar önce 2023 yılı güncelleme katsayısı olan 1,6612 ile çarpılacak. Bu şekilde 16 bin 612 lira çıkan aylığa önce Ocak'taki yüzde 49.25'lik, sonra da Temmuz'daki yüzde 24.73'lük zam oranları yansıtılacak.
Böylece 30 bin 925 lira aylık tutarı ortaya çıkacak. Bu kişi Ocak 2025'te dilekçe verirse de 2023 güncelleme katsayısıyla 16 bin 612 lira çıkan tutara, yüzde 86.16'lık emekli artışı yerine enflasyon ve büyüme tahminlerine göre 1,3920 ya da 1,4415 katsayısı eklenecek.
Bu durumda bağlanacak emekli aylığı 23 bin 124 ya da 23 bin 946 lira seviyesinde olacak. Yüzde 29-34 arasında bir aylık farkı ortaya çıkacak.