EYT'lilerden şartları sağlayanlar emeklilik başvurusu yapmaya başladı. Kimi EYT'liler de emekli olup çalışmaya devam etmeyi planlıyor. Peki çalışan EYT'liler için neler değişecek? İşte detayları...
✖ Aynı iş yerinde nasıl devam edilir?
Emeklilik nedeniyle işten çıkışın ardından işveren ile çalışan yeni sözleşme yapacak. Ancak işveren, yeniden işe aldığı personelinin maaşını düşük bildirirse SGK teftişiyle karşılaşabilecek.
✖ Prim desteği kimlere veriliyor?
EYT'lilerin aynı iş yerinde devam etmesinin desteklenmesi için işverenin prim yükü düşürüldü. Burada 30 günlük bir süre verildi.
İşverenlerin emekli çalışan için ödediği yüzde 24.5'lik sosyal güvenlik destek primi (SGDP), EYT düzenlemesiyle emekli olacak çalışan 30 gün içinde işe yeniden başlarsa yüzde 19.5 olarak uygulanacak.
✖ Çalışanın primi değişecek mi?
Emekli olup çalışmaya devam eden SSK'lılardan yapılan prim kesintisi azalacak.
Yüzde 14 SGK ve yüzde 1 işsizlik sigortası primi yerine, yüzde 7.5 sosyal güvenlik destek primi (SGDP) kesintisi yapılacak. Prim kesintisindeki azalma brüt maaştan anlaşanların net maaşını artıracak.
Örneğin; asgari ücretli çalışanın aylık prim kesintisi bin 501 lira 20 kuruştan 750,60 liraya düşecek.
Bu tutardan da 112,59 lira gelir vergisi kesilecek. İşçinin eline 9 bin 144 lira 81 kuruş net ücret geçecek.
Yani brüt 10 bin 8 lira asgari ücretle çalışanın net ücreti emeklilik öncesi 8 bin 506 lira iken, emeklilik sonrası 9 bin 144 lira olacak. İşçinin net ücreti 638,1 lira artacak.
✖ Emekli olmak için borçlanma yaptım. Nasıl iade alırım?
Çalışanlar, SGK'ya ödedikleri borçlanma tutarlarını vergi matrahından indirebiliyor. Belge işverene verildiği aydan başlayarak, takvim yılı sınırlaması olmaksızın, ödenen tutarın tamamı gelir vergisi matrahından indiriliyor.
Böylece net maaşları ödenecek vergi kadar artmış oluyor. Bu imkandan yararlanmak için çalışmaya devam etmek, vergi kesintisine tabi ücret geliri elde etmek ve borçlanmaya ilişkin ödeme belgesinin iş yerine verilmesi gerekiyor.
✖ Borçlanmaya ilişkin ne kadar vergi indirimi alınabilir?
Burada yüzde 15'lik bir iade söz konusu. Aralık'ta başvurarak 18 aylık askerlik borçlanması yapan kişi 37 bin 272 lira öderken, 5 bin 590 lirasını vergi indirimi yoluyla geri alabiliyor.
Yine Aralık'ta başvurarak bir çocuk için 2 yıllık borçlanma yapan kişi 49 bin 697 lira öderken, 7 bin 454 liralık vergi indiriminden yararlanıyor.
Bu yıl başvurup 57 bin 646 lira ödeyerek 18 aylık askerlik borçlanması yapan 8 bin 646 lirayı, 2 yıllık çocuk borçlanması için 76 bin 861 lira yatıran 11 bin 529 lirayı vergi indirimi yoluyla geri alabiliyor.
✖ Vergi indiriminde zaman aşımı var mı?
Geriye dönük 5 yıl için bu haktan yararlanılabiliyor.
Askerlik ve doğum borçlanması yapanlar daha önce vergi indirimi hakkından yararlanmamış ise 5 yıllık zaman aşımı süresince vergi düzeltme talebinde bulunarak indirim hakkından yararlanabiliyor.
✖ Aynı iş yerinde devam edenlerin tazminatı ne zaman ödenecek?
Çıkış işleminin ardından ya işveren çalışanın tazminatını ödeyerek sıfırlayacak ya da çalışan tazminatını almadan devam edecek. Devam edenlere ayrıldıkları tarihte bu ödemesi verilecek.
ESNAFLIK YAPAN PRİM ÖDEMEYECEK
BAĞ-KUR kapsamında çalışmaya devam eden EYT'li emekliler, aylıkları kesilmeden ve prim ödemeden faaliyetine devam edecek. Emekli olduktan sonra Bağ-Kur'lu olarak çalışmaya başlayan EYT'liler de hiçbir prim ödemeden esnaflık yapabilecek.
