Türkiye'de her ay 12.5 milyon kişi emekli aylığı alıyor. SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı üzerinden emekli olan vatandaşlar belirlenen ücretleri alıyor. Emekliler, çalışma hayatlarında ödedikleri primler oranınca maaş alırken, çift maaş da alabiliyor. Bazı emekliler 3 maaşa kadar alma hakkına sahip. Peki, Çift emekli maaşıalma şartları neler? Kimler 3 emekli maaşı alabilir? İşte detaylar...
Emekli hangi sigortalılık sistemine (SSK, Bağkur, Emekli Sandığı) tabi olursa olsun, vefat eden eşinden dul aylığı yani ikinci bir maaş alıyor. Örneğin; kadın SSK emeklisi, eşi vefat etmiş Bağkur emeklisi ise dul aylığı alıyor. Vefat eden eş SSK veya Bağkurlu ise dul emekli eş, maaşın yüzde 50'sini, eş Emekli Sandığı'na tabi (memur) ise maaşın yüzde 75'ini alıyor.
3 MAAŞ ALINABİLİR
Bazı durumda emekli kadının üç farklı emekli maaşı alma hakkı doğuyor. Kendi çalışmasından dolayı SSK emeklisi olarak maaş alırken, vefat eden Bağkur emeklisi kocasının ölümünden sonra dul aylığı alan kadın, Emekli Sandığı'ndan emekli olmuş babasının vefatından sonra yetim aylığı da alabiliyor. Yani üç maaşa da hak kazanıyor.
NASIL BAĞLANIYOR?
Anne-babanın ölümünün 30 Eylül 2008 sonrası olması halinde;
- Her ikisi de SSK'lı ise yüksek aylığın tamamı, düşük aylığın da yarısı bağlanır.
- Her ikisi Bağkurlu ise yüksek aylığın tamamı, düşük aylığın yarısı ödenir.
- Her ikisi Emekli Sandığı'na tabi ise yüksek olan maaş bağlanır.
- Her ikisi de 1 Ekim 2008'den önce memur olan eski memursa yüksek olan maaş,
- Her ikisi de 1 Ekim 2008'den sonra memur olmuşsa yükseğin tamamı, düşük olanın ise yarısı bağlanır.
*Anne, babadan biri Bağkur ya da SSK'lı, diğeri Emekli Sandığı'na tabi ise yetim iki maaşı tam alır.
ÖLÜMLERDEN BİRİ 1 EKİM 2008 ÖNCESİ İSE
- İkisi SSK'lı ise yüksek olan tam, düşük olan yarım ödenir.
- İkisi de Bağkurlu ise yüksek olan maaş bağlanır.
- İkisi de memur ise tercih edilen aylık bağlanır.
- Sigorta statüleri farklı ise tam maaş bağlanır.
ÖLÜMLERDEN İKİSİ DE 1 EKİM 2008 ÖNCESİ İSE
- Anne ve babanın sigortalılık statüsü farklı ise iki maaşın ikisi de tam ödenir.
- İkisi de SSK'lı ise yüksek olan tam, düşük olan yarım ödenir.
- İkisi de Bağkurlu ise tek maaş ödenir.
- İkisi de devlet memuru ise ve memurluk 1 Ekim 2008'den önce başladı ise tercih edilen aylık tam ödenir.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI NE KADAR?
2000 yılı öncesi en düşük SGK maaşı: 983 TL
En düşük Bağ-Kur emeklisi maaşı: 1775 TL
En düşük tarım Bağ-Kur'u emekli maaşı: 1250 TL
Öte yandan sözleşme gereği en az yüzde 5 zam yapılması gereken memurlara yüzde 6 oranında zam yapıldı. Yapılan zam sonrası en düşük memur maaşı 3 bin 723 lira oldu. En düşük memur emeklisi maaşı ise 2 bin 522 TL oldu.
Bağ-Kur emeklisi esnaf en düşük bin 690 TL alıyordu. Son zammın ardından bin 774.50 TL oldu. Bağ-Kur tarım emeklisi ise en düşük bin 189 TL 71 kuruş. 59.45 TL zam alacak olan Bağ-Kur emeklisi bin 248.45TL olacak.
MEMUR EMEKLİSİ NE KADAR MAAŞ ALIYOR?
Memur emeklisi en düşük 2 bin 379 TL maaş alıyordu. Memur emeklisine yüzde 6 zam yapıldı ve en düşük maaş 2 bin 500 TL'yi aştı. Yapılan son zammın ardından emeklilerin gözü net maaşlarda. Memur emeklileri yüzde 6 zam sonrası 142.50 TL artış ile 2 bin 521 TL 74 kuruş alacak.
EMEKLİLİK ŞARTLARI NELER?
Ülkemizin üretim ekonomisine uzun yıllar katkı sağlayan işçiler emekli olmanın hayaliyle yaşıyor. Emeklilik yıllarında devlet tarafından işçiye pirim ve ödemelerine göre emekli maaşı veriliyor. Peki emekli olmak için istenen şartlar neler? İşte emeklilik şartları...
Sigortalılık süresinin başlangıcı 08.09.1976'dan önce olan erkek SSK'lılar:
55 yaşını doldurmuş olma ve en az 5000 gün veya, 55 yaşını doldurmamış olmakla beraber, 25 yıldan beri sigortalı bulunma ve en az 5000 gün, Malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olma şartlarını yerine getirenler, tam emekli aylığına hak kazanmaktadırlar.
08.09.1999 günü ve sonrası işe giren erkekler emekli olabilmeleri için 60 yaşını tamamlamış ve en az 7000 gün sayısı ile emekli olabilecekler. Görüldüğü üzere 08.09.1999 gününden sonra işe girenler için sigortalılık süresi diye bir şey kalmamıştır. 7000 günü doldurmak ve 60 yaşını tamamlayıp 61 yaşından gün alması gerekir.
4.500 GÜN İLE ERKEKLERDE EMEKLİLİK
60 yaşını doldurmuş olması , 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az 4500 gün prim ödemek şartı ile kısmı emekli olabileceklerdir.
SSK, BAĞKUR ERKEN EMEKLİLİK ŞARTLARI NELER?
Bağ-Kur'dan 2019 yılında erken emekli olabilmek için gerekli şartların sağlanması gerekmektedir. Bir takım özel durumlarda Bağ-Kur'lu sigortalılar erken emekli olabilmektedirler. Bilindiği üzere 1 Ekim 2008 tarihinde yapılan Sosyal Güvenlik Reformu ile SSk, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'ndan oluşan üç tip sigortalılık yeniden düzenlenerek Sosyal Güvenlik Kurumu çatısı altında toplanarak 4A, 4B ve 4C olarak yeniden isimlendirilmiştir.
Bağ-Kur olarak isimlendirilen ve Sosyal Güvenlik Reformunun ardından 4B olan sigortalılık türünde daha çok kendi işini yöneten işletme sahipleri, serbest meslek erbabı, tacirler ve ziraat işiyle uğraşan çiftçiler yani kamu ya da özel bir kuruma tabi olarak çalışmaksızın sigortalı olmak isteyen vatandaşların faydalandığı sigortalılık türüdür. Bağ-Kur emeklilik hesaplama ve emeklilik şartlarını detaylıca inceleyelim.
TOPLU ÖDEME İLE ERKEN EMEKLİ OLUNABİLİR Mİ?
Her çalışan haklı olarak bir gün emekli olmayı hayal ediyor. Ülkemizde bunun yolu da belli sayıda gün prim ödemek, belli yaşa gelmek ve belli bir sigortalı yılını doldurmak isteniyor. Yasalarımız geçmiş yıllarda çalışılmayan dönemler için geriye dönük ödeme imkânı tanımıyor. Ancak bazı istisnalar ile toplu ödeme yaparak bu günleri satın almak mümkün olabiliyor. Sigortalıların borçlanma yapabilecekleri süreler 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 41. Maddesi ile düzenlenmiş.
1) Kadınlar sigortadan sonra üç çocuğa kadar doğum borçlanması yaparak 2.160 günü toplu ödeme ile satın alabiliyor.
2) Er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen süreleri toplu olarak ödemek mümkün.
3) Emekli Sandığı'na tabi çalışan memurların, ücretsiz izin süreleri borçlanılabiliyor.
4) Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri borçlanılarak emeklilik hesabında kullanılıyor.
5) Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri de borçlanılabiliyor.
6) Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri de borçlanılabiliyor.
7) Grev ve lokavtta geçen süreleri de borçlanmak mümkün.
8) Hekimlerin fahrî asistanlıkta geçen süreleri borçlanılıyor.
9) Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, açıkta geçirdikleri süreleri borçlanma imkânları bulunuyor.
10) Part-time çalışanlar, 30 günden az çalışması olanlar, ücretli öğretmenler bu süreleri borçlanarak 30 güne tamamlayın