Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın, "Nasip olursa 20 Nisan arife, doğalgazımızı çıkarıyoruz" müjdesiyle Türkiye çifte bayramı kutlamaya hazırlanıyor.
Türkiye'nin yerli ve milli doğalgazı haftaya perşembe günü Türkiye Yüzyılı'na atıfla saat 20.23'te Filyos Doğalgaz İşleme Tesisi'nde düzenlenecek törenle karaya çıkarılacak.
Mayıs ayı başı itibarıyla hanelere ulaşmaya başlayacak doğalgaz ile ilgili müjdeler ise törende Başkan Recep Tayyip Erdoğan tarafından kamuoyuna duyurulacak. Başkan Erdoğan, dün Cuma namazı çıkışında "Nasip olursa 20 Nisan Arefe, doğalgazımızı çıkarıyoruz. Şu anda bütün hesaplamalar buna göre, ondan sonra da bunun elimizdeki mevcut doğalgazla entegre edip adımlarımızı atmış olacağız" diyerek çalışmalarda gelinen son aşamayı değerlendirdi.
GAZ SİSTEME VERİLECEK
Tören öncesi gazın karaya ulaşacağı Filyos Doğalgaz İşleme Tesisi'nde gazetecilerle bir araya gelen Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Yönetim Kurulu Başkanı Melih Han Bilgin ise, "Teknik testler safha safha devam ediyor. 8 binden fazla iş kalemi tek tek test edildi. Eksikler ve arızalar giderildi. Karaya ham gaz getirildikten sonra içindeki yabancı bileşenlerden ayrılıp devreye alınması ile ilişkili artık kalibrasyon ve nihai test işlemleri devam edecek. Sonra da gazı devreye bağlamış olacağız. Mayıs başında sisteme verilecek" ifadelerini kullandı.
YÜZDE 40'A KADAR ÇIKACAK
Karadeniz gazının birinci ve ikinci fazda toplam tüketimin yüzde kaçını karşıladığı sorusuna ise Bilgin, şu yanıtı verdi: "İkinci faz ile beraber Türkiye ihtiyacının yaklaşık yüzde 40'ını karşılayacak. Geçen yılın ithalatı 100 milyar dolar. Yüzde 40 dediğimizde 40 milyar dolardan bahsediyoruz. Cebimizden çıkmayıp cebimize girecek... Çarpan etkisi ile bakıldığında bu çok daha farklı bir değerlendirmeye sokulabilir. Birinci fazda yüzde 15 ile başlayıp artarak yüzde 40'a kadar çıkacak."
BİR YILDA KENDİSİNİ AMORTİ EDECEK
Söz konusu projenin maliyetini kuruş bazında hesapladıklarını söyleyen Bilgin, "Maliyet bazlı operasyon yürütüyoruz. Mega yatırımların geri dönüş süreleri bir seneden azdır. Tam kapasiteye geçilmeden bir yıl içinde kendini ödeyecek. Yaklaşık bir yılda kendisini amorti edecek" diye konuştu.
MÜJDELER İÇİN ÇEŞİTLİ ALTERNATİFLER ÇALIŞILDI
Bilgin, kamuoyunun beklediği müjdelerin ise 20 Nisan'da BaşkanErdoğan tarafından kamuoyuna açıklanacağını ifade etti. Bilgin, "Değişik alternatifler üzerinde çalışıldı" dedi.
SİYASİ İRADE VE KARARLILIK ÖNEMLİ
"BU projelerin kararlılık ve hızla yürümesi için siyasi irade ve siyasi kararlılık en önemli girdi olarak karşımıza çıkıyor" diyen Bilgin, doğalgazın sisteme verilmesinin siyasi gerekçeler nedeniyle öne alındığı iddialarına ilişkin de şunları söyledi: "2022'de enerji ithalatımız 100 milyar dolar. Erken teslim ettiğimiz her ay, her hafta, her gün bunu aşağı çekme fırsatımız var. Siyasi gerekçeler konusuna gelince, 'Neden geçen ay yapamadınız? Ya da 100 milyar dolar verirken neden bunu geçtiğimiz sene yapamadık?' diye sorgulanması lazım. Bizim koştuğumuz hedefte siyasi gerekçeler yok. Bizim hedefimiz o 100 milyar dolarlık yarayı aşırı kan kaybından korumak. Hasta durumdayız. 100 milyar dolarlık bir yükle, kara delikle devam ediyor ülke."
VATANDAŞIN FATURASINA HEMEN YANSIYACAK
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Yönetim Kurulu Başkanı Melih Han Bilgin, Karadeniz'de önümüzdeki hafta karaya çıkarılacak gazın sisteme alındıktan hemen sonra faturalara yansıyacağını bildirdi. A Para'da yayınlanan 'Ekonomi Masası' programında Dilek Güngör ve Özlem Doğaner'in sorularını yanıtlayan Bilgin, Karadeniz'deki çalışmaların 2017'de dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak döneminde çizilen 'Milli Enerji ve Maden Politikası' stratejisiyle başladığını belirtti.
Bilgin, milli gemiler alındıktan sonra Doğu Akdeniz ve Karadeniz'de 26 derin deniz sondajı yapıldığını söyleyerek, "Bunun 10'u Akdeniz 16'sı Karadeniz'de oldu. 2017 yılı öncesindeki 20 yıl içinde derin denizde sondaj sayısı 6 idi" dedi.
BİR KUYU 1 MİLYON METREKÜP
Karadeniz'de 20 Nisan'daki törende 5 kuyunun sisteme alınacağını, 30 Eylül'de de diğer 5 kuyunun devreye gireceğini belirten Bilgin, şunları anlattı: "Arkasından Faz 2 ve Faz 3 ile devam edeceğiz. Faz 1'de toplam üretim 3.6 milyar m3. Bir kuyu her gün 1 milyon metreküp üretecek vaziyette planlandı. Bugün itibarıyla Türkiye toplam üretimi kadar. Bugünkü fiyatlarla her bir kuyu günde 500 bin dolar ayda 15 milyon dolar gelir üretecek. Bu da 10 kuyudan 1.8 milyar dolar gelir elde etmek demek. Yapılan yatırım 1 senede geri alınacaktır. Faz 2 çalışmaları başladı. 2025'te tamamlanacak. Üretim yıllık 18 milyar metreküpe çıkacak. Faz 3 2028'de tamamlanacak."
2030 TAM BAĞIMSIZLIK
Karadeniz'i adım adım taradıklarını, ellerinde data olduğunu söyleyen Bilgin, "Gideceğimiz limanı biliyoruz. O liman 2030'da Türkiye'nin enerji bağımsızlığı. Akdeniz ve Karadeniz'de daha çok işimiz var. Abdülhamit Han gemisi Doğu Akdeniz'de 2 sondajı tamamladı, onu değerlendiriyoruz" dedi.
YENİ GEMİ ALINACAK MI?
Yüzer platform arayışında olduklarını söyleyen Bilgin, "İlk etapta alınabilir. Ama ikincisinin Türkiye'de yapılmasını planlıyoruz. Sondaj gemilerinin de yerli tersanelerde yapılması düşünülüyor" dedi.
AKÇAKOCA'DA 30 YIL SÜRDÜ
Akçakoca sahasındaki operasyonlara dikkat çeken Bilgin, "İlk keşif 1975'te yapıldı. 2005'te devreye alındı. Keşfin büyüklüğü Sakarya Gaz Sahası'yla ölçülebilecek boyutta değil. Buna rağmen bu işi realize etmek devletin 30 yılını aldı. Siyasi istikrarsızlık, koalisyonlar, darbeler, 10 tane bakan değiştiği dönemlerde sonuç üretmenin imkanı yoktu. Bugün ise siyasi kararlılık ve istikrar sayesinde bu sonuç çıkmıştır" dedi.
GABAR'DA YENİ BİR MÜJDE GELEBİLİR
Bu yılı 207 kara sondajıyla tamamlayacaklarını belirten Bilgin, Şırnak'ta Astsubay Esma Çevik'in adının verildiği kuyudaki petrolün boru hatlarıyla rafineriye taşınmasının planını yaptıklarını vurgulayarak, şöyle konuştu: "Esma Çevik Sahası'nda toplam 20 kuyuya çıkacağız. Şu anda orada keşif 180 milyon varile ulaştı. Gabar'ın kuzey kesiminde kar altında sondaj devam ediyor. Orada sonuç alabiliriz. Gabar bambaşka bir saha…"
TARİHİ YOLCULUĞU BERAT ALBAYRAK BAŞLATTI
"Bu yıl alımını gerçekleştireceğimiz arama sondaj gemisi ile, yılda en az Karadeniz'de 2 tane, Akdeniz'de 2 tane kuyu kazacağız." Türkiye'nin tarihi enerji yılında 2017 yılında dönemin Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak'ın bu sözleriyle başladı. Albayrak, yerli sondaj filosunu kurdu, Türkiye'yi enerjide bağımsız ülkeler listesine sokacak stratejik adım böylece atıldı. 1 yıl sonra Fatih Sondaj Gemisi gemisi keşif için açıldı.
KARADENİZ GAZ KEŞFİNİN TARİHÇESİ
TPAO, Ağustos 2020'de Tuna-1 kuyusunda 320 milyar metreküplük bir doğal gaz keşfi gerçekleştirdi. Ekim 2020'de Tuna-1 kuyusundaki sondaj tamamlandığında, kuyudaki rezerv miktarı 85 milyar metreküplük revizyonla 405 milyar metreküp olarak güncellendi.
Haziran 2021'de Amasra-1 kuyusunda 135 milyar metreküplük yeni bir rezerv keşfi gerçekleştirildi. Yeni keşiflerle Karadeniz'deki toplam doğal gaz rezervi 540 milyar metreküpe ulaştı.
Aralık 2022'de ise söz konusu rezerv DeGolyer & MacNaughton adlı bağımsız kuruluşun yeniden değerlendirme çalışması sonucu 652 milyar metreküp olarak tekrar güncellendi ve Çaycuma-1 kuyusunda 58 milyar metreküplük yeni bir rezerv keşfi daha gerçekleştirildiği açıklandı.
Böylece Karadeniz'deki toplam rezerv miktarı Aralık 2022 itibarıyla 710 milyar metreküpe ulaştı.
ENERJİDE TAM BAĞIMSIZLIK YOLUNUN TAŞLARI TARİH TARİH BÖYLE DÖŞENDİ
NİSAN 2017 Dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Milli Enerji ve Maden Politikası'nı açıkladı.
HAZİRAN 2017 MTA Oruç Reis gemisi Karadeniz'e açıldı.
OCAK 2018 İlk sondaj gemisi Fatih, TPAO envanterine katıldı.
TEMMUZ 2020 Fatih, Tuna-1 kuyusunda sondaja başladı.
AĞUSTOS 2020 Karadeniz'deki ilk derin gaz keşfi (320 milyar metreküp) Filyos'ta gerçekleşti.
EKİM 2020 Tuna-1 kuyusunda ilave 85 milyar m3 rezerv keşfedildi.
OCAK 2021 TPAO, gazı işleyecek kara tesisinin yapımına start verdi.
MAYIS 2021 Kanuni Sondaj Gemisi Karadeniz'e geldi.
HAZİRAN 2021 Amasra-1 kuyusunda 135 milyar metreküplük yeni rezerv keşfedildi. Başkan Recep Tayyip Erdoğan Sakarya Gaz Sahası'ndaki rezervi 540 milyar metreküp olarak açıkladı.
TEMMUZ 2021 Sakarya Gaz Sahası Türkali-2 tespit kuyusunda ilk doğalgaz akışı sağlandı.
EYLÜL 2021 Fatih Sondaj Gemisi Türkali-5 kuyusunda sondaj çalışmalarına başladı. Daha sonra 6 ve 7'nci kuyularda çalışmalar yapıldı.
EKİM 2021 Yavuz Sondaj Gemisi, Filyos'a gitti.
OCAK 2022 Kara İşleme Tesisi üst yapı inşaatına başlanıldı.
MART 2022 Deniz tabanında yer alan üretim tesisine yerleştirilecek ilk kuyu başı ekipmanı Filyos'a getirildi.
NİSAN 2022 Karadeniz'deki operasyona Yavuz Gemisi katıldı.
MAYIS 2022 Fatih, Türkali 9 ve 10 kuyularında sondaj yaptı.
HAZİRAN 2022 Sığ sulardaki boru serimi başladı.
TEMMUZ 2022 Derin sularda boru döşenmeye başladı.
EKİM 2022 Fatih, Çaycuma-1 kuyusunda sondaja başladı.
KASIM 2022 İlk gaz haznesi PEÇENEK, deniz tabanına yerleştirildi.
ARALIK 2022 Çaycuma-1'de denizin 3 bin 23 metre altında 58 milyar metreküplük bir rezerv keşfi daha yapıldı.
Karadeniz'de keşfedilen rezervin büyüklüğü 710 milyar metreküpe ulaştı.
OCAK 2023 Gaz toplama ve dağıtım haznesi ÇEPNİ, deniz tabanına yerleştirildi.