Türkiye'de emeklilik sistemine katkı yapacak ve çalışanların emeklilik hayatlarını kolaylaştıracak Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi bu yıl devreye giriyor.
Sistem ilk kez 2019 yılında dönemin Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından gündeme getirilmişti.
Albayrak, 'Yeni Ekonomi Programı Yapısal Dönüşüm Adımları 2019' programında tamamlayıcı emeklilik sistemini devreye almak için çalışma başlattıklarını duyurmuştu.
O dönemde ayrıca Türkiye'de büyük sorun haline gelen kıdem tazminatı meselesini çözecek fon için de çalışma başlatılmıştı.
Albayrak, açıklamasında tamamlayıcı emeklilik sistemini hızla hayata geçireceklerini belirterek, "Vatandaşlarımızın kazançlarına göre azdan az, çoktan çok belirleneceği zorunlu bir bireysel emeklilik sistemini yani tamamlayıcı emeklilik sistemini yeniden ele alacağız. Bu sistemle birlikte kıdem tazminatı reformunu da hayata geçireceğiz. İş verenden yapılacak kesintiler BES ile entegre kıdem tazminatı fonunda toplanacak" demişti.
OVP'YE DE GİRDİ
Berat Albayrak'ın çalışmalarını başlattığı Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi 2023 yılında açıklanan Orta Vadeli Program'a da (OVP) girdi.
Programda sistemin devreye alınacağı dönem olarak da 2024 yılının son çeyreği işaret edildi. Dünyada çeşitli yöntemlerle uygulanan tamamlayıcı emeklilik sistemi çalışanların emekli olduklarında gelirlerinin düşmemesi ve yaşam standartlarının değişmemesini amaçlıyor.
Bu sayede emeklilik döneminde kamudan sağlanan gelirin dışında bir maaş daha elde ediliyor.
BİRİKİM ARTACAK, HEM ÇALIŞAN HEM DE İŞVEREN İÇİN BAĞLAYICI OLACAK
Söz konusu sistemin devreye girmesi için 2024 yılı ile birlikte yasal düzenleme yapılması bekleniyor.
Yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte çalışanlar açısından yeni bir dönemin kapıları da aralanmış olacak.
Bugün uygulanan otomatik katılım ile Bireysel Emeklilik Sistemi'nde çalışanların ücretlerinden her ay en az yüzde 3 kesinti yapılarak primler biriktiriliyor. Ancak sistem zorunlu değil. Çalışanlar isterlerse sistemden ayrılıyor.
Bu sistem ile çalışanlar 10 yıl prim ödüyor ve 56 yaşında emekli olabiliyor. 10 yıl ve 55 yaşın sonunda hak sahipleri isterlerse toplu para isterlerse belirleyecekleri süre kadar (ömür boyu da seçilebilir) emekli maaşı alabiliyor.
Yeni getirilecek sistem bunu bir adım daha öteye taşıyacak. Çalışanlardan kesilen primlere işverenler de prim ekleyecek. Böylece birikim artacak, işverenler sigorta primi öder gibi her ay çalışanın hesabına para aktaracak.
Sistem zorunlu olacağı için hem çalışan hem de işveren için bağlayıcı olacak.
SİSTEMDE KALINACAK
Emeklilik sistemi olduğu için tamamlayıcı emekliliğe giren, belirli şart ve koşulları sağlayana kadar sistemde kalıp, emekliliği için biriktirecek.
Çalışan sosyal güvenlik sisteminden emekli olduğunda tamamlayıcı emeklilik sisteminden de emekli olacak; hem SGK'dan emekli aylığı alacak hem de tamamlayıcı emeklilik sisteminden aylık ya da isterse toplu para alacak.
Buradan da anlaşılacağı üzere tamamlayıcı emeklilik, sosyal güvenlik sisteminin alternatifi olmayacak; çalışanın emekli olduğunda maaşını tamamlayacak.
YAŞ ŞARTI DEĞİŞİR Mİ?
Şu anda uygulanan sistemde BES ile emeklilik yaşı 56 olarak uygulanıyor.
Yeni tamamlayıcı emeklilik sisteminde bu şartın değiştirilmesi de söz konusu olabilecek.
Üzerinde çalışılan formüller arasında 60 yaş da bulunuyor. Ancak kesin karar yasal düzenleme sırasında verilecek.
SGK'DAN ÇIKMAK GEREKİYOR MU?
Tamamlayıcı emeklilik sistemine giren çalışanların SGK primleri kesilmeyecek.
İşveren yine şu andaki sistemde olduğu gibi SGK'ya prim ödeyecek ayrıca çalışanın hesabına tamamlayıcı emeklilik primi ve tazminat ödemesi olarak para aktaracak. Böylece SGK emeklilik hakkı devam edecek ve yeni sistem ile ikinci bir emeklilik sağlanacak.
Böylece çalışanlar hem SGK'dan emekli maaşı alacak hem de yeni sistemde biriken paralarını toplu olarak ya da maaş olarak alabilecek.
