Son 20 yıllık dönemde ekonominin birçok alanında çok önemli kararlar alındı ve yatırımlar yapıldı. Paradan altı sıfır atılması, İMF ile borç ilişkisinin bitirilmesi, mega projeler... Sadece bir kaçı. Finanstan, konuta, otomobilden, teknolojiye ulaşımdan gıdaya, perakendeden bankacılığa ekonominin hemen her alanında yenilikler hayatımıza girdi.
Bütün bunların dışında çalışma hayatında da bugüne kadar çözülememiş çok önemli sorunlar bir bir ortadan kaldırıldı, devrim niteliğinde kararlar ile milyonlar sevindirildi. Çalışma hayatında bu güne kadar çözülememiş sorunlar tek tek çözülerek çağa uygun hale getirildi.
Yüze yakın yenilikten en önemlilerine ve devrim diyebileceğimiz değişikliklere kısaca bakalım…
*KONUT EDİNDİRME YARDIMLARININ ÖDENMESİ:
Yıllarca çalışanların maaşından kesilen Konut Edindirme Yardımı (KEY) paraları tek tek hesaplanarak güncellenip hak sahiplerine ödendi. Milyonlar paralarından umudu kesmiş iken hesaplarında bu ödemeleri gördü.
*ANNELERE ÜÇ ÇOCUK BORÇLANMA İMKANI
Anneler iki çocuk için borçlanma yapabiliyorlar ve bu haktan Bağ-Kur'lu anneler yararlanamıyordu. Bağ-Kur'lu annelere doğum borçlanması hakkı getirilirken çocuk sayısı da üçe çıkartıldı. Bugün bu karar sayesinden yüzbinlerce anne emeklilik imkanına kavuşuyor.
*MİLYONLARCA EMEKLİYE İNTİBAK DÜZENLEMESİ
31 Aralık 1999 öncesinde emekli olmuş 5 milyondan fazla vatandaşın maaşındaki yanlışlıklar yeniden hesaplandı. Tozlu çuvalların içinden dosyalar tek tek çıkartıldı günlerce hesaplama yapılıp farklar emeklilerin hesaplarına yatırılıp haksızlıklar giderildi.
*İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YASASI
Türkiye'de iş kazalarının önüne geçmek ve çalışma hayatını insan sağlığına uygun hale getirmek amacıyla yapılan düzenleme ile çalışma ortamları çağdaş yasalarla yeniden düzenlendi. İşyerlerinde hekim ve iş güvenliği uzmanları bulundurma zorunluluğu getirildi. İş yerleri tehlikeli ve az tehlikeli sınıflara ayrıldı, çalışanların sağlığı ön palana alındı.
*GENEL SAĞLIK SİGORTASI UYGULAMASI
Türkiye'de yaşayan herkesi sağlık şemsiyesi altına alan bu uygulama ile çalışan çalışmayan herkes sağlık hizmetlerine ulaşma hakkına sahip oldu. Bugün devlet ya da özel sağlık kurumlarında TC numarasını söyleyen herkesi tedavisini yaptırırken aynı şekilde eczanelerden de rahatça ilaçlarını alabiliyor.
*1 MİLYONDAN FAZLA TAŞERONA DEVLETTE KADRO
Değişik şirketlerde hakları verilmeden çalıştırılan taşeron işçiler çalıştıkları devlet kurumları ve belediye şirketlerinde kadrolu hale getirildi. Kamu kurumlarında 4D'li işçi olarak istihdam edilen bu işçiler için toplu sözleşme ikramiye gibi ek imkanlar da getirildi. Devrim niteliğindeki bu çalışma ile kamuda taşeron uygulaması yıllar sonra bitirildi, çok büyük bir toplumsal sorun haline gelen uygulama bitirildi.
*4C'Lİ PERSONELE 4B KADROSU
Özelleştirilen kurumlarda çalışan personel 4C'li olarak birçok haktan mahrum kalıyordu. Bu personel 4B kadrolarına geçirilerek sözleşmeli personel yapıldı. Böylece yıllarca süren büyük bir sorun ortadan kaldırıldı. Bunların bir kısmı bu gün memur kadrolarına da atacak
*BAĞKURLU EMEKLİ ESNAF İÇİN SGDP KESİNTİSİ KALDIRILDI
Emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden Bağ-Kur'lu esnafın emekli maaşındaki kesinti kaldırıldı. Büyük bir haksızlık önlenmiş oldu. Hem iş yerini çalıştıran hem de yanında işçi çalıştırıp vergi prim ödeyen esnafa yapılan bu haksız uygulama son buldu. Emekli maaşları artık tam ödeniyor.
*ANNELERE YARI ZAMANLI ÇALIŞMA İMKANI
Doğumdan sonra ücretsiz ücretli izin hakları bulunan annelere isterlerse çocuk sayısına göre 6 aya kadar yarı zamanlı çalışma imkanı getirildi. Bu yarı zamanlı çalışma sırasında maaşını da tam alması sağlandı. İsteyen annelere çocuk 5 yaşına gelen kadar da yarım maaş ile yarı zamanlı çalışma yapma hakkı tanındı.
*EMEKLİLERE BAYRAM İKRAMİYESİ
Milyonlarca emekliye dini bayramlarda yılda iki kez ikramiye ödemesi uygulamış başlatıldı. Emekliler her yıl Ramazan ve Kurban Bayramı öncesinde bu paraları hesaplarında görebiliyor.
*EMEKLİLERE, MEMURLARA BANKA PROMOSYONU
Sosyal Güvenlik Kurumu bankalarla protokol yaparak tüm emeklilere promosyon ödemesi yapılmasını sağladı. Böylece rekabet ile 10 bin liraya kadar çıkan promosyonlar emeklilere ödeniyor. Ayrıca kamu çalışanları da çıkartılan bir genelge ile banka promosyonlarını alıyor. Bugün 40 bin lirayı geçen promosyonlar kamu çalışanlarına ödeniyor.
*PANDEMİYE KARŞI KISA ÇALIŞMA VE NAKİT ÖDEMELİ ÜCRETSİZ İZİN
Pandemi döneminde çıkartılan ek bir düzenleme ile kısa çalışma ödeneği uzatıldı, sadece beyan ile ödendi. Ayrıca ücretsiz izin için nakdi ödemeler imkanı sağlandı. Birçok işyeri ve çalışan pandemiye karşı korundu.
*UZAKTAN VE ESNEK ÇALIŞMA YASAL OLARAK BELİRLENDİ
Pandemiyle hayatımıza giren uzaktan ve esnek çalışma modelleri yasal düzenleme ile güvence altına alınhdı. Uzaktan çalışanlar ile işlerine gelenlerin hakları eşitlendi.
*YENİ İSTİHDAMA KARŞI SÜPER TEŞVİKLER
Dönem dönem çıkartılan yasalarla ilave istihdam sağlayan işyerlerine prim ve vergi teşvikleri kredi imkanları uygulandı. Bugün istihdam için 20'ye yakın teşvik modeli bulunuyor.
*MEMUR EMEKLİLERİN 30 YIL ÜZERİ HİZMETLERİ EMEKLİ İKRAMİYELERİNE YANSITILDI
Emekli memurlar ikramiyelerini alırken 30 yıl üzeri hizmetleri paralara yansımıyordu. Bu haksızlık giderildi ve 30 yıldan fazla hizmeti olan emekli memurlara aradaki farklar güncellenerek ödendi.
*EMEKLİ VE MEMURA EK ZAM FORMÜLLERİ
Pandemi sonrasında rutin enflasyon artışı alan emekliler vce memurlar için 2022 Ocak ayı ile birlikte refah payı uygulaması devreye sokuldu. Toplu sözleşme artışı yükseltilirken emekliler için taban maaş uygulaması getirildi.
*VERGİSİZ ASGARİ ÜCRET
Ocak 2022 itibariyle devrim niteliğinde bir karar ile asgari ücretteki gelir ve damga vergisi kaldırıldı. Bununla birlikte daha fazla ücret alanların maaşlarındaki asgari ücret kadar kısım da vergiden muaf tutuldu.
*ENFLASYONA KARŞI İKİNCİ ASGARİ ÜCRET
2022 yılı itibariyle asgari ücret tespit komisyonu Haziran ayında toplantı yaptı ve yılın ikinci asgari ücretini belirledi. 2023 yılı içinde beklentiler çift asgari ücret belirlenmesi yönünde.
*3600 EK GÖSTERGE ARTIŞI
Milyonlarca memuru ilgilendiren devrim niteliğindeki karar ile ek gösterge konusunda yapılan haksızlıklar giderildi. Sadece 4 meslek için öngörülen artış tüm memurları kapsadı ve her ünvandaki memurun ek göstergesi artırıldı. Ulgulama Ocak 2023'te başlayacak ve memur emeklilerinin maşları ve ikramiyeleri artırılacak.
*SÖZLEŞMELİLERE KADRO
2011 ve 2013 yıllarındaki gibi 2022 yılında da sözleşmeli personelin kadroya geçişi sağlandı. Yaklaşık 520 bin sözleşmeliye kadro kapısı açıldı. Yasanın Aralıkta Meclis'ten geçmesi bekleniyor.
*GEÇİCİ İŞÇİLERE 12 AY ÇALIŞMA
Yılın belli bir bölümünde çalışarak eksik maaş alan geçici işçilerin çalışma sürelerinin 12 aya çıkartılması için çalışma başlatıldı.
*5 MİLYON EYT'LİYE EMEKLİLİK İMKANI
Yaklaşık 23 yıldır milyonların sorunu olarak ortada duran ve çözüm bekleyen Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesi de Aralık ayı itibariyle Meclis'e gelecek. Böylece milyonlarca vatandaşa emeklilik yolu açılırken, siyasi malzeme yapılan, toplumun hemen her kesiminin konuştuğu bu sorun hayatımızda çıkmış ve çözülmüş olacak.
