Yeni asgari ücret yalnızca çalışanları değil, aynı zamanda emeklilik ve sosyal güvenlik alanlarında borçlanma yapacakları da etkiliyor. Bu yüzden özellikle emeklilik için başvuru yapmayı planlayanların Aralık ayı sonuna kadar işlemlerini tamamlamaları öneriliyor. Konuyla ilgili son değerlendirmeleri Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem yaptı.
İşte açıklamalarından öne çıkanlar;
Yılın son haftasına girmemizle birlikte bir dizi önemli gelişme yaşanıyor. 3 Ocak'ta emekliler için çok önemli enflasyon oranlarının açıklanması bekleniyor. Ancak bu son hafta özellikle önemli. Çünkü yeni asgari ücret yılbaşından itibaren uygulanmaya başlanacak.
Bu yüzden, bu hafta sonrasında ödeme ve borçlanmalarda bazı değişiklikler olacak. Hem ödeme rakamlarını hem de borçlanma işlemleriyle ilgili uyarıları konuşacağız.
Yeni Asgari Ücret Ne Kadar Oldu?
Yeni asgari ücret brüt 20.002 TL'den 26.005 TL'ye yükseldi. Net asgari ücret ise 17.002 TL'den 22.104 TL'ye çıkarak %30 oranında bir artış sağladı.
Bu artış yalnızca maaşları etkilemekle kalmıyor. Aynı zamanda tazminatlar, işsizlik maaşları, doğum borçlanması gibi birçok kalemi de etkiliyor. Şimdi asgari ücretin nasıl uygulanacağı ve hangi alanlarda değişiklikler yaşandığını daha yakından inceleyelim.
İşsizlik Maaşına Yansıyan Değişiklikler
Yeni asgari ücretle birlikte işsizlik maaşı da değişiyor. İşsizlik maaşı, brüt asgari ücretin %40'ı ile %80'i arasında hesaplanıyor. İşsizlik maaşının miktarı son 4 aydaki maaş ortalamasına göre belirleniyor.
Bu nedenle bu değişiklikler sadece Nisan ayından itibaren geçerli olacak. Mevcut en düşük işsizlik maaşı 7.941 TL iken, yeni asgari ücretle birlikte bu rakam 10.323 TL'ye çıkacak.
En yüksek işsizlik maaşı ise 15.881 TL'den 20.646 TL'ye yükselecek.
Raporlu Çalışanlar ve Anneler İçin Ödemeler Artıyor
Asgari ücretin yükselmesiyle birlikte raporlu çalışanlar ve anneler için iş göremezlik ödeneği de artacak. Örneğin günlük yatarak tedavi ücreti 333 TL'den 433 TL'ye, ayakta tedavi ücreti ise 444,50 TL'den 577,90 TL'ye çıkacak.
Anneler için de doğum öncesi ve sonrası iş göremezlik ödeneği artacak.
Yeni asgari ücrete göre 112 günlük iş göremezlik ödeneği de 49.784 TL'den 64.724 TL'ye yükselecek.
Kıdem ve İhbar Tazminatındaki Değişiklikler
Kıdem tazminatı her yıl için son brüt maaşa göre hesaplanır.
Bu durumda Aralık ayında ayrılan bir çalışan ile Ocak ayında ayrılan bir çalışan arasında kıdem tazminatında büyük bir fark oluşacak.
Örneğin 10 yıl çalışan birisinin Aralık ayında alacağı kıdem tazminatı 20.002 TL, Ocak ayında ise 26.005 TL olacak. Yani Ocak'ta ayrılmak 60.000 TL daha fazla tazminat anlamına geliyor.
İhbar tazminatları da yine asgari ücrete bağlı olarak artmış durumda.
Borçlanma ve Prim Satın Almak İçin Son Hafta Uyarısı: Erken Emeklilik için 46 Bin TL Kazanç
Erken emeklilik için prim satın almak isteyenler için Aralık ayı büyük önem taşıyor.
Özellikle emeklilik için borçlanma yapmak isteyenler için de önemli bir uyarı var. Doğum, askerlik ve yurt dışı borçlanmalarının ödeme tutarları yeni asgari ücrete göre artacak. Aralık ayında borçlanma yapan bir kişi, Ocak ayında borçlanma yapacak bir kişiye göre yüzde 30 daha az ödeme yapacak. Bu fark örneğin bir doğum borçlanmasında 46.000 TL'ye kadar çıkabiliyor.
Bu nedenle Aralık ayında başvuru yaparak borçlanma işlemini gerçekleştirmek büyük avantaj sağlıyor.
Doğum ve Askerlik Borçlanması İçin Yeni Rakamlar
Doğum borçlanması askerlik borçlanması ve yurt dışı borçlanması için yeni ödeme miktarları da büyük bir değişim gösteriyor.
Örneğin doğum borçlanması için Aralık ayında ödenen tutar 6.401 TL iken Ocak ayında bu tutar 8.322 TL'ye çıkacak.
Yurt dışı borçlanmasında ise bir yıllık ödeme 108.012 TL'den 140.424 TL'ye çıkacak. Bu farklar, bir yıl boyunca yapılan borçlanmalarda ciddi bir ödeme artışı anlamına geliyor.
Bağkur İhya İşlemleri İçin Son Çağrı
Bağkur'lular için de İhya (geçmiş günleri satın alma) işlemleri büyük önem taşıyor. Şu anda İhya işlemleri için bir aylık ödeme 6.900 TL iken, Ocak ayında bu rakam 8.971 TL'ye yükselecek.
Yani bir ay içinde başvuru yapmazsanız 2.000 TL daha fazla ödeme yapmak zorunda kalacaksınız.
